Ngày 6 Tháng Bảy, ông Huỳnh Quang Đức, Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn Bến Tre, cho biết tỉnh vừa có văn bản kiến nghị Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn, Bộ Công Thương hỗ trợ tiêu thụ các sản phẩm từ dừa.
Giá dừa khô giảm hơn ba lần, từ 6,500 đồng/trái (tương đương $0.28) còn 2,000 đồng/trái (tương đương $0.08) khiến nông dân điêu đứng. Giá sụt giảm do thị trường nhập khẩu chủ lực là Trung Quốc thực hiện chính sách “zero covid”, làm sản lượng dừa khô xuất sang thị trường này giảm gần 80%.
Giá dừa giảm mạnh, kéo dài, trong khi chi phí xăng dầu, phân bón tăng cao khiến thu nhập người trồng dừa bị ảnh hưởng nghiêm trọng. Hiện nhiều cơ sở ngừng hoặc hạn chế thu mua khiến dừa khô tồn đọng, đối mặt nguy cơ bị hư hỏng.
Bến Tre hiện có 77,000 ha trồng dừa (chiếm 80% diện tích dừa miền Tây), đạt hơn 600 triệu trái mỗi năm. Giá trị sản xuất ngành chế biến dừa đạt 3,500 tỷ đồng (tương đương $152 triệu), chiếm gần 10% với giá trị sản xuất công nghiệp của tỉnh. Mỗi năm, lượng dừa xuất khẩu của địa phương đạt khoảng $350 triệu, cung cấp cho thị trường 90 quốc gia.
Hàng triệu quả dừa đang ứ không bán được cho ai. Chính quyền tỉnh kiến nghị các bộ ngành hỗ trợ xúc tiến thương mại, kết nối các thị trường xuất khẩu như Hoa Kỳ, Trung Quốc, Trung Đông, châu Phi, EU. Các doanh nghiệp ở địa phương cần được hỗ trợ đưa sản phẩm vào các sàn giao dịch thương mại điện tử để mở rộng thị trường xuất khẩu. Tuy nhiên cấp bộ vẫn chưa có giải pháp gì.
Chuyện nông dân thu hoạch không bán được kêu gọi xã hội giải cứu đã xảy ra nhiều năm gần đây. Việc kêu gọi người dân “giải cứu dừa” như từng giải cứu dưa hấu, giải cứu chuối vv… như những năm trước đây không còn hiệu quả nữa. Ngành xuất khẩu nông sản Việt Nam cần có chiến lược dài hơi để chống đỡ với khủng hoảng hơn là mãi kêu gọi xã hội giải cứu.
Thị trường nông sản Việt Nam chủ yếu xuất sang Trung Quốc vì thị trường Trung Quốc được xem là dễ tính. Việt Nam lệ thuộc kinh tế Trung Quốc nhiều nhất Đông Nam Á. Với vị trí địa lý liền kề và là một thị trường lớn, sự phụ thuộc thương mại vào Trung Quốc luôn là thách thức lớn đối với Việt Nam.
