Sếp Tập đoàn đánh thuê đầy tai tiếng Wagner, Yevgeny Prigozhin, có tên trong danh sách hành khách trên chiếc máy bay bị rơi ở vùng Tver của Nga vào ngày 23 Tháng Tám 2023, theo dịch vụ báo chí của Cơ quan Vận tải Hàng không Liên bang – dẫn lại từ hãng tin Mỹ ABC News. Mười người đã thiệt mạng trong vụ tai nạn nhưng hiện vẫn chưa rõ liệu Yevgeny Prigozhin có thực sự có mặt trên máy bay hay không.
__________
Cập nhật: Cho đến cuối ngày hôm nay, 23 Tháng Tám 2023, hầu hết các báo lớn của Mỹ đều cho biết Yevgeny Prigozhin đã bị thiệt mạng.
__________
“Một cuộc điều tra đang được tiến hành về vụ tai nạn máy bay Embraer xảy ra tối nay ở vùng Tver. Trong danh sách hành khách, có tên và họ của Yevgeny Prigozhin,” Cơ quan Vận tải Hàng không Liên bang Nga cho biết. Chuyến bay đang bay từ Moscow đến St. Petersburg, theo Bộ các tình huống khẩn cấp Nga. 10 người thiệt mạng gồm ba thành viên phi hành đoàn và bảy hành khách.
Prigozhin là người đứng đầu tổ chức bán quân sự tư nhân Wagner Group, đóng vai trò then chốt trong cuộc xâm lược Ukraine của Nga. Cách đây hai ngày, ngày 21 Tháng Tám 2023, trong một video, một người trông giống Yevgeny Prigozhin xuất hiện, với lời kêu gọi tuyển quân cho Wagner.
Video được đăng trên ứng dụng Telegram có liên kết với Prigozhin cho biết Tập đoàn Wagner đang tiến hành các hoạt động trinh sát và tìm kiếm, đồng thời “làm cho nước Nga vĩ đại hơn trên tất cả mọi châu lục và mang lại nhiều tự do hơn cho châu Phi.” Người phát ngôn trong video nói: “Chúng tôi đang tuyển những người thực sự mạnh mẽ và tiếp tục hoàn thành những nhiệm vụ đã được đặt ra”. Khi đăng tin này, hãng tin AP cho biết họ không thể xác minh độc lập tính xác thực của video và không thể biết chính xác video được tạo ở đâu và khi nào.
Dù vậy, các kênh truyền thông xã hội Nga có liên kết với Wagner cho biết Prigozhin đúng là đang tuyển mộ lính đánh thuê để làm việc ở châu Phi; đồng thời mời các nhà đầu tư từ Nga đổ tiền vào Cộng hòa Trung Phi thông qua Russian House, một trung tâm văn hóa ở thủ đô của quốc gia châu Phi này. Cộng hòa Trung Phi là một trong những nơi mà binh lính đánh thuê Wagner hoạt động tích cực và cũng bị dính vào vô số cáo buộc vi phạm nhân quyền. Trong video được đăng hôm thứ Hai, người có vẻ là Prigozhin nói rằng Wagner đang “làm cho các nhóm ISIS, al-Qaida và những băng đảng xã hội đen khác phải xuống địa ngục”.
Kremlin đã sử dụng Wagner từ năm 2014 như một công cụ để mở rộng sự hiện diện của Nga ở Trung Đông và Châu Phi. Suốt nhiều tháng nay, Yevgeny Prigozhin là tâm điểm của dòng thời sự liên quan nước Nga và Tổng thống Nga Vladimir Putin. Liên tục chỉ trích quân đội Nga nhu nhược, rằng tướng tá Nga là một đám hèn, Prigozhin đã thực hiện cuộc binh biến vào ngày 23 Tháng Sáu với mục đích lật đổ bộ trưởng quốc phòng Nga.
Tuy nhiên, dưới sự dàn xếp của Tổng thống Belarus Alexander Lukashenko, Prigozhin đồng ý chấm dứt cuộc nổi loạn. Trước khi chuyển đến Belarus, Wagner đã bàn giao vũ khí cho quân đội Nga. Thoạt đầu, Putin gọi Prigozhin là kẻ phản bội và tuyên bố sẽ trừng phạt nghiêm khắc nhưng sau đó im bặt. Những gì phía sau hậu trường cho đến nay vẫn là một bí mật lớn. Chẳng ai biết điều đã thật sự xảy ra, Putin nói gì với Yevgeny Prigozhin. Tuy nhiên, một điều bất thường: Kremlin từng cho biết, Putin đã có cuộc gặp kéo dài ba giờ với các chỉ huy Wagner cũng như với Yevgeny Prigozhin vài ngày sau cuộc nổi dậy.
