Quyền tự do ngôn luận của cựu Tổng thống Donald Trump sẽ bị hạn chế để bảo vệ tính nghiêm minh của phiên tòa liên quan âm mưu lật đổ kết quả bầu cử trong ngày 6 Tháng Một và bảo vệ các nhân chứng.
Giới hạn như thế nào?
Thẩm phán toà án liên bang khu vực Tanya Chutkan đã cảnh báo Trump và các luật sư của ông rằng, bà sẽ thực hiện bất kỳ biện pháp cần thiết nào để bảo vệ quá trình tố tụng khi các công tố viên muốn bắt đầu phiên toà vào Tháng Một, 2024. Chutkan cho biết: “Dù mọi người Mỹ đều có quyền tự do ngôn luận theo Tu chính án Thứ nhất, nhưng quyền đó ‘không tuyệt đối’ và những tuyên bố cựu tổng thống đưa ra trong chiến dịch tranh cử phải nhường chỗ cho việc bảo vệ tính toàn vẹn của quá trình làm việc của tòa án”.
Ngày 11 Tháng Tám, Thẩm phán liên bang Tanya S. Chutkan tuyên bố: “Thực tế là ông Trump đang điều hành một chiến dịch chính trị (ở đây là vận động tranh cử) nhưng quyền tự do ngôn luận vẫn phải nhường chỗ cho sự giám sát công lý một cách có trật tự. Nếu ông ấy nói về các nhân chứng trong vụ án này một cách bất chấp, thì đó là lúc công lý phải làm nhiệm vụ của nó”.
Bà cũng cảnh báo Trump và nhóm luật sư biện hộ của ông về giới hạn những gì họ có thể tiết lộ liên quan đến các bằng chứng của phía công tố trong vụ án, và nhấn mạnh: “Việc bào chữa cho thân chủ của các ông phải diễn ra trong phòng xử án này chứ không phải trên internet!”
Bà khuyến cáo Trump và các luật sư “hãy đặc biệt cẩn thận” để những tuyên bố công khai của họ “không thể bị xem là những đe dọa đối với các nhân chứng; đồng thời, bà nhắc: “Càng có nhiều tuyên bố kích động thì càng phải nhanh chóng đưa ra phán quyết để đảm bảo bồi thẩm đoàn không bị chi phối. Tôi sẽ thực hiện mọi biện pháp cần thiết để bảo vệ tính toàn vẹn của các thủ tục tố tụng”.
Theo The Washington Post, những cảnh báo của Chutkan là tín hiệu cho thấy phiên toà sẽ sớm diễn ra. Ngày 11 Tháng Tám, phía công tố thông báo sẵn sàng trao 11.6 triệu trang bằng chứng và một ổ cứng chứa dữ liệu lấy từ các thiết bị điện tử cũng như những tài khoản trực tuyến liên quan vụ án 6 Tháng Một.
Tuần trước, Trump đã không nhận tội âm mưu gian lận lật đổ kết quả của cuộc bầu cử, âm mưu và cố gắng cản trở việc Quốc hội xác nhận cuộc bỏ phiếu vào ngày 6 Tháng Một, 2021 và âm mưu chống lại quyền công dân “được kiểm phiếu” của cử tri. Kể từ đó, ông đã mở các cuộc tấn công khác nhau, gọi Smith là “loạn trí” và cựu Phó Tổng thống Mike Pence là “ảo tưởng.”
Lý lẽ của các bên
Tại phiên tòa ngày 11 Tháng Tám, trợ lý công tố liên bang Thomas Windom lập luận “Chiến lược của Trump được điều chỉnh để vụ án này được xét xử trên các phương tiện truyền thông và vì mục đích chính trị, ông sẵn sàng tiết lộ một cách không phù hợp những thứ được gọi là bằng chứng.”
Về phần mình, các luật sư của Trump lập luận: “Bịt miệng bị cáo, không cho thảo luận về bất kỳ bằng chứng và vấn đề nào là gánh nặng quá lớn đối với thân chủ của chúng tôi trong khi hậu quả chính trị của vụ án là do chính quyền Biden gây ra”.
Luật sư bào chữa John Lauro nói: “Chúng tôi phải đối mặt với thực tế đang ở trong vùng biển lạ lẫm, nơi chúng ta có một bị cáo đang tranh cử tổng thống và một chính quyền đối lập đang đưa ra các cáo buộc hình sự đối với ông ấy. Cựu tổng thống có quyền phản ứng một cách công bằng với các đối thủ chính trị bằng những gì ông có và không thể vận động tranh cử một cách mờ nhạt.”
Đầu tuần này, tại một điểm vận động ở New Hampshire, Trump mỉa mai về lệnh cấm: “Nó giống như tôi đến đây, đứng trước các bạn, và tôi chỉ có thể nói: Xin chào, mọi người nghe này, tôi không được phép nói gì cả. Xin hãy bỏ phiếu cho tôi nếu các bạn muốn. Tạm biệt! Nhưng tôi sẽ nói về nó. Nhất định tôi sẽ nói. Họ không thể lấy đi quyền của tôi trong Tu chính án Thứ nhất”.
Trong phiên điều trần đầu tiên và một lệnh bằng văn bản, Chutkan đã từ chối yêu cầu của chính phủ ban hành lệnh bảo vệ toàn diện hồ sơ vụ án, tức là không cho Trump và đội ngũ của ông ấy chia sẻ tất cả bằng chứng có trong vụ án.
Tuy nhiên, bà đứng về phía các công tố khi cho phép họ tự do xác định tài liệu nào là “nhạy cảm” (trong số tài liệu được chuyển giao từ Ủy ban 6 Tháng Một của Hạ viện hoặc các cơ quan chính phủ khác, cũng như các bản ghi âm và báo cáo phỏng vấn nhân chứng), để chúng cần được bảo vệ nhiều hơn.
Chutkan cũng nói rõ, Trump có thể ghi chép nhưng ông tuyệt đối không được phép mang theo bất kỳ thiết bị điện tử nào, không thể in sao tài liệu. Luật sư biện hộ cũng phải kiểm tra các ghi chú của ông và đảm bảo tính bảo mật của các tài liệu. “Nếu bị cáo cần rời khỏi phòng, ai đó phải bảo vệ những tài liệu đó và chắc chắn Trump không thể mang chúng theo bên mình” – Chutkan nói.
Trong phiên điều trần đầu tiên, Chutkan đã mở đầu bằng lời nhắc nghiêm khắc: “Dù tôi bảo đảm với ông Trump về tất cả quyền mà bất kỳ công dân nào cũng có, nhưng tôi cũng thực hiện nghiêm túc nghĩa vụ của mình để ngăn ông ấy biến phiên toà thành bầu không khí lễ hội và việc xét xử bị tác động bởi các phương tiện truyền thông, thay vì xử nghiêm túc theo hiến pháp bởi một bồi thẩm đoàn không thiên vị. Các phiên tòa không phải là cuộc vận động tranh cử để giành chiến thắng nên không được nhập nhằng sử dụng hội trường, báo, đài cho mục tiêu này”.
