Vài tuần trở lại đây, nhiều người ở Việt Nam bắt đầu cổ xúy “sống chung với dịch”. Khi tìm kiếm cụm từ “sống chung với dịch” hay “chung sống với dịch”, Google sẽ cho ra tổng cộng khoảng 300,000 kết quả. Nhiều tờ báo có lượng độc giả lớn cũng dùng cụm từ “sống chung với dịch”, thậm chí giật tít một cách thản nhiên.
Những người cổ xúy cho “sống chung với dịch” thường viện dẫn kế hoạch (mà thực ra mới chỉ là phác thảo ý tưởng) của chính phủ Singapore và Úc. Tuy nhiên, nếu đọc kỹ, họ sẽ thấy cả Singapore và Úc đều không hề chủ trương sống “sống chung với dịch”, mà là vượt qua đại dịch để sống chung với virus Covid-19. Rõ ràng là “sống chung với dịch” Covid-19 và “sống chung với virus” Covid-19 về bản chất là hoàn toàn khác nhau.
Trong trường hợp của Úc, Thủ tướng Scott Morrison phác thảo bốn giai đoạn để thoát khỏi đại dịch Covid-19. Tuy nhiên, Thủ tướng Úc cũng không thể nêu rõ lịch trình cho từng giai đoạn, vì nó “phụ thuộc vào các mục tiêu tiêm chủng”, với thực tế là chương trình tiêm chủng của Úc đang bị chậm một cách đáng kể so với kỳ vọng ban đầu.
Tương tự như vậy, chính phủ Singapore cũng không hề tuyên bố sẽ “sống chung với dịch”, mà đặt ra mục tiêu “sống cùng với Covid-19 một cách bình thường” bằng cách biến đại dịch thành một thứ ít đe dọa hơn nhiều, như cúm mùa chẳng hạn, thông qua bốn trụ cột là vaccine, xét nghiệm, điều trị, và trách nhiệm xã hội của người dân.
Tóm lại, cả Úc lẫn Singapore đều không có chủ trương “sống chung với dịch”, và cổ xúy cho điều này là một ý tưởng nguy hiểm. Tôi hy vọng là, với nhiều người, đây chỉ là một lỗi diễn đạt ngôn ngữ chứ không phải là niềm tin thực sự của họ, bởi vì nếu nó là niềm tin thực sự thì cái giá phải trả sẽ là rất nhiều sinh mạng và sự suy thoái kinh tế theo sau cuộc khủng hoảng không thể tránh khỏi về y tế.
Trái lại, sống chung với virus Covid-19 là một hiện thực khách quan, bởi vì dù muốn hay không chúng ta cũng không thể tiêu diệt hoàn toàn virus này, và do đó chẳng có lựa chọn nào khác là phải sống chung với nó. Tuy nhiên, chúng ta chỉ có thể sống chung một cách bình thường với Covid-19 một khi nó không còn là đại dịch, khi đa số người dân đã được tiêm chủng vaccine, và khi bệnh viện không bị quá tải bởi bệnh nhân Covid.