Thi thể của các binh sĩ Nga nằm rải rác trong đống đổ nát của các xe quân sự bị cháy và các tòa nhà bị nã pháo. Cách đó 20 mét, đứng sau những chiếc xe tải chở nhiên liệu, những người tình nguyện Ukraine quan sát, hướng về một chiếc máy trộn xi măng ở xa khoảng 500 mét. Xa nữa là lực lượng Nga ở ngoài rìa thị trấn Bucha gần đó. Chiến tuyến ở thị trấn Irpin (ngoại vi phía Tây Bắc thủ đô) vẫn đứng vững và không dịch chuyển trong hơn hai tuần qua, bất chấp ưu thế quân sự của Nga.
Chỉ chừng đó thôi cũng đã là chiến thắng đối với viên chỉ huy Casper (tên giả) và các chiến binh giữ trạm kiểm soát của ông. “Người Nga đang cố gắng tiến lên phía trước. Nhưng họ không ngờ chúng tôi đang đợi họ!”. Khi quân Nga giành quyền kiểm soát một sân bay quân sự ở thị trấn Hostomel, cách Irpin vài dặm về phía Bắc trong ngày đầu tiên của cuộc chiến, nhiều nhà quan sát quân sự bị “hố nặng” khi tin chắc quân Nga sẽ tiếp quản Kyiv nhanh chóng. Nhưng hơn hai tuần sau, lực lượng xâm lược hầu như giậm chân tại chỗ. Các phóng viên nước ngoài, trong đó có tờ The Washington Post khi đến tác nghiệp tại hai điểm nóng chiến tuyến đã hiểu biết thêm rất nhiều về chiến lược, chiến thuật và khả năng của các lực lượng Ukraine bảo vệ Kyiv cũng như tính toán sai lầm của Putin trước sức kháng cự của đối phương.
Nếu Putin quan niệm “có Kyiv là có tất cả” thì cư dân Kyiv cũng hiểu “mất Kyiv là mất tất cả, không chỉ mất bản sắc dân tộc mà cả mất tự do dân chủ”. Mỹ và 20 quốc gia khác, chủ yếu thuộc NATO và Liên minh châu Âu (EU), đã gửi cho Ukraine nhiều vũ khí và trang thiết bị quan trọng. Không rõ có bao nhiêu loại vũ khí bổ sung đã đến tay các lực lượng bảo vệ Kyiv để họ điều chỉnh chiến thuật trên thực địa. Rob Lee, thành viên cấp cao tại Viện Nghiên cứu Chính sách Đối ngoại và chuyên gia về chính sách quốc phòng của Nga nhận định: “Người Nga hầu như không sẵn sàng cho một cuộc chiến tranh không đi theo quy luật với chiến thuật độc đáo. Vì vậy họ không biết phải đối phó với một kiểu chiến tranh du kích này”.
Hầu hết giới phân tích quân sự phương Tây đều dự đoán quân Nga đang bao vây Kyiv khi được hỗ trợ mạnh mẽ bằng không kích và pháo, tên lửa sẽ vào được thủ đô. Giáo khoa quân sự chứng minh dự đoán này là khả thi. Nhưng ở Kyiv thì không đơn giản như thế. Đối với Ukraine, cuộc chiến này là cuộc chiến tiêu hao. Càng làm chậm, làm hao mòn quân đội Nga, đẩy chúng vào thế bế tắc và hoang mang ở vòng ngoài Kyiv càng tốt. Áp lực sẽ đè nặng lên Tổng thống Nga Putin khi ông ta không thể có chiến thắng nhanh, dù đã điều chỉnh thêm một thời gian.
Ngoài chiến trường, Nga đang thấm đòn vì các lệnh trừng phạt quốc tế. Các nỗ lực ngoại giao cũng dồn dập để Putin nhượng bộ. Trên các mặt trận, lực lượng Nga phải đối mặt với nhiều vũ khí hạng nặng mới chuyển đến của phương Tây và sự phẫn nộ toàn cầu trước cảnh quân Nga giết hại dân thường, ném bom các khu dân cư và bệnh viện. Trong các cuộc phỏng vấn, binh sĩ Ukraine cho biết họ tận dụng những sai sót của người Nga, với chiến lược dễ đoán, hiểu biết kém về địa hình và thiếu chuẩn bị cho một cuộc chiến tranh kéo dài. Trên mạng xã hội và báo đài đầy dẫy tin binh sĩ Nga hết thức ăn, nước uống và nhiên liệu cho xe cộ. Một số đầu hàng chỉ vì… bị lạc hoặc mất tinh thần. Các đoàn xe quân sự của Nga thường xuyên khựng lại do hỏng máy hoặc do bị tấn công bất ngờ.
Trên khắp Ukraine, các lực lượng Ukraine đã rút lui về bảo vệ các thành phố, tránh giao chiến với Nga ở các vùng nông thôn và trong không gian mở. Dù quân Nga giành được quyền kiểm soát một số thành phố phía Nam như Kherson và Melitopol, nhưng vẫn không thể tiếp quản Mariupol bị bao vây gần đó cũng như các điểm nóng chiến sự Kharkiv, Chernihiv và Sumy. Đó cũng là trường hợp của thành phố Mykolaiv phía Nam Ukraine, nơi mà trong hơn một tuần nay, Ukraine đã đẩy lùi thành công cuộc tiến công lớn của Nga để mở đường đến cảng chiến lược Odessa.
Cho đến nay, dân quân Ukraine đã làm thất bại nỗ lực bao vây và chiếm giữ thủ đô bất chấp việc Nga đã sử dụng sân bay ở Hostomel làm cầu nối trên không cho nhiều xe tăng, xe bọc thép và các loại vũ khí khác đổ về. Ukraine đã bắn hạ một số máy bay trực thăng của Nga và cầm chân một binh đoàn thiết giáp chủ lực tiến vào thủ đô. Trong khi đó, hệ thống phòng không vững chắc đã được huy động để chống lại các cuộc không kích và tấn công bằng tên lửa. Vấn đề lớn nhất của Nga là không tìm được cách đánh phù hợp với chiến thuật của Ukraine…
Cách nội đô Kyiv khoảng 40 dặm, quân Nga cố gắng tiến vào Kyiv từ phía Đông Bắc. Một đoàn xe tăng di chuyển xuống đường cao tốc chính về phía thị trấn Brovary, nhưng khi chúng đi qua một cụm dân cư, lực lượng Ukraine đã nhìn thấy cơ hội. Họ tấn công đoàn xe bằng đạn pháo, tên lửa chống tăng, phá hủy hoặc làm hỏng một số xe tăng và xe bọc thép chở quân. Video được quân đội Ukraine đăng trên mạng xã hội cho thấy các binh sĩ Nga bỏ chạy vào rừng và một chiếc xe tăng từ từ… bốc cháy. Những người lính Nga tháo chạy khỏi đoàn xe đã trốn trong các ngôi làng gần đó và bắn bất cứ ai khả nghi.
Xe tăng và các phương tiện quân sự Nga bò chậm như rùa trên đường cao tốc đã trở thành mục tiêu dễ dàng. Một quả đạn pháo có thể hạ gục nhiều phương tiện nằm quá sát nhau. Du kích Ukraine di chuyển song song trong rừng để tìm cơ hội đánh úp. Các nhà phân tích cho biết, điều đáng ngạc nhiên là quân Nga sử dụng cả một số xe tăng cũ không được trang bị tốt, gồm cả T-72, một loại xe tăng thời Liên Xô được có mặt cách đây hơn 50 năm. Có lẽ vì quá coi thường đối phương.
Ẩn mình trong các khu rừng ở rìa phía Tây Bắc Kyiv, các khẩu đội pháo binh của Ukraine đã tấn công các vị trí của Nga bên trong Irpin và Bucha. Cây cầu Irpin bị quân đội Ukraine phá hủy. Con đường từ cây cầu này vào trung tâm thủ đô cứ 100 mét lại có rào chắn bê tông, bồn đựng dầu, lốp xe và bao cát. Ở phía bên kia của cây cầu, tại lối vào trung tâm Irpin, các nhóm vũ trang tình nguyện đào chiến hào trên một ngọn đồi có vị trí thuận lợi nhìn thấy lực lượng Nga nếu chúng đi vào. Ở phía trước ngọn đồi, các chiến binh Ukraine ngụy trang núp sau những tán cây. Số khác ở bên trong các tòa nhà nhìn ra con đường mà người Nga phải đi qua để vào Kyiv.
Biệt kích Nga tấn công các đồn của Ukraine. Sau đó, quân Ukraine tấn công họ, và chúng bỏ chạy. Cứ thế! Người Nga không thông thạo địa lý Irpin. Xe tăng và xe bọc thép thường mắc kẹt trong những con phố nhỏ để bị hứng đạn. Rõ ràng, Nga rất mất phương hướng. Kiến thức về địa hình đô thị là tài sản chính cho lực lượng bảo vệ Kyiv. Tất cả, mọi viên đá, mọi cây cối đều có thể “hỗ trợ” người dân. Quân Nga cũng không có đủ lương thực, thực phẩm, nước uống. Một số cư dân than phiền binh lính Nga cướp phá nhà cửa và cửa hàng. Họ không có nhiều xăng. Họ sẽ mệt mỏi. Trong một số trường hợp, chính người dân đã cung cấp tin tình báo để giúp đánh đuổi quân Nga ở những khu vực vẫn còn sóng điện thoại di động.
Mục tiêu của Ukraine là bảo vệ các lãnh thổ không phải tấn công người Nga. Chiến thuật như vậy là thông minh. Quân đội Ukraine không thể cạnh tranh nổi sức mạnh vũ khí của Nga và cần phải bảo tồn kho vũ khí nhỏ hơn nhiều thay vì lãng phí.
