Kể từ khi chiến tranh Ukraine bắt đầu, nhiều du khách Nga đến Indonesia đã ở lại và làm việc nhiều việc bất hợp pháp. Một “Moscow thu nhỏ” xuất hiện trên đảo Bali đã gây phẫn nộ cho cư dân địa phương.
Năm ngoái, Indonesia đã mời gọi du khách Nga tại một hội chợ du lịch ở Moscow khi các hạn chế đi lại do Covid-19 được nới lỏng, với khẩu hiệu: “Đã tới lúc đến Bali”. Nền kinh tế của hòn đảo nhiệt đới bị ảnh hưởng nặng nề bởi đại dịch chờ cơ hội phục hồi. Tuy nhiên, không phải mọi thứ đều diễn ra như kế hoạch khi du khách quay trở lại.
Hàng chục ngàn người Nga đã đến Bali trong năm qua, trong đó có cả những kẻ trốn quân dịch. Theo chính quyền và cư dân Bali, một số người Nga đã vi phạm các điều kiện thị thực khi làm những công việc như huấn luyện viên quần vợt, nhiếp ảnh, nghệ sĩ hài độc thoại, thậm chí làm… điếm! Hệ quả là người dân tại điểm nóng du lịch nổi tiếng với những bãi biển, cánh đồng lúa màu ngọc lục bảo và khu nghỉ dưỡng trên đỉnh đồi phải lên tiếng. Các cư dân phẫn nộ đã phát động chiến dịch trên mạng xã hội chống lại vi phạm thị thực của du khách Nga, buộc chính quyền vào cuộc để ngăn chặn hành động “ăn cướp” công việc của họ.
Tuần trước, Thống đốc Bali Wayan Koster cho biết ông đã yêu cầu chính quyền trung ương ngưng chính sách dễ dãi thị thực cho du khách Nga và Ukraine. “Có nhiều trường hợp vi phạm thị thực. Thay vì đi du lịch họ đến đây để cướp việc làm, phạm tội kinh tế và ở lại bất hợp pháp” – ông Koster nói với Wall Street Journal.
Bộ trưởng Du lịch Indonesia Sandiaga Uno cho biết ông sẽ nghiên cứu đề xuất của thống đốc Bali về việc chấm dứt thị thực nhập cảnh đối với người Nga và người Ukraine. “Nhưng số người Nga và Ukraine có vấn đề là số rất ít so với tổng số du khách Nga” – ông Bộ trưởng Du lịch trấn an. Cơ quan quản lý xuất nhập cảnh Indonesia cũng kêu gọi người dân địa phương tránh đăng các bài đăng trên mạng xã hội về các hành vi sai trái của người nước ngoài vì có thể gây hiểu lầm là Bali không an toàn, làm tổn thương chính sách kích cầu du lịch. “Mọi khiếu nại nên được gửi trực tiếp đến chính phủ” – ông Sandiaga Uno nói.
Dữ liệu chính thức cho thấy lượng du khách từ Ukraine cũng tăng lên, nhưng du khách Nga vẫn cao gấp bảy lần vào năm ngoái. Do đó, sự bất bình của người dân địa phương tập trung vào người Nga là chính. Kể từ khi Nga xâm lược Ukraine vào Tháng Hai, 2022, hàng trăm ngàn công dân Nga đã đổ sang các nước láng giềng như Georgia và Armenia, nơi tiếng Nga được sử dụng rộng rãi.
Một số ít đi xa hơn như Bali, nơi thức ăn và tiền thuê nhà tương đối rẻ và việc các quy tắc nhập cư không được kiểm soát chặt chẽ. Tháng Mười 2022, số người Nga vào Indonesia đã tăng gấp đôi, lên 12,000 người và tăng hàng tháng cho đến Tháng Một 2023 (tháng gần nhất có dữ liệu chính thức).
Đã có khoảng 22,000 du khách Nga đến Bali trong Tháng Ba, nhiều hơn bất kỳ quốc tịch nào khác ngoài người Úc. Một số ở lại lâu dài và làm các công việc online như tiếp thị cho các công ty Nga. Những người khác cung cấp các dịch vụ như cắt tóc, huấn luyện viên thể hình, nhân viên xoa bóp, phục vụ một phần cho cộng đồng người Nga bám trụ lâu dài ngày càng đông đảo.
Ông Anton Zanimonets, một công dân Nga sống trên đảo cùng gia đình từ năm 2019, cho biết: “Hiện có rất nhiều người Nga ở đây nên chúng tôi đã tạo ra một Moscow thu nhỏ ở Bali”. Zanimonets làm việc trong lĩnh vực bất động sản và có thị thực dành cho các nhà đầu tư kinh doanh. Ông khuyến khích các đồng hương Nga học tiếng Indonesia, tiếng Anh và hợp pháp hóa hoạt động làm ăn của họ.
Mei Nurlita, một huấn luyện viên thể dục người Indonesia đã sống ở Bali bảy năm, bộc bạch: “Những người dân địa phương làm công việc như tôi đang mất dần về tay người Nga. Dù các phòng tập thể hình thường có chính sách cứng rắn đối với người nước ngoài không có giấy phép, nhưng phòng tập thể dục mà tôi sử dụng để tập luyện ít nghiêm ngặt hơn nên những người nói tiếng Nga đã đến đó huấn luyện cho khách hàng của họ mà không cần thông báo với ban quản lý”.
Các bài đăng trên mạng xã hội gần đây đề cập đến các cửa hàng cho thuê xe đạp, trung tâm đào tạo lướt sóng và đại lý du lịch do du khách Nga điều hành đã nhận được hàng trăm bình luận. Nhiều người kêu gọi chính quyền hành động. Trong năm nay, tính đến giữa tháng Ba đã có 13 người Nga bị trục xuất. Chính quyền địa phương cho biết một số ở quá hạn thị thực để tránh đi nghĩa vụ quân sự, hoặc nhận các hợp đồng biểu diễn bất hợp pháp như huấn luyện quần vợt và chụp ảnh.
Đầu tháng này, ba phụ nữ Nga bị trục xuất vì hoạt động mại dâm. Ngoài ra, người Nga bị trở thành tâm điểm đặc biệt của sự phẫn nộ trên mạng xã hội là vì họ thường liên quan đến các hoạt động mang tính thách thức, liều lĩnh. Hai năm trước, một người có ảnh hưởng trên mạng xã hội Nga và người bạn gái mặc bikini đã lái một chiếc mô tô lao từ bến tàu xuống biển khiến người cầm lái bị trục xuất.
Một trường hợp gần đây thu hút sự chú ý hơn liên quan đến một người đàn ông Nga đi vòng quanh Bali trên chiếc Lamborghini màu trắng với biển số được thay bằng biển giả mang họ của anh ta. Chiếc xe đã bị thu giữ nhưng tay người Nga đã kịp trốn sang Dubai!