Trong chuyến công du Washington Tháng Mười Hai 2021, Bộ trưởng Quốc phòng Ukraine Oleksii Reznikov cầm theo một danh sách dài, liệt kê những món “đồ chơi” xin được viện trợ cho quân đội Ukraine. Súng hỏa tiễn Javelin là một trong số đó. Javelin trông thô kệch nhưng người ta không cần một thứ hàng nóng nhìn “bắt mắt” để khử xe tăng đối phương. Nói về vũ khí chống tăng hiện nay, Javelin gần như không có đối thủ và mức độ lợi hại của nó đã được chứng nghiệm thực chiến trên nhiều chiến trường suốt hai thập niên qua…
Như nhiều “đồ chơi” khác của quân đội Mỹ, Javelin không phải là khẩu súng thông thường. Nó là một hệ thống. Bộ phận điều khiển tổng quát của nó – gọi là Command Launch Unit (CLU) – có cảm biến hồng ngoại tinh vi với nhiều chế độ ngắm, trong đó có zoom quang học 4x; chế độ ngắm nhiệt ánh sáng xanh 4x và zoom tầm nhìn hẹp 12x. CLU đóng vai trò như một thiết bị quét dò tìm mục tiêu. CLU, khi được trang bị đạn – tức hỏa tiễn, nặng 50 pound. Khi bắn, người sử dụng có thể đứng-ngồi ở gần như bất kỳ tư thế nào, kể cả ngồi phệt dưới đất, để ngắm, nhấn nút, rồi tiếp tục lấy điện thoại ra chơi game! Nói như thế không phải quá lời, vì Javelin là vũ khí “fire-and-forget”, tức người bắn không cần nán lại để quan sát dẫn đường như một số vũ khí dẫn đường bằng laser khác.
Sau khi phóng, hỏa tiễn Javelin phóng về phía trước theo chiều ngang trong một giây trước khi động cơ của nó khai hỏa và bắn nó lên không trung ở độ cao khoảng 150 mét. Thiết bị tìm kiếm hồng ngoại sẽ điều chỉnh đường bay hướng về mục tiêu và lao xuống gần như thẳng đứng từ trên không để cắm vào vị trí trước đó được “khóa” bằng hồng ngoại. Không có cách gì để chạy thoát một khi mục tiêu đã bị khóa. Vì nó chỉ mất vài giây để bay đến mục tiêu. Javelin sẽ tấn công lớp giáp trên cùng của xe bọc thép, thường mỏng hơn nhiều so với giáp phía trước hoặc bên hông. Đầu đạn 127 mm của Javelin có sức xuyên thủng 600 đến 800 mm “áo giáp” loại siêu cứng (Rolled Hardened Armor-RHA). Với xe tăng được phủ bằng giáp chống nổ (explosive-reactive armor-ERA), Javelin vẫn có thể xuyên thủng bằng cách sử dụng điện tích phía trước đầu đạn để “cạy” ERA.
Vài năm gần đây, Nga đã nghiên cứu kỹ để đối phó Javelin. Thế hệ xe tăng mới nhất của Nga có hệ thống Relikt và Mechanit với hai lớp phủ ERA được thiết kế để đánh bại các đầu đạn tích điện song song. Hệ thống Shtora và Afganit mới còn có thể phóng ra lựu đạn đa quang phổ (multi-spectral grenade) và pháo sáng để che xe tăng khuất khỏi tia dò tìm hồng ngoại. Tuy nhiên, Javelin cũng được nâng cấp nhiều. Thiết bị cảm biến hồng ngoại mới nhất của Javelin hiện nay có khả năng nhìn xuyên qua mây mù và phân biệt được pháo sáng.
Ukraine cầm cự được nhiều ngày qua một phần nhờ hàng nóng loại xịn. Vô số video và thậm chí livestream cho thấy xác xe tăng Nga cháy đen cháy đỏ, cũng như xác chiến đấu cơ Nga. Một video lan rộng trên Twitter chiếu cảnh máy bay không người lái (drone) Bayraktar TB2 của Thổ Nhĩ Kỳ xịt trúng mục tiêu, với “chú thích”: “Thế là Sa hoàng (tsar) biết được một ngôi sao (star) mới – Bayraktar”. Ukraine nhận những “ngôi sao” mới này từ năm 2019. TB2 có thể bay 24 tiếng, ở độ cao 25,000 feet (7,620 m). Phi công điều khiển có thể cách xa nó 185 dặm. Điều “đáng buồn” là cho đến giờ hệ thống phòng không Nga vẫn không thể phát hiện TB2.
Không chỉ TB2 của Thổ, Thủ tướng Đức Olaf Scholz mới đây loan báo sẽ giao sớm 1,000 vũ khí chống tăng Panzerfaust và 500 “con” Stinger. Ba Lan cũng cung cấp hệ thống phòng không Piorun (có thể bắn máy bay ở độ cao 13,000 feet – hơn 3,900 m). Tổng cộng khoảng 22 quốc gia đang cung cấp vũ khí cho Kyiv. Và Ukraine cũng không “phụ lòng”. Tính đến ngày 4 Tháng Ba, Ukraine cho biết họ tiêu diệt ít nhất 200 xe tăng và khoảng 30 chiến đấu cơ…
Phần mình, tính từ ngày 22 Tháng Một 2022 đến nay, Mỹ đã giao Ukraine gần 1,000 tấn hàng nóng, từ hỏa tiễn chống tăng, hỏa tiễn phá boongke, súng phóng lựu đạn đến đạn dược các kiểu. Tháng trước, Washington đã chuẩn y $350 triệu viện trợ quân sự cho Ukraine, nâng tổng viện trợ trong năm 2021 lên $1 tỉ. Nếu tính từ năm 2014 đến nay thì viện trợ quân sự Mỹ cho Ukraine đã lên đến hơn $3 tỉ. Mức độ và tốc độ “tiếp lửa” của Mỹ phải nói là kinh khủng. Có lúc, mỗi ngày có đến 17 chuyến bay chở vũ khí Mỹ đến biên giới Ukraine.