Theo tờ Wall Street Journal, những công dân giàu có nhất Trung Quốc đang chạy đủ loại giấy tờ, kể cả bất hợp pháp để di chuyển tiền của họ ra khỏi đất nước khi tình trạng bất ổn kinh tế và thị trường bất động sản thất bại đang rình rập trên toàn quốc.
Những người giàu nhất trong nước đang sử dụng nhiều phương pháp khác nhau để vượt qua giới hạn đưa tiền ra nước ngoài 50.000 đô la, chẳng hạn như mua tiền điện tử, tranh, tiền nhập khẩu… Theo phân tích của WSJ về dữ liệu của Trung tâm Thông tin Kinh tế và Điều tra Dân số (Census and Economic Information Center), từ nửa cuối năm 2023 đến tháng 6 năm nay, hơn 250 tỷ USD tài sản từ Trung Quốc đã rời khỏi đất nước.
“Năm hoặc 10 năm trước nếu bạn là một người Trung Quốc bạn có thể bỏ tiền vào bất động sản và có cách để tăng sự giàu có của mình,” Martin Rasmussen, chiến lược gia cao cấp tại công ty nghiên cứu Exante Data nói với WSJ. “nay điều đó không còn được nữa.”
Một dòng chảy tương tự xảy ra vào năm 2015 và 2016, với công dân Trung Quốc mua hơn 200 tỷ đô la tài sản ở nước ngoài vào năm 2016.
Theo Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) vào tháng 5, tăng trưởng kinh tế của Trung Quốc dự kiến sẽ chậm lại 4,5% vào năm 2025. Theo WSJ, “sự điều chỉnh thị trường nhà ở đang diễn ra” là một phần lớn của suy thoái kinh tế, vì giá trị ước tính 18 nghìn tỷ đô la đã bị xóa khỏi lĩnh vực này kể từ năm 2021.
Sự sụp đổ của nhà phát triển hàng đầu Trung Quốc Evergrande – tương tự như Vin Group, Sun Group… của Việt Nam – đã được tòa án Hồng Kông ra lệnh thanh lý vào tháng 1 sau khi tòa án này không tái cơ cấu được, trước khoản nợ hơn 300 tỷ USD. Trước khi công ty này sụp đổ, Trung Quốc đã được dự đoán sẽ xuất huyết ít nhất 65 tỷ đô la cho đầu tư nước ngoài, với sự sụp đổ Evergrande, biến động này lại càng được đẩy nhanh hơn.
Bắc Kinh cũng biết rõ xu hướng nguy hiểm của việc công dân rời khỏi đất nước với những dòng tiền khổng lồ như vậy, cho nên đang công khai bêu tên những người mà họ bắt được để răn đe, về vạch trần các phương pháp bất hợp pháp để chuyển vốn ra nước ngoài, chẳng hạn mới đây, một nhóm người đã bị đưa mạng lưới truyền hình nhà nước CCTV, về việc đã giúp di chuyển 112 triệu đô ra nước ngoài. Cục Quản lý Ngoại hối Nhà nước cũng liên tục công bố hồ sơ của những người bị trừng phạt.
Tiền phạt cho những tội này thường là bằng một nửa số tiền đã được chuyển đi bất hợp pháp, hoặc đôi khi là cáo buộc hình sự, với án tù.
Các ghi chú về di cư cho thấy những triệu phú vào năm 2024, đã đổ xô đến Hoa Kỳ. Con số kỷ lục là 15.200 người vào năm 2024, gây choáng váng trong các ghi chú của nền kinh tế của Trung Quốc, một báo cáo mới cho biết.
Theo các nhà nghiên cứu, Hoa Kỳ, đối thủ quốc tế của Trung Quốc, lại nổi bật là điểm đến hàng đầu được ưa chuộng.
Năm ngoái, 2023, Trung Quốc chứng kiến 13.800 cá nhân có giá trị tài sản ròng cao rời đi, chủ yếu là đến Hoa Kỳ, Canada và Singapore, công ty này phát hiện. Những cá nhân như vậy, viết tắt là HNWI, được định nghĩa là những người có ít nhất 1 triệu đô la tài sản.
Henley & Partners cho biết rất khó để biết được có bao nhiêu tài sản được mang theo khi những người di cư, nhưng “theo kinh nghiệm của chúng tôi, những người có tài sản ròng (HNWI) thường di chuyển nhiều nhất là những người có tài sản từ 30 triệu đến 1 tỷ đô la”, Andrew Amoils, người đứng đầu bộ phận nghiên cứu tại New World Wealth, một công ty tình báo tài sản đã hợp tác với Henley & Partners trong báo cáo này, cho biết.
Các nhà tư vấn và phân tích di trú cũng đã quan sát thấy sự gia tăng mạnh mẽ trong các yêu cầu từ người Trung Quốc, cả người giàu và trung lưu, muốn chuyển đến Nhật Bản. “Phong cách sống ở Nhật Bản rất hấp dẫn với những khu vườn công cộng và sân golf tuyệt đẹp, cộng với việc được xếp hạng là một trong những quốc gia an toàn nhất trên trái đất theo Chỉ số hòa bình toàn cầu”, Amoils cho biết.
Các nhận định cho thấy những người giàu có ở Trung Quốc cảm thấy tài sản của họ trở nên bất an trong một chế độ mà chặng cuối của sự phát triển kinh tế theo chủ nghĩa cộng sản pha tạp chủ nghĩa tư bản đã đến hồi cuối. Đó là chưa nói đến chủ trương đối ngoại diều hâu của Bắc Kinh ngày càng lớn, khiến cho những người làm ăn cảm thấy một tương lai bất ổn đang đến với những vấn đề chiến tranh thực địa hay chiến tranh lạnh không còn xa.
