Chiến lược kinh doanh khác thường!
Lãnh đạo SVB và các cộng sự hàng đầu của Greg Becker được xem là “những kẻ đã để cho sự lạc quan lấn lướt thận trọng trong các dự báo về hoạt động kinh doanh”. Greg Becker và hai phụ tá hàng đầu, Giám đốc tài chính Daniel Beck và Chủ tịch Michael Descheneaux, tin rằng lãi suất sẽ sớm hạ nhiệt và họ đã cho thực hiện các phương cách kiếm tiền dễ, bất chấp rủi ro, điều mà mới đây các nhà đầu tư đã lên tiếng là họ không hề được thông báo về cách kinh doanh liều lĩnh này. Họ cũng kiến nghị SVB nộp đơn xin phá sản và bán số tài sản trị giá hàng tỷ đôla để có tiền trang trải cho các cổ đông.
Năm ngoái, khi thế giới thay đổi và Cơ quan Dự trữ Liên bang (Fed) bắt đầu tăng lãi suất với tốc độ nhanh nhất trong nhiều thập niên, tất cả ban lãnh đạo SVB đều phớt lờ, thậm chí đánh cược lãi suất sẽ giảm và đặt cược vào sự bùng nổ của các công ty khởi nghiệp (start-up).
Becker, 55 tuổi, trở thành CEO SVB từ năm 2011. Ông có công nuôi dưỡng SVB trở thành một trong 20 ngân hàng lớn nhất nước Mỹ. Vào thời điểm mà các ngân hàng khác cố tránh khỏi mọi thứ có thể mang đến rủi ro sau cuộc khủng hoảng Big Tech, SVB vẫn hào phóng ôm vào các công ty khởi nghiệp mới có tiềm năng lớn dù lợi nhuận ít. “Một CEO có tinh thần lạc quan kiểu này nên làm việc trong lĩnh vực công nghệ cần sự mạo hiểm hơn là các ngân hàng, nơi cần sự thận trọng” – một nhà phân tích nói, dẫn lại từ Wall Street Journal.
Thậm chí Becker còn đề nghị các công ty khởi nghiệp cần vốn nên tìm đến SVB hơn các ngân hàng khác. “Tôi thường nói với mọi người tôi đang điều hành một ngân hàng tuyệt vời nhất thế giới – Becker kiêu hãnh nói trong một podcast năm 2019 – Tại SVB chúng tôi cũng được làm việc với những công ty tuyệt vời nhất thế giới!”. Trong một số năm đầu, khi Big Tech chưa khủng hoảng, chiến lược đó đã được đền đáp.
Năm 2021, khi cổ phiếu SVB tăng thêm 75% từ đà tăng 54% của năm 2020, lượng tiền gửi lập tức tăng vọt 86%. Nhưng ngay lúc đó, những người hoài nghi bắt đầu bày tỏ sự lo lắng về tốc độ tăng trưởng chóng mặt của SVB. Thậm chí một số bắt đầu bán ra cổ phiếu của SVB. Năm 2021, 1.4% cổ phiếu của SVB đã bị các nhà đầu tư lướt sóng bán tháo (short selling) và đến cuối năm 2021, con số này tăng lên 6.7% (theo S3 Partners, công ty chuyên theo dõi dữ liệu bán tháo).
Kết quả, năm ngoái, cổ phiếu SVB giảm 66% và giảm thêm 54% trong năm nay tính đến ngày giao dịch cuối cùng của ngân hàng. SVB không có nhân viên quản lý rủi ro trong phần lớn năm 2022, sau khi bà Laura Izurieta thôi giữ nhiệm vụ này vào Tháng Tư, 2022 và mãi đến Tháng Một 2023, SVB mới công bố người kế nhiệm (sự ra đi của Izurieta chỉ được ngân hàng tiết lộ vào tuần trước).
Cuối 2022, khi khu vực công nghệ gặp khó khăn và Fed tăng lãi suất dữ dội, nhiều ngân hàng thận trọng hơn trong hoạt động cho vay, nhưng SVB vẫn kiên trì đánh cược rằng lãi suất sắp giảm, bất chấp các công ty tiền điện tử phá sản, số niêm yết IPO giảm và chỉ số Nasdaq về công nghệ giảm đến 33%, mức giảm lớn nhất kể từ cuộc khủng hoảng tài chính năm 2008. Theo báo cáo tài chính cuối năm ngoái, SVB hầu như không có biện pháp phòng ngừa rủi ro lãi suất nào đối với danh mục đầu tư trái phiếu khổng lồ của mình vào cuối năm 2022.
Đến giữa năm ngoái, CEO SVB Greg Becker vẫn lập luận không thay đổi trong bản tường trình trước các nhà đầu tư, rằng ngân hàng “đang tập trung vào việc chuẩn bị đối phó với lãi suất giảm và có động thái thích đáng”. Tại một hội nghị vào tuần trước, ba ngày trước khi SVB sụp đổ, Becker còn đưa ra lời khuyên: “Đây là thời điểm tuyệt vời để thành lập công ty”! Ông nhấn mạnh: “Bạn có thể xem xét đầu tư vào agtech, vào fintech, vào công nghệ sạch, vào medtech, vào thiết bị y khoa cá nhân… Có những điều thú vị trong mỗi danh mục đầu tư”.
Tại một hội nghị vào tháng trước, giám đốc tài chính SVB còn trấn an: “Việc SVB đa dạng hoá cho vay vào các ngành công nghệ khác nhau, từ chăm sóc sức khỏe và khoa học đời sống sẽ làm giảm nguy cơ ‘đổ tiền vào một chỗ’ vì mỗi công ty kinh doanh trong các lĩnh vực khác nhau”.
Đều là những kiện tướng trong ngành ngân hàng
Becker gia nhập SVB vào năm 1993 lúc 20 tuổi với nhiệm vụ nhân viên cho vay. Michael Descheneaux, hiện 55 tuổi, gia nhập SVB vào giữa thập niên 2000 và là giám đốc tài chính (CFO) trước khi là chủ tịch SVB. Năm 2017, trong lúc còn là giám đốc tài chính, ông giám sát quỹ đầu tư $3 tỷ SVB Capital của SVB.
Daniel Beck, 50 tuổi là CFO của Bancwest Corp sang đầu quân cho SVB và kế nhiệm Descheneaux cùng năm đó. Ông cũng là nhà tài trợ cho một tổ chức tuyển dụng các nhân viên da đen. Những nơi Daniel Beck từng làm việc là Wells Fargo, Freddie Mac, E*Trade and Deloitte. Becker lớn lên ở phía Đông Bắc Indiana, nơi cha ông điều hành một công ty cung ứng kinh doanh (theo Investor’s Business Daily). Sau khi tốt nghiệp Đại học Indiana, ông bắt đầu làm việc tại một ngân hàng ở Detroit và chuyển đến văn phòng ở California, nơi ông được SVB tuyển dụng. Ban đầu, Becker phụ trách giao dịnh với các khách hàng công ty phần mềm ở Palo Alto, California, trước khi đến Boulder, Colorado và mở chi nhánh SVB vào năm 1996. Một nhân viên mô tả Becker là “một người có mối quan hệ tốt và cũng được yêu thích trong ngân hàng”.
“Ông ấy có tầm nhìn về tương lai của công nghệ, có thể sử dụng ngôn ngữ của nó và sẵn sàng đặt cược vào khách hàng của mình. Nói chung ông ấy thuộc loại CEO hết mình vì khách hàng” – một nhân viên nhận xét. Năm 2015, Becker kiến nghị với Ủy ban Ngân hàng Thượng viện (Senate Banking Committee) là các ngân hàng nhỏ hơn như SVB nên được áp dụng các quy chế thoáng hơn. Becker “khoe” ngân hàng của ông đã vượt qua cuộc khủng hoảng tài chính nhờ chất lượng tín dụng tốt và tăng gần 70% tổng số cho vay từ năm 2007 đến 2011. Becker khẳng định với các nhà lập pháp: “SVB không có rủi ro hệ thống nên việc áp đặt quá nhiều điều khoản được thiết kế cho các ngân hàng lớn theo luật Dodd-Frank sẽ tạo ra gánh nặng cho chúng tôi”.
Hạ cánh an toàn?
Mới đây SVB đã tiết lộ khoản tiền thưởng năm 2022: $9.9 triệu cho Becker, $4.6 triệu cho Descheneaux và $3.6 triệu cho Beck, phần lớn là thưởng cổ phiếu. Trong một hồ sơ, ủy ban bồi thường của SVB giải thích: “Tiền thưởng cho Becker và Beck đã bị giảm để buộc họ chia sẻ trách nhiệm về mất cân đối kế toán do lượng tiền gửi giảm và tình hình thị trường nói chung”. Lúc đó, cả hai cũng nhận được lời khen ngợi vì “khả lãnh đạo mạnh mẽ” trong quản lý rủi ro.
Tiết lộ của công ty cũng cho thấy Becker và Beck đã bán cổ phiếu vào tuần trước khi ngân hàng sụp đổ. Becker bán 12,451 cổ phiếu vào ngày 27 Tháng Hai thu về khoảng $2.3 triệu. Beck chỉ bán hơn $575,000 cổ phiếu cùng ngày (gần một phần ba số cổ phần của ông trong SVB). Cả hai vụ mua bán đều được thực hiện theo đúng “kế hoạch 10b5-1” (10b5-1 plans) trong đó buộc bên muốn bán phải nộp đề xuất trước 30 ngày để tránh nghi ngờ về giao dịch bất minh dựa trên thông tin mật nội bộ.
