Hiếu Chân
Công ty Trung Quốc niêm yết cổ phiếu trên các thị trường chứng khoán Mỹ bị buộc phải “rời sàn” nếu không tuân thủ những yêu cầu về kế toán, theo một kế hoạch được chính quyền của Tổng thống Donald Trump đưa ra hôm nay, thứ Năm 06-08.
Báo The Wall Street Journal cho biết, theo kế hoạch, các công ty Trung Quốc đã niêm yết cổ phiếu trên sàn chứng khoán New York (NYSE) và sàn chứng khoán Nasdaq, nếu không tuân thủ đúng pháp luật về kế toán, không chấp nhận cho Ủy ban giám sát Kế toán các công ty đại chúng (PCAOB) của Mỹ kiểm toán sổ sách tài chánh, thì phải thu hồi cổ phiếu và rời khỏi các sàn này vào năm 2022. Các công ty chưa phát hành cổ phiếu nhưng có kế hoạch bán cổ phiếu trên các sàn NYSE và Nasdaq cũng phải tuân thủ các quy định trước khi được giao dịch.
Để tuân thủ, các công ty đó phải nộp hồ sơ sổ sách cho đơn vị kiểm toán của Mỹ kiểm tra. Việc kiểm toán sổ sách của công ty đại chúng là điều bình thường ở mọi thị trường chứng khoán nhằm bảo đảm thông tin cho nhà đầu tư được minh bạch và chính xác, nhưng với các công ty quốc doanh của Trung Quốc, sổ sách kế toán hoặc được giấu kín vì cho là bí mật quốc gia, hoặc được “xào nấu” theo chủ trương chính trị mà không thể hiện chính xác tình hình của doanh nghiệp.
Kế hoạch giám sát chặt các công ty Trung Quốc niêm yết trên thị trường chứng khoán mà chính phủ Mỹ đưa ra hôm nay tương tự một dự luật bảo vệ thị trường Wall Street đã được Thượng viện thông qua hồi tháng Sáu, sau khi có nhiều vụ đổ bể trên thị trường liên quan tới thủ đoạn lừa đảo của các doanh nghiệp Trung Quốc. Ngoài quy định về kiểm toán sổ sách, dự luật của Thượng viện còn bắt buộc các công ty nước ngoài muốn niêm yết cổ phiếu trên thị trường chứng khoán Mỹ phải chứng minh họ không thuộc sở hữu hoặc không bị kiểm soát bởi các chính phủ nước ngoài
Gần đây dư luận xôn xao vụ công ty Kingold có trụ sở tại tỉnh Hồ Bắc (mã KGJI trên Nasdaq) dùng 84 tấn vàng giả làm vật cầm cố để vay của 19 tổ chức tín dụng Trung Quốc 20 tỷ nhân dân tệ, tương đương 2,8 tỷ đô la Mỹ. Ba tháng trước, công ty Luckin Coffee (mã LK, Nasdaq) bị phát hiện đã kê khống 310 triệu USD trong sổ sách kế toán để thổi giá cổ phiếu, mã LK của công ty Luckin đã bị sàn Nasdaq cấm giao dịch.
Hồi tháng Tư, TAL Education Group – một công ty điều hành các trường dạy kèm trẻ em ở Bắc Kinh nhưng niêm yết cổ phiếu trên sàn NYSE bị phát hiện đã thổi phồng giá trị và doanh thu thêm hàng trăm triệu đô la so với thực tế. Công ty chuyên phát video iQiyi của Trung Quốc, niêm yết cổ phiếu trên Nasdaq cũng bị tố cáo gian lận, thổi phồng giá trị tài sản lên cao nhiều lần dù công ty bác bỏ lời cáo buộc.
Những vụ đổ bể này đã làm cho giới đầu tư Mỹ mất rất nhiều tiền, buộc các nhà lập pháp Mỹ phải ra tay ngăn chặn.
Theo số liệu của Reuters, hiện có khoảng 550 công ty Trung Quốc niêm yết cổ phiếu ở Wall Street. Năm 2019 các công ty Trung Quốc huy động được 3,5 tỷ đô la từ các nhà đầu tư Mỹ thông qua việc phát hành cổ phiếu trên thị trường chứng khoán New York; sáu tháng đầu năm nay con số này là 1,67 tỷ đô la.
Những biện pháp pháp lý quyết liệt của Quốc hội và chính phủ Mỹ sẽ khiến các công ty Trung Quốc hoặc rút lui, hoặc bị loại khỏi thị trường, nhưng đó là điều hết sức cần thiết – dù muộn màng – để bảo vệ nhà đầu tư Mỹ – trước lối làm ăn bất hảo của các công ty Trung Quốc.
