Vụ núi lửa Hunga Tonga-Hunga Ha’apai dưới đáy Thái Bình Dương có thể là một trong những vụ phun trào mạnh nhất từ trước đến nay và được một số vệ tinh ghi lại.
Núi lửa Hunga Tonga-Hunga Ha’apai ở Thái Bình Dương, cách thủ đô của Tonga 65 km về phía Bắc bất ngờ phun trào hôm 15 Tháng Giêng vừa qua kéo theo đợt phun tro bụi và sóng thần. Sóng thần đã phá hủy toàn bộ nhà cửa trên một đảo của Tonga, làm hư hại nhiều cơ sở hạ tầng khác và làm đứt hệ thống mạng viễn thông dành cho hơn 100,000 cư dân ở đây.
Một số chuyên gia ước tính, vụ phun trào đã phát ra một năng lượng tương đương hàng trăm quả bom nguyên tử ném xuống thành phố Hiroshima của Nhật Bản năm 1945. Shane Cronin, giáo sư ngành khoa học Trái Đất ở Đại học Auckland của New Zealand, thậm chí cho rằng đây là một trong những vụ nổ “nghìn năm có một” với ngọn núi lửa này.
Trong khi đó, Reuters đưa ra đánh giá về quy mô của vụ phun trào này dựa theo hình ảnh chụp qua vệ tinh. Theo đó, đợt phun trào này có các giai đoạn khác nhau. Ở giai đoạn đầu vào lúc hơn 5 giờ chiều ngày 15 Tháng Giêng theo giờ địa phương, khi núi lửa bắt đầu hoạt động thì phun tro bụi với mức độ lan tỏa đường kính khoảng 23.6 dặm (38 km). Chỉ 10 phút sau đó, đường kính này đã tăng lên thành 74.5 dặm (120 km,) và tiếp tục lên 211.2 dặm (340 km) sau nửa giờ. Một tiếng sau lúc phun trào, ô tro bụi này mở rộng với đường kính 403.8 dặm (650 km). Với quy mô này, “chiếc dù tro bụi” rộng tới mức nó có thể che phủ hầu hết nước Anh và vùng duyên hải phía Đông Ireland. Nó cũng có thể che phủ gần như toàn bộ lãnh thổ của Tây Ban Nha. Nếu ở Đông Nam Á, nó có thể che phủ Campuchia, một phần Lào, Việt Nam và Thái Lan hoặc gần như toàn bộ Nam Hàn và Bắc Triều Tiên. Nếu đặt “chiếc dù tro bụi” đó ở khu vực Sina của Ai Cập, nó có thể che phủ Israel, lan đến Jordan, Địa Trung Hải.
Một số chuyên gia nhận định, vụ phun trào núi lửa Hunga Tonga-Hunga Ha’apai có thể ngang với vụ phun trào núi lửa Pinatubo ở Philippines năm 1991. Sức nổ từ vụ phun trào núi lửa Pinatubo được xếp ở mức 6 trong thang chia độ từ 1 đến 8. Núi lửa này khi phun trào đã tạo ra cột tro bụi cao đến 40 km. Trong khi đó, núi Hunga Tonga-Hunga Ha’apai phun cột tro bụi cao ít nhất 20 km.
James Garvin, nhà khoa học hàng đầu tại Trung tâm Không gian Goddard thuộc Cơ quan Hàng không Vũ trụ Mỹ (NASA) ước tính vụ nổ có sức công phá 10 megaton, tương đương 10 triệu tấn thuốc nổ TNT. Sức nổ này tương đương 666 quả bom nguyên tử.
(Theo Guardian, Earthobservatory.nasa.gov)
Đọc thêm:
-Nhật chế súng điện từ đối phó hỏa tiễn siêu thanh Trung Quốc
