HIẾU CHÂN
Cảnh sát Hong Kong vừa bắt ba nhân vật thân với phong trào dân chủ – trong đó có triệu phú Jimmy Lai – cáo buộc họ tham gia một cuộc tuần hành chống chính quyền tháng Tám năm ngoái, lúc thành phố thuộc Trung Quốc này đương đầu với cuộc khủng hoảng chính trị tồi tệ nhất.
Trong số ba người bị bắt nổi bật nhất là ông Jimmy Lai, nhà sáng lập công ty Next Media – công ty sở hữu tờ nhật báo Apple Daily có xu hướng chống chính quyền và có lượng người đọc đông đảo ở Hong Kong. Bản thân ông Lai cũng là một người phê phán thẳng thắn chính phủ Bắc Kinh và là một người ủng hộ tài chính cho phong trào dân chủ Hong Kong. Ông Lai bị cảnh sát bắt tại nhà riêng vào sáng nay thứ Sáu 28-02 và bị đưa tới một đồn cảnh sát ở Cửu Long (Kowloon).
Ông Lý Trác Nhân (Lee Cheuk-yan), 63 tuổi, phó chủ tịch đảng Lao động, cũng bị cảnh sát bắt tại nhà riêng vào sáng sớm thứ Sáu, cũng vì tham gia cuộc tuần hành. Đảng của ông đã lên tiếng chỉ trích vụ bắt bớ là biện pháp đàn áp quyền của người Hong Kong được phản đối ôn hòa.
Ông Dương Sâm (Yeung Sum), 72 tuổi, cựu chủ tịch đảng Dân chủ, cũng bị cảnh sát bắt vào sáng nay thứ Sáu.
Một phát ngôn viên của cảnh sát Hong Kong xác nhận vụ bắt giữ ba người nói trên hôm nay và cho biết họ bị buộc tội tụ tập trái phép ngày 31-08 năm ngoái và sẽ ra tòa vào ngày 05-05 tới. Riêng ông Lai cảnh sát nói, ông còn bị buộc tội hình sự đe dọa người khác vào ngày 04-06-2017. Được biết vào ngày đó ông Lai đã mắng chửi một phóng viên của tờ Oriental Daily thân Bắc Kinh và đối thủ cạnh tranh của báo ông.
Trả thù hay đàn áp?
Các nhà quan sát chính trị Hong Kong nhận định vụ bắt giữ ba người nổi tiếng nói trên cho thấy chính quyền Hong Kong bắt đầu đẩy mạnh việc trả thù các nhân vật thân với phong trào dân chủ và có ảnh hưởng xã hội; coi họ có vai trò dẫn dắt phong trào biểu tình kéo dài nhiều tháng, gây ra một cuộc khủng hoảng chính trị trầm trọng cho chính phủ Bắc Kinh và chính quyền Hong Kong trong nhiều thập niên.
Các cuộc biểu tình bùng nổ và kéo dài nhiều tháng do nỗi phẫn nộ của người dân Hong Kong trước việc Bắc Kinh siết chặt sự kiểm soát Hong Kong. Bắc Kinh phủ nhận sự can thiệp của họ và nói rằng phương Tây đã kích động người dân, gây ra sự bất ổn.
Ngày 31-08 năm ngoái, hàng trăm ngàn người biểu tình đã bất chấp một lệnh cấm của cảnh sát, tham gia một cuộc tuần hành lớn; đám đông đã chiếm đóng các đường phố, bao vây các cơ quan chính quyền và đụng độ với cảnh sát.
“Tôi nghĩ tôi sẽ là người tiếp theo. Carrie Lam đang ấp ủ một kế hoạch gây sức ép lên Hong Kong, đàn áp những người đối lập, buộc họ phải im tiếng,”
– Luật sư Albert Ho
Nhưng theo nghị viên Andrew Wan, có lập trường thân dân chủ, cuộc tuần hành hôm 31-08 không phải do ba người bị bắt hôm nay tổ chức và vụ bắt giữ họ sẽ “giội gáo nước lạnh” lên toàn xã hội.
Nhà cầm quyền Hong Kong đã bắt hơn 7.000 người từng tham gia các cuộc biểu tình tuần hành, nhiều người bị cáo buộc tội bạo loạn là tội danh có thể bị kết án tới 10 năm tù. Vẫn không rõ hiện có bao nhiêu người còn bị giam cầm.
Luật sư Albert Ho, một chính trị gia thân dân chủ nổi bật của Hong Kong, nói rằng vụ bắt giữ là một phần “cuộc trấn áp liên tục chống lại Hong Kong”. “Tôi nghĩ tôi sẽ là người tiếp theo. Carrie Lam [Trưởng đặc khu hành chính Hong Kong] đang ấp ủ một kế hoạch gây sức ép lên Hong Kong, đàn áp những người đối lập, buộc họ phải im tiếng,” ông Ho nói.
*
Vụ bắt giữ diễn ra chỉ vài ngày sau khi ông Quế Mẫn Hải (Gui Minhai), một người xuất bản sách ở Hong Kong, bị kết án 10 năm tù giam trong một nhà tù ở Hoa Lục. Ông Quế, một công dân Thụy Điển, nổi tiếng do xuất bản những cuốn sách dâm ô về các nhà lãnh đạo chính trị của Trung Quốc lục địa, bị bắt cóc trên một chuyến tàu đến Bắc Kinh tháng 02-2018 và bị kết án đầu tuần này về tội cung cấp thông tin tình báo bất hợp pháp cho nước ngoài.
Đại sứ quán Hoa Kỳ hôm qua thứ Năm đã yêu cầu trả tự do lập tức cho ông Quế.
Ông Jimmy Lai, tên tiếng Hán là Lê Chí Anh (Lai Chee-Ying) là một trong số ít doanh nhân nổi bật nhất Hong Kong. Ông là người sáng lập tập đoàn Giordano – một chuỗi cửa hàng thời trang châu Á; và tập đoàn truyền thông Next Digital. Ông sinh năm 1948 tại Quảng Đông, nhưng gia đình chuyển sang sinh sống ở Hong Kong từ khi Hoa lục rơi vào chế độ cộng sản năm 1949. Ông lập nghiệp từ tay trắng nhưng theo tạp chí Forbes, tài sản của ông vào khoảng 660 triệu USD.
Ông Jimmy Lai đã từng bị bắt giam năm 2014 do không chấp nhận từ bỏ một địa điểm biểu tình vì dân chủ ở trung tâm thành phố. Sau khi bị bắt, ông từ chức chủ bút tờ Apple Daily. Ông cũng bị cơ quan chống tham nhũng của Hong Kong giám sát chặt chẽ sau khi họ khám nhà ông năm 2014.
Mời xem lại: NGƯỜI KHÔNG SỢ BỂ NỒI CƠM
