Sau vụ cháy kinh hoàng tại chung cư mini ở Khương Hạ (Thanh Xuân, Hà Nội), khiến gần 56 người thiệt mạng, có nhiều thông tin lan truyền cho rằng nguyên nhân gây cháy là bởi xe điện, dù hiện tại chưa có kết luận cuối cùng.
Tuy vậy, trên các mạng, những hình ảnh về xe điện tự nhiên phát cháy khi sạc qua đêm đang khiến người dân lo sợ. Hiện nay, nhiều chung cư mini, chủ nhà trọ, ngay cả các khu chung cư lớn cũng đang ra quy định cấm sạc xe dưới hầm, tầng để xe, thậm chí là chấm dứt cho thuê trọ nếu người thuê dùng xe máy điện.
Nhiều nơi đang phân loại xe, và buộc xe điện phải để riêng một nơi, và có nhân viên canh gác, đi rút dây cắm sạc sau 23g. Chỉ mới nửa tháng trước, trong cơn sốt truyền thông thâu tóm thị trường xe điện của VinFast, dân Việt được đẩy tới việc phải đổi xe điện như một cách sống văn minh, thì vụ cháy chung cư mở ra một cái nhìn khác: văn minh không thể từ một món hàng, mà đất nước phải phát triển đồng bộ.
Nhiều người sớm mua xe điện, xe hơi lẫn xe tay ga, đều rơi vào tình trạng sống dở chết dở vì không biết duy trì việc chạy xe thế nào, đó là chưa nói, việc chạy xe điện còn bị những cái nhìn không thân thiện vào lúc này. Cô T., một nhân viên văn phòng mới nhập cư vào Hà Nội, nói với báo VnExpress rằng, hiện “không biết đi đâu về đâu” vì hầu hết các chung cư ở đây đều cấm sạc xe dưới hầm. Nhiều người dùng xe điện không tìm được nơi sạc đành tháo pin hoặc dắt cả xe lên nhà để sạc.
Người dùng xe điện ở Hà Nội và một số tỉnh lân cận, đang hoang mang vì khó tìm chỗ sạc điện cho xe. “Tôi cảm thấy như mình bị kỳ thị, xe điện trở thành tội đồ, người ta lo lắng và tránh xe như covid-19 giai đoạn đầu”, cô T,. nói, sau khi gọi cầu cứu đến năm người bạn, may mắn cuối cùng cũng được một người giúp đỡ cho chỗ để cắm sạc.
Mặc dù các thống kê cho thấy, việc cháy nổ, trước giờ chỉ chủ yếu là xe xăng, xe điện rất ít. Một phần là việc việc phát triển số lượng xe điện chưa nhiều, nhưng hiện nguồn xe điện ở Việt Nam là không thể kiểm soát được, kể cả chính quyền cũng như có cơ quan đủ khả năng kiểm định chất lượng của xe điện nhập và sản xuất tại Việt Nam.
Tuy nhiên một vài nhãn hiệu xe điện được coi là có thể tin cậy được do có hãng xưởng sản xuất, chẳng hạn như VinFast, Yadea hay Pega… nhưng điều quan trọng là hầu hết các mẫu xe đó đều sử dụng phụ tùng và hàng nhập từ Trung Quốc, vốn không có chất lượng bảo đảm và ổn định.
Kể cả những hướng dẫn về an toàn khi sử dụng xe điện cũng không phổ biến ở Việt Nam. Sau vụ cháy, các chuyên gia khuyên, xe điện là phương tiện mới, người dùng cần hiểu biết rõ về cách sử dụng và tuân thủ tuyệt đối những quy định an toàn. Đôi khi những rủi ro không đến từ bản thân chiếc xe, mà đến từ cách người sử dụng.
“Bạn có thể gây cháy cả hệ thống điện gia đình nếu cắm hai nồi nấu lẩu vào một bảng điện với dây dẫn nhỏ không đủ tải cho công suất lớn. Xe điện cũng vậy, chúng ta cần dùng đúng quy cách, đúng chủng loại từ ổ cắm tới dây dẫn, nguồn, thời gian… thì rủi ro cháy nổ là rất thấp”, chuyên gia kỹ thuật của một hãng ôtô nói.
Tâm lý lo ngại xe điện của người Việt đang lan nhanh, ảnh hưởng lớn đến đại dự án thay đổi toàn bộ xe xăng của Bộ Giao thông Vận tải đưa ra vào đầu tháng trước. Theo Bộ này, dự trù đưa ba loại ô tô điện vào diện được hỗ trợ và ưu đãi $1,000 cho người Việt Nam nào muốn chuyển đổi xe xăng sang xe điện. Quan chức của Bộ cũng hân hoan tiết lộ là có một hãng xe của Trung Quốc có sản phẩm xe điện sắp vào Việt Nam, đang rất háo hức muốn tận dụng khoản hỗ trợ $1,000/xe để đổ hàng vào Việt Nam.
Hiện tâm lý hoảng sợ và e dè mặt hàng xe điện đang làm bẽ bàng đại dự án này. Và có lẽ để đồng bộ về việc xây dựng luật và các quy chuẩn an toàn cho xe điện, dự án này chắc sẽ còn phải chờ lâu.
