“Làm chủ ngôi nhà không chỉ tạo dựng tương lai, là tài sản để lại cho con cháu, mà còn giúp các gia đình có đời sống ổn định, cũng như có sức khỏe tốt hơn,” bà Sandy Close, giám đốc Dịch Vụ Truyền Thông Thiểu Số (EMS), mở đầu hội thảo qua Zoom hôm 12 Tháng Ba, bàn về chương trình “Dream For All.”
“Dream For All,” do Cơ Quan Tài Chính Nhà Ở California (California Housing Finance Agency-CalHFA) quản lý, là chương trình hỗ trợ người mua nhà lần đầu được vay một khoản trả trước (down payment), thường là nỗi “đau đầu” nhất của nhiều người.
Tuy đã áp dụng được một năm, nhưng vẫn còn nhiều người thắc mắc về chương trình này, như ai đủ điều kiện? Cách thức ghi danh để được nhận “voucher” (chứng từ của cơ quan gia cư bảo đảm cho vay tiền) như thế nào?
Ông Eric Johnson, phát ngôn viên CalHFA, cho biết: “Trong giai đoạn đầu tiên của chương trình, ‘Dream For All’ giúp hơn 2,000 người mua được nhà, trong đó 55% thuộc cộng đồng da màu. Những người này được vay $150,000 hoặc lên đến 20% giá trị ngôi nhà mà họ mua, nếu đáp ứng một số điều kiện.”
Năm thứ hai này, chương trình cũng sẽ giúp khoảng 2,000 người mua nhà nhờ khoản phân bổ $250 triệu từ tiểu bang.
“Nếu vay 20%, quý vị sẽ chỉ phải trả 20% đó khi bán hoặc tái cấp vốn (refinance) cho căn nhà, cộng với 20% số tiền quý vị có được khi bán nhà. Chúng tôi sẽ sử dụng số tiền đó để giúp cho những người kế tiếp đủ điều kiện nhưng chưa may mắn được chọn lần này,” ông Johnson nói.
Một trong những điều kiện đó phải là người mua nhà thế hệ đầu tiên, hoặc là người mua nhà lần đầu, được định nghĩa là người chưa sở hữu chủ ngôi nhà nào, hoặc không sống trong ngôi nhà do vợ/chồng sở hữu trong ba năm qua. Trường hợp một người trước đây đã sở hữu một ngôi nhà, nhưng suốt ba năm qua đi thuê mà không sở hữu bất kỳ ngôi nhà nào, được coi là người mua nhà lần đầu.
Người mua nhà thế hệ đầu tiên được định nghĩa là người không làm chủ ngôi nhà nào, hoặc không đứng tên thế chấp mua nhà tại Mỹ trong bảy năm qua.
Trả lời thắc mắc, đợt đầu có bao nhiêu người nộp đơn và bao nhiêu người không được chọn, ông Johnson cho biết, đợt đầu tiên được áp dụng theo kiểu “đến trước được trước” chứ không xổ số.
“Đợt này chúng tôi áp dụng xổ số, sẽ giúp việc phân phối tiền vay trở nên công bằng, và bình đẳng hơn,” ông nói.
Tại hội thảo, bà Maeve Elise Brown, giám đốc điều hành tổ chức Những Người Ủng Hộ Quyền Kinh Tế và Nhà Ở (Housing and Economic Rights Advocates – HERA) thừa nhận để có thể làm chủ được ngôi nhà, quả là một thử thách với rất nhiều cư dân.
HERA là tổ chức vận động và dịch vụ pháp lý phi lợi nhuận khắp California nhằm giúp đỡ mọi cư dân, đặc biệt là những người dễ bị tổn thương nhất, xây dựng một tương lai tài chính an toàn, lành mạnh, và không có sự phân biệt đối xử.
Theo dữ liệu bà Brown nêu ra tại hội thảo, vào năm 2023, tỉ lệ sở hữu nhà của các gia đình người Mỹ da Đen là 45.9%, các gia đình gốc Latino là 48.6%, trong khi với người da trắng là 74.4%.
Một cuộc thăm dò năm 2022 với kết quả tương tự cho thấy 38% người trưởng thành da trắng cho biết họ đã nhận được quà tặng hoặc khoản vay ít nhất $10,000 từ người thân cho những chi phí lớn như tiền đặt cọc, trong khi chỉ có 14% người da đen, 16% người Latino, và 19% người Mỹ bản địa trưởng thành có được như vậy.
“Mặc dù quyền sở hữu nhà là động lực kinh tế của nhiều thế hệ, giá trị tài sản đang vượt quá khả năng chi trả của chúng ta, giá nhà trung vị ở California là hơn $765,000 tính đến Tháng Ba năm nay, và các khoản nợ của người da màu, đặc biệt là nợ sinh viên, tạo ra những rào cản tín dụng cho vay an toàn, cũng như khó để có được khoản tiền đặt cọc,” bà Brown nói.
Ví dụ, những người da đen có bằng cử nhân có khoản nợ sinh viên trung bình là $52,000, và bốn năm sau khi tốt nghiệp, họ nợ gần gấp đôi so với những người da trắng cùng lứa tuổi, và có tới 46% sinh viên da đen cũng khó vay tiền mua nhà do khoản nợ này.
“Với chương trình ‘Dream For All,’ HERA sẵn sàng cung cấp các dịch vụ pháp lý miễn phí cho cư dân có thu nhập thấp và trung bình, nhất là với người da đen, cộng đồng thiểu số, để giúp người có đủ điều kiện làm chủ được ngôi nhà họ hằng mong ước,” bà Brown nói.
Ông Johnson cho biết CalHFA cũng có sáng kiến nhằm tăng cường quyền sở hữu nhà của người da đen, cung cấp tài liệu giáo dục và kết nối với các nguồn lực như tư vấn nhà ở miễn phí và hỗ trợ trả trước để giúp thu hẹp khoảng cách đó.
Diễn giả cuối cùng, bà Ria Cotton-Landry, nhà môi giới, chủ sở hữu Cotton Realty, nói công ty có thể giúp các cư dân muốn tham gia chương trình “Dream For All” tìm được ngôi nhà vừa ý, nhưng quan trọng nhất là phải đủ điều kiện.
Bà Cotton-Landry đặt ra nhiều thử thách đối với người mua nhà, từ nguồn tài chính cho khoản tiền trả trước, điều kiện để được vay 20% giá trị ngôi nhà, điểm tín dụng,… Nhưng bà cho biết Cotton Realty hiểu được mọi vấn đề hiện tại hoặc tiềm ẩn của cộng đồng để có thể giúp mọi người cân nhắc điều gì tốt nhất cho gia đình họ trước khi chọn nhà. Cotton Realty cũng hướng dẫn người mua nhà thực hiện nhiều bước trong việc tìm kiếm, mua và sở hữu ngôi nhà của mình.
“Việc mua nhà gần như không còn đáng sợ nữa khi có nhân viên của CalHFA ở bên cạnh quý vị,” ông Johnson “khuyến khích” mọi người. “Chúng tôi làm việc với các nhân viên cho vay có tay nghề cao, và quen thuộc với các chương trình cho vay của CalHFA. Họ sẽ hướng dẫn miễn phí cho quý vị trong toàn bộ quá trình mua nhà từ đầu đến cuối. Vì vậy với chương trình ‘Dream For All,’ quý vị có quyền hy vọng mua được ngôi nhà của riêng mình.”
Cư dân California muốn ghi danh vào chương trình “Dream For All” có thể truy cập trang web “Dream For All” tại địa chỉ calhfa.ca.gov/dream để biết thông tin cập nhật, nói chuyện với người cho vay được CalHFA phê duyệt cho chương trình “Dream For All,” và xác định những gì cần làm.
Trên trang web của CalHFA, cổng ghi danh sẽ mở vào 8 giờ sáng (giờ California) ngày 3 Tháng Tư, và đóng lúc 5 giờ chiều 29 Tháng Tư. Từ 1,700 đến 2,000 người may mắn trúng xổ số sẽ được phát “voucher,” sau đó họ sẽ có 60 ngày để đặt cọc mua nhà.
Truy cập vào trang web calhfa.ca.gov để biết thêm thông tin về chương trình “Dream For All” cũng như các chương trình khác giúp cộng đồng đa dạng ở California, hoặc gọi số điện thoại miễn phí 877.9.CalHFA (877-922-5432).
