Những ngày qua, thông tin râm ran khắp nơi cho rằng đã xảy ra phép màu khi một số ngôi nhà ở thị trấn Lahaina trên đảo Maui, Hawaii vẫn còn nguyên, trong lúc toàn bộ nơi đây đã thành tro bụi.
Nhìn hình ảnh chụp từ trên cao, rất dễ nhận ra những vệt màu đỏ, màu xanh giữa một bức tranh tổng thể là màu tro bụi. Dễ thấy nhất là ngôi nhà mái đỏ, còn nguyên giữa đống tro tàn là toàn bộ thị trấn Lahaina rộng 9.3 dặm vuông (24.1 km2), trong đó 16,26% là mặt nước.
Một trong số ít cư dân đảo Maui mà chúng tôi liên lạc được, là anh Hội Vũ, là người nhận sửa sang ‘ngôi nhà mái đỏ’ cách đây vài năm. “Đó là ngôi nhà cổ, rộng khoảng 1,600 sqft, chủ nhân ngôi nhà thuê tôi làm lại, giữ nguyên hiện trạng, nên ngôi nhà cũng có vách đơn, như những nhà xung quanh,” anh Hội cho biết.
Anh cũng kể rằng, khi xảy ra hỏa hoạn, anh có nói chuyện với chủ nhân ngôi nhà là người Mỹ trắng, hiện đang sinh sống tại Massachussetts, và nhận định vì sao ngôi nhà tránh được lưỡi chém của “bà Hỏa”.
Anh nói: “Nhà này có mái tôn dày hơn tôn thường, và xung quanh nhà có thêm lớp đệm bên dưới cũng dày hơn 3 feet, lớp đệm này là đá nhỏ, nên khi những cục lửa rớt xuống, không làm bắt cháy ngôi nhà. Cũng có thể sơn tốt, khi sơn tôi bít hết lỗ, nên lửa không bén được vào bên trong. Ngoài ra, sân sau của ngôi nhà khá rộng, có một khoảng đất trống nên không dễ bắt lửa, còn những ngôi nhà khác người ta thường chất đồ hoặc dựa vào vách nhà, nên lửa bén là cháy luôn nhà.”
Khi có cháy, người giữ nhà chỉ kịp khóa cửa và thoát ra khỏi nhà. Lúc đó họ nghĩ nhà này cũng sẽ bị thiêu rụi, nhưng sau đó phát hiện ngôi nhà còn nguyên, chỉ có một số cánh cửa gỗ bị nứt do sức nóng.
“Tôi là người Công giáo, chỉ nhận định trên cơ sở khoa học chứ không mê tín, và cho rằng không có phép lạ gì cả,” anh Hội khẳng định. “Tôi chỉ hơi ngạc nhiên là như bao nhà khác, ngôi nhà mái đỏ này làm hoàn toàn bằng gỗ, vách đơn, mà không bị gì hết.”
Cũng theo quan sát của anh Hội, gần ngôi nhà mái đỏ nằm sát bờ biển (từ ngôi nhà này bước qua bên kia đường là biển) cũng có một nhà thờ gần không bị cháy. Ngôi Thánh đường này đặc biệt hơn, là được xây bằng gạch, mái tôn, cao, xung quanh nhà thờ cũng là khoảng sân trống. Ngoài ra, nhìn trên hình chụp cũng thấy có vài căn nữa, cách bờ biển khoảng nửa dặm, vài nhà còn nguyên. Đó là những ngôi nhà mới xây.
Vẫn còn hàng ngàn người mất tích
Theo giới truyền thông, hôm nay, 15 Tháng Tám, các nhà chức trách sẽ bắt đầu công bố tên của những người thiệt mạng trong các trận hỏa hoạn kinh hoàng san bằng các khu vực phía Tây Maui, trong đó có những khu di tích cổ tuổi thọ hàng trăm năm tại thị trấn Lahaina.
Thống đốc Hawaii Josh Green nói với giới truyền thông, tính đến tối Thứ Hai, 14 Tháng Tám, có ít nhất 99 người thiệt mạng ở Maui. Ông nói với CNN: “Đó là một bi kịch vượt trên cả những bi kịch vì số người chết sẽ tăng lên đáng kể.”
Nhưng “đáng kể” là bao nhiêu?
“Giới chức dự đoán không phải vài trăm đâu, mà có thể lên tới cả ngàn người, trong đó có rất nhiều trẻ em,” anh Hội nói, rồi giải thích ngay lý do tại sao anh đưa ra con số như thế.
Thị trấn Lahaina là nơi của người giàu, có mức sống cao, họ thuê người nghèo làm việc trong quán, ở khách sạn, hoặc tại tư gia. Những người làm thuê cũng sống trong thị trấn, thuê nhà để có thể đi bộ hoặc lái xe cà tàng đến chỗ làm. Một người có thể nhận hai, ba công việc. Khi đi làm, con cái họ để ở trong nhà, khóa cửa. Đó là cuộc sống bình thường của người dân đảo Maui.
Khi xảy ra hỏa hoạn 30 phút sau là không còn đường chạy. Người giàu kịp thoát thân, còn người nghèo chỉ cần bước ra ngoài, không bị lửa thiêu cũng bị ngạt thở vì khói lan mù mịt. Những đứa bé ở trong nhà, cũng không có đường chạy, và thế là…
“Két tiền để trong nhà, giờ cháy thành tro hết, thử tưởng tượng, con người sẽ còn gì, hay chỉ là đống tro tàn,” anh Hội chùng giọng, nói.
Ngôi nhà mái đỏ nằm trên đường Front Street, là nơi neo đậu nhiều tàu thuyền chở khách vào khu phố cổ chừng nửa dặm, nên con đường thoát thân khi có hỏa hoạn, chỉ là chạy ra biển. Ngay trong đêm 8 Tháng Tám, tức chỉ vài tiếng sau khi lửa bùng phát, người ta đã vớt được nhiều xác chết ven bờ biển. Người chết dưới biển, mà chưa kịp xuống biển cũng chết ngạt vì khói.
Những ngày qua, lửa đã tàn, là lúc các đội cứu nạn triển khai việc tìm đường đi qua đống đổ nát, cùng với những con chó săn xác để tìm kiếm hài cốt. Cảnh sát trưởng Maui John Pelletier cho biết trong cuộc họp báo hôm 14 Tháng Tám, danh tính của các nạn nhân sẽ được công bố trong ngày hôm nay.
Trong số lực lượng hỗ trợ tìm kiếm và xác định danh tính người chết có các thành viên của Đội ứng phó hoạt động nhà xác thảm họa liên bang đặc biệt, do Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh triển khai. Các đội tìm kiếm và cứu hộ khác, từ Colorado, Los Angeles và Indianapolis, đã được cử đến và đang tìm đường đi qua những đường dây điện bị đứt, những chiếc xe hơi cháy rụi, và những tòa nhà bị sập.
Anh Nhựt Nguyễn, lái Uber, cho biết nhà của anh nằm ở khu vực cách Lahaina một ngọn núi, nên không bị ảnh hưởng gì. Anh Nhựt vẫn chở khách hàng ngày, nhưng không thể tiếp cận khu vực bị hỏa hoạn, vì bị cấm đường.
“Họ đóng đường từ Ocean Center vô tới Lahaina, vì lý do an ninh. Từ Ocean Center vô đó, lái xe cũng mất 30 phút, mà chỉ người trình giấy phép lái xe có địa chỉ trong Lahaina mới được vô mà thôi.”
Và những hệ lụy kế tiếp
“Mấy ngày nay, thiện nguyện còn đông hơn nạn nhân,” anh Hội kể. “Tuy nhiên, đây lại là vấn nạn. Ví dụ sáng hôm qua có người đem 10 thùng đồ đến khu tạm trú để gửi cho những người đang lánh nạn. Vì quá nhiều, mà không biết giải quyết làm sao, thức ăn để bên ngoài mau bị hư. Không thể không nhận, vì làm sao từ chối lòng tốt của mọi người, nhưng nhận rồi thì biết để đâu, ăn sao hết.
Đó là lý do mà cứ gặp ai quen, chúng tôi đều nói, thay vì mua đồ, mua thực phẩm, cứ gửi cho họ ít tiền, $100, $200 gì đó, họ còn có thể xoay xở được, vì đa số là người nghèo. Người có nhà bị cháy không lo, vì họ sẽ được bảo hiểm đền, chỉ có người đi thuê nhà là khổ thôi.”
Đảo Maui đất chật, người đông. Hậu hỏa hoạn mới là vấn đề. Ngoài khu tạm trú là trường học hoặc cơ sở công cộng, có nhiều gia đình nhận nạn nhân về tá túc trong lúc họ gặp khủng hoảng, nhưng không thể kéo dài tình trạng này.
Khi vụ việc sự lắng xuống, mọi người phải trở về cuộc sống bình thường. Chỉ hơn tuần trước, nhà cho thuê đã hiếm, bây giờ cháy hết, có tiền cũng không thuê được nhà. Hơn nữa, theo các cư dân ở đảo cho biết, ở hải đảo, có người chưa bao giờ ra khỏi đảo, nên không có người thân, không biết đi đâu, không thể chuyển sang nơi khác lập nghiệp khi trắng tay như thế.
Nhưng trước mắt, để trở lại cuộc sống thường nhật, không hề đơn giản. Các cư dân bên ngoài thị trấn Lahaina cho biết mấy ngày qua họ đã dùng điện, nhưng nguồn nước mới chảy rả rích, mà không ai dám dùng vì nước bị ô nhiễm trầm trọng.
Sức khỏe người dân và những hệ lụy kế tiếp, rất đỗi kinh hoàng!
