Một số công ty Mỹ đã thông đồng để gian lận xổ số visa H-1B. Theo điều tra của chính phủ, thủ thuật của họ là xin thị thực cho cùng một ứng viên để tăng cơ hội thành công, nếu lọt bên này thì còn bên kia!
Cuộc xổ số công bằng bị giảm ý nghĩa
Mới đây, chính quyền của Tổng thống Joe Biden cho biết đã tìm thấy bằng chứng hàng chục công ty công nghệ nhỏ đã thông đồng với nhau để tăng cơ hội thành công cho những công nhân lành nghề nước ngoài được họ tuyển dụng theo diện thị thực H-1B trong cuộc xổ số năm nay.
Dịch vụ Di trú và Nhập tịch Hoa Kỳ (US Citizenship and Immigration Services-USCIS), cơ quan liên bang cấp thị thực H-1B, cảnh báo việc xuất hiện hiện tượng một số công ty cấu kết với nhau cùng đăng ký sổ xố thị thực cho một ứng viên với hồ sơ khác nhau. Những phát hiện được trình bày trong một thông báo USCIS gửi cho các nhà tuyển dụng được tờ The Wall Street Journal xem qua trước khi được công bố vào ngày 28 Tháng Tư.
Theo USCIS, cách làm gian lận này đã đẩy con số đăng ký thị thực H-1A lên mức cao kỷ lục trong năm nay, với 781,000 người tham gia xổ số cho 85,000 chỉ tiêu. Dữ liệu của chính phủ cho thấy khoảng 350,000 người giữ đúng nguyên tắc đăng ký chỉ một hồ sơ dưới danh nghĩa một công ty trong năm nay, so với khoảng 307,000 vào năm ngoái. Nhưng dữ liệu cũng cho thấy có rất nhiều ứng viên có hồ sơ đăng ký dưới tên nhiều công ty khác nhau.
Một tỷ lệ lớn tên trùng lặp được gửi bởi một số các công ty. Khoảng 96,000 người đăng ký xin xổ số thị thực nhiều lần mà tổng số đơn đăng ký mang tên họ lên đến 408,000.
Xét về mặt kỹ thuật, việc một công nhân lành nghề nước ngoài nhờ nhiều công ty nộp đơn xin thị thực thay mặt họ không phải là bất hợp pháp, nhưng các công ty nộp đơn phải chứng minh họ có một công việc thực sự cần cho nhân viên đăng ký nếu người này giành được thị thực H-1B.
Còn nếu công ty nhanh chóng ký hợp đồng chuyển nhân viên mới trúng số thị thực cho công ty khác hoặc giả bộ sa thải nhân viên này để họ có thể vào làm việc tại công ty khác sẽ bị xem là lừa đảo, tuyển dụng giúp người khác.
Chính phủ từ chối nêu tên các công ty có trong danh sách gian lận, với lý do cuộc điều tra chưa kết thúc. Nhưng những người biết về vấn đề cho biết đây là những công ty nhỏ hoạt động trong lĩnh vực công nghệ thông tin, và một số có thể được thành lập chỉ với mục đích nộp đơn xin xổ số thị thực giùm công ty khác.
Một quan chức của USCIS khẳng định hồ sơ về các công ty có liên quan đã được chuyển đến cơ quan thực thi pháp luật liên bang để truy tố hình sự. Đối với những đơn xin thị thực trùng lặp đã trúng cuộc xổ số tổ chức vào cuối tháng trước, chính phủ hy vọng sẽ sớm sàng lọc và loại ra để lấy lại cơ hội cho những người khác. Nếu số trúng bị thu hồi đủ lớn, chính phủ sẽ tiến hành xổ số lần thứ hai để bù cho đủ chỉ tiêu 85,000 thị thực bắt buộc trong năm nay theo quy định của Quốc hội.
Gian lận phát sinh từ một thay đổi thời Trump
Kể từ khi được tạo ra vào năm 1990, thị thực H-1B đã trở thành phương cách chính để các công ty có thể thuê nhân viên lành nghề nước ngoài có bằng đại học, đặc biệt là sinh viên quốc tế được đào tạo tại Mỹ để họ có thể trở thành thường trú nhân và công dân Mỹ. Trong những năm gần đây, số đăng ký thị thực đã vượt xa chỉ tiêu. Khoảng 478,000 người đã tham gia sổ xố vào năm ngoái, một kỷ lục.
Sự quan tâm đến thị thực H-1B vẫn mạnh mẽ ngay cả khi có hiện tượng sa thải hàng loạt nhân viên công nghệ được vào Mỹ nhờ chương trình H-1B. Các công ty cho biết những ứng viên họ đăng ký xổ số trong năm nay không phải là để thế chỗ cho các nhân viên bị sa thải, mà đó là những nhân viên còn làm việc có thị thực sinh viên sắp hết hạn nên cần gia hạn H-1B để tiếp tục công việc của mình.
Hành vi lạm dụng hệ thống thị thực H-1B diễn ra sau một thay đổi gần đây (được chính quyền Trump thông qua và được Tổng thống Biden kế thừa) về cách thức cấp thị thực H-1B.
Trước năm 2020, để tham gia xổ số thị thực, các công ty cần nộp đơn đăng ký chi tiết chứng minh công việc họ muốn tuyển là cần thiết và trình độ của ứng viên. Nhưng bắt đầu từ 2020, người đăng ký chỉ cần gửi tên đến một hệ thống đăng ký mới và trả khoản tiền $10. Nếu trúng số, công ty mới phải trả tất cả các chi phí còn lại để được xét hồ sơ. Hệ thống cập nhật mới là nhằm cắt giảm chi phí và thời gian các công ty phải bỏ ra để tham gia xổ số.
Những người ủng hộ chương trình H-1B và các tổ chức kinh doanh từng cảnh báo là hệ thống mới đã hạ thấp rào cản đăng ký đến mức tạo điều kiện cho các đơn xin trùng lặp, vì $10 là quá rẻ để khởi động cuộc đua. Nay chính phủ đề xuất tăng phí đăng ký lên $215, một thay đổi sẽ có hiệu lực vào đợt xổ số năm tới.
USIS cũng đang soạn thảo các quy định mới để cố gắng ngăn chặn gian lận trong tương lai. Trong khi đó, số lượng đăng ký tham gia xổ số tăng cao như hiện nay có nghĩa là chỉ 1 trong 10 đăng ký được chọn. Luật sư nhập cư Heather Prendergast đại diện cho một chuỗi khách sạn và một số công ty nhỏ ở Cleveland cho biết cô đã nộp 32 đơn đăng ký trong năm nay nhưng chỉ có bốn đơn được chấp thuận, thấp so với chín được chọn trong 39 đơn xin vào năm ngoái. “Họ loại bỏ những ứng viên tài năng mà chúng tôi cần. Và tôi không thể tưởng tượng hệ thống thị thực này được thiết kế để loại nhiều người tài như thế” – Heather Prendergast nói.