Thị trường bất động sản tê liệt, không có thanh khoản, có những ông chủ phải đi bán dạo và livestream giữa một đống sổ hồng, sổ đỏ.
Potcasts ngày 21 Tháng Ba 2023 của Vnexpress có tựa đề “Bán dạo bất động sản” đã mô tả tình hình ảm đạm của thị trường bất động sản Việt Nam hiện nay, khiến các ông bà chủ buôn bán nhà đất như ngồi trên đống lửa. Ai đầu tư ngành này cũng đi vay tiền, từ 50-70%, lãi vay hàng tháng quá nặng, phải tìm mọi cách bán, kể cả bán dạo trên vỉa hè và livestream trên mạng.
Tiếng rao hàng bất động sản mà nghe như “sơn đông mãi võ” bán thuốc hồi xưa: “Đất thổ cư xổ sẵn, giá 145, gọi ngay đi, đừng nhắn tin”, “Thổ cư 100 mét vuông 155 triệu, gọi ngay đi, gọi ngay đi”, “300 triệu một mẫu, xổ sẵn, công chứng sang tên ngay”. Một trong số đó là tiếng rao hàng livestream của ông Nguyễn Hữu Trí, Giám đốc một công ty môi giới bất động sản ở Bình Thuận. Trong sáu tháng (từ giữa năm 2022 đến cuối 2022) vì không có doanh thu nhưng phải gồng gánh chi phí hàng tháng vài chục triệu, công ty của ông đứng trên bờ vực phá sản.
Môi giới bất lực, thế mà mỗi ngày ông đều nhận liên tục các cuộc gọi nhờ bán nhà, bán đất, từ những khách hàng bị “ngộp” lãi vay, sợ bị phát mãi tài sản…. Họ muốn giảm giá nhưng không dám đăng trên mạng, vì xấu hổ với bạn bè. Có mảnh đất họ đăng bán 400 nhưng nói với ông Trí là được 200 họ cũng bán. Chỉ vì khi đầu tư vào nhà đất, họ dùng kiểu “đòn bẩy tài chính”: Chẳng hạn thế chấp căn nhà vay được 3 tỷ, họ chia ra mua ba căn nhà và căn nào cũng thế chấp sổ để vay, hy vọng bán được nhanh thì xoay tiếp. Cuối cùng không bán được, hàng tháng họ phải trả lãi suất ngân hàng cho tất thảy… bốn căn!
Ông Trí nói trong tình cảnh như vậy, ông chấp nhận hạ mình, từ giám đốc xuống lề đường rao bán bất động sản, vì “seo” (sales) là phải tìm mọi cách bán hàng, miễn đừng vi phạm pháp luật. Tháng Chín 2022 ông vào Đồng Nai bày sổ hồng (chủ quyền nhà), sổ đỏ (chủ quyền đất) trên vỉa hè, thu hút được sự quan tâm của nhiều người. Ông cũng bảo đem cả sổ vào chợ để bán, chợ nào ông cũng vào, vì quảng bá ở chợ dễ lan truyền hơn. Chỉ cần có người hỏi, ông liền đưa đường link TikTok, lập tức nhiều người follow và lan truyền. Mỗi tuần ông livestream một tiếng bán nhà, bán đất trên TikTok, cứ bật lên là có khách hỏi, như hồi ở chợ Long Hoa (tỉnh Tây Ninh), clip bán bất động sản của ông cuốn hút được 800,000 view.
Một bà chủ khác là Thủy ở Bà Rịa – Vũng Tàu bị vướng nợ vay ngân hàng khi đầu tư mua một căn nhà to và ba miếng đất nhỏ. Sau khi bán mãi không được, sợ bị ngân hàng phát mãi thì mất trắng, bà tìm đến một TikToker “mát tay” chuyên bán bất động sản và giao cho người này sổ hồng và sổ đỏ. Cuối cùng căn nhà và ba miếng đất đã được bán với giá hòa vốn, bà nói đã là may lắm.
Bà Mến ở Sài Gòn cũng vay ngân hàng ôm trong tay hàng chục lô đất ở Bình Thuận, dù giảm giá 50% vẫn bị chôn vốn. Vì vay ngân hàng với lãi suất 10 – 11%/năm, phải trả hàng trăm triệu đồng mỗi tháng, thế là bà liều giao sổ đỏ cho người nổi tiếng trên mạng để họ livestream bán dùm, mua 500 bán 200-300; trị giá 12 tỷ ($508,798) chỉ bán 8.5 tỷ ($360,399), bán được miếng nào tốt miếng đó.
Trang batdongsan.com cho biết năm 2022 là năm thanh khoản bất động sản kém nhất trong 5 năm qua. Bước qua Tháng Giêng 2023, nhu cầu tìm mua bất động sản giảm 10% so cùng kỳ và giảm 81% so Tháng Mười Hai 2022. Bên cạnh đó, số lượt tìm kiếm đất nền lẻ giảm 56%, tìm kiếm đất dự án giảm 66%. Suy giảm mạnh nhất rơi vào đất nền lẻ và đất dự án ở xa trung tâm, thuộc các tỉnh. Cũng theo trang này thống kê, đến Tháng Ba 2023, các chủ đất phía Nam sẵn sàng bán thấp hơn 10 – 25% so với đầu năm; số nhà đầu tư ôm đất nền bán giảm lời chiếm 30%, bán hòa vốn chiếm 30%, chịu lỗ chiếm 40%. Kể cả bán hòa vốn cũng bị xem là lỗ trên dưới 10% một năm!
Ông Nguyễn Văn Đính, Chủ tịch Hội môi giới bất động sản Việt Nam nhận định phải đến cuối 2024 – đầu 2025, may ra thị trường bất động sản mới tan băng và vực dậy.
Bà Lương Đình Thúy Vân, Giám đốc điều hành công ty Mogin Holdings cho rằng vì giai đoạn 2016-2019 giá bất động sản đã tăng trưởng bạo phát, nên các năm 2022-2023 và có thể cả năm 2024, thị trường bất động sản sẽ suy yếu, giá bất động sản sẽ dần trở về giá trị thực. Bà dự đoán cho đến khi làn sóng giảm giá dừng hẳn, thanh khoản tốt hơn, thị trường có tăng trưởng ổn định thì may ra mới phục hồi.
Potcasts ngày 20 Tháng Ba 2023 của Vnexpress cũng kể vài nhà đầu tư cá nhân bị vỡ nợ bị đất nền giảm giá. Có người ở Quảng Ninh, có người ở Bình Phước, có người ở Bà Rịa-Vũng Tàu, có người ở Cần Thơ. Họ đều vay ngân hàng và vay nóng của tư nhân mua đất đầu năm 2022, lúc giá đất nền đang lên cơn sốt, sau đó chới với vì giảm giá 30%-40% vẫn không ai mua. Thảm cảnh nhất là ông Long ở Bà Rịa – Vũng Tàu, gồng lãi không nổi phải bỏ luôn tài sản, để ngân hàng và chủ nợ phát mãi, coi như mất trắng, đến căn nhà gia đình ông đang ở cũng bị cầm cố.
Còn ông Thảo Cần Thơ thì bị nợ dí quá phải bỏ quê chạy trốn, không dám sống cùng thân nhân. Vài tháng nay ông sống vất vưởng nhờ cơm chay từ thiện và thú nhận có lúc chỉ muốn tự kết liễu.
Ông Phạm Lâm, phó chủ tịch Hội môi giới bất động sản Việt Nam cho biết, nhà đầu tư Việt có hai nhầm lẫn: thứ nhất tưởng giá sốt ảo là giá thật; thứ hai vay nóng lãi suất cao để đầu tư.
Tiền Phong ngày 12 Tháng Ba 2023 dẫn số liệu từ công ty DKRA Group cho biết, trong hai tháng đầu năm, khu vực phía Nam chỉ có 117 nền đất mở bán từ 4 dự án. Giá bán thứ cấp giảm 10 – 23% so với cuối năm 2022, mức giảm phổ biến 100 triệu đồng – 1 tỷ đồng/nền ($4,239 – $42,399). Ở phân khúc căn hộ chung cư, nguồn cung mới sụt giảm, số lượng chỉ bằng 44% so với cùng kỳ, còn sức mua chỉ bằng một nửa so với cùng kỳ 2022.
Theo báo cáo mới nhất của Tổng cục thống kê, trong 2 tháng đầu năm 2023, số công ty bất động sản hoàn tất thủ tục giải thể tăng 19.9% so với cùng kỳ, còn số tạm ngừng kinh doanh có thời hạn tăng 57%. Như vậy trung bình mỗi ngày có khoảng 30 công ty bất động sản rút khỏi thị trường.
Trong một xã hội mà ai cũng muốn làm giàu nhanh bằng cách “cạp đất mà ăn”, với nhiều “tấm gương làm giàu từ đất” của các đại gia bất động sản….không có gì lạ khi xã hội này đang khủng hoảng trong vũng lầy của chính nó.
