1.
Trong chiến dịch tranh cử tổng thống của mình, ông Trump nhiều lần hứa sẽ giải quyết được xung đột Nga-Ukraine trong vòng 24 tiếng đồng hồ một khi trở lại Tòa Bạch Ốc.
Chưa ai rõ ông cựu tổng thống Mỹ này sẽ giải quyết xung đột đó như thế nào. Nhưng mới đây, phát ngôn viên Bộ Ngoại Giao Nga Dmitry Peskov tuyên bố Nga không tin ông Trump có cây đũa thần hay có thể làm được gì chỉ sau một đêm.
Có thể xem tuyên bố này của ông Peskov là gáo nước lạnh tạt vào mặt ông Trump, người thường có những lời lẽ hay ho làm mát lòng Moscow, khiến nhiều người cứ nghĩ ông là cái loa của Moscow.
Nói về ông Trump như thế, rõ ràng Bộ Ngoại Giao Nga xem ông ta chỉ là tên bốc phét, chỉ thích nói cho sướng miệng. Có lẽ gạo nước lạnh của Moscow sẽ giúp ông Trump tỉnh ra. Người khác mà bảo vậy, thế nào cũng khiến ông, nếu không ngoác mồm lên chửi, thì cũng làm bộ mặt khinh khỉnh. Giờ đích thân “bạn hiền” nói thẳng ra, biết đâu sẽ khiến ông chịu soi gương nhìn lại mình.
Ông Dmitry Peskov nói thêm rằng “giọt nước đã tràn ly” và Nga không kỳ vọng vào cải thiện quan hệ với Mỹ dù ai trở thành tổng thống Mỹ, và rằng tổng thống kế tiếp của nước Mỹ, dù là Trump hay Harris, sẽ không ngừng viện trợ quân sự cho Ukraine. Có lẽ Moscow không sai khi nhận định như vậy. Vấn đề là bên nào làm giọt nước tràn ly thì không thấy ông Peskov nói rõ. Ông Dmitry Peskov cũng từng nói viện trợ quân sự của Phương Tây cho Ukraine chỉ là thêm dầu vào lửa. Khi nói thế, ông ta đã lờ đi điều quan trọng rằng ngọn lửa đó chính là do Moscow gây ra.
2.
Tân tổng thống Iran Masoud Pezeshkian hôm 31 Tháng Tám 2024 đưa ra thông điệp trước quốc dân. Trong đó ông công bố kế hoạch kinh tế lớn, theo đó Iran cần $100 tỷ đầu tư nước ngoài nhằm đạt được tăng trưởng kinh tế 8% một năm.
Ông Pezeskian hy vọng rằng trong $100 tỉ này sẽ có cả tiền đầu tư của cộng đồng người Iran ở nước ngoài, gồm 8 triệu người bao gồm khoảng 1.5 triệu đang sống tại Mỹ.
Có thể nói đây là một kế hoạch lớn của tân tổng thống Iran. Nhưng đưa ra kế hoạch là một chuyện, còn thực hiện được kế hoạch hay không lại là một chuyện khác. Cụ thế là trong 8 triệu người Iran đang sống ở nước ngoài, có nhiều người trước đây chán ghét cái chế độ độc đoán của Iran mà bỏ nước ra đi. Liệu họ có sẵn sàng bỏ tiền đầu tư trong nước hay không một khi vẫn còn nhiều nghi ngại đối với cái chế độ độc đoán đó. Dẫu Tehran có dỗ ngon dỗ ngọt thì cũng chưa chắc moi được tiền của họ. Cái gương ở một nước Đông Nam Á cho thấy dù chính quyền trong nước gọi kiều bào là khúc ruột ngàn dặm vẫn không khiến cái khúc ruột đó sẵn sàng sùy tiền vào trong nước đầu tư. Đồng tiền liền khúc ruột. Bỏ ra thì dễ nhưng lấy lại biết có dễ hay không. Những lời bảo đảm này nọ của chính quyền liệu có đáng tin không.
Mặt khác, trong khi kêu gọi đầu tư nước ngoài, dường như Tehran quên rằng trong mắt quốc tế, Iran chỉ là một đất nước còn nhiều bất ổn, ít ra là về mặt tâm lý. Các nhà đầu tư nước ngoài không đời nào chịu bỏ tiền đầu tư vào một nước lúc nào cũng cho người ta cái cảm tưởng là đang ở bên bờ vực chiến tranh. Và đó là lỗi của nhà cầm quyền Iran, ngày nào mà họ còn xem Israel là tử thù, phải diệt cho bằng được.
Việc Tehran tuyên bố muốn đàm phán với Mỹ về chương trính hạt nhân là một động thái đáng hoan nghênh. Nhưng nói phải đi đôi với làm. Washington có lý khi cho rằng còn cần nhiều thời gian để xem Tehran có thực bụng muốn cải thiện quan hệ với Mỹ hay không. Một điều nữa, Tehran cần phải thấy rằng, để cải thiện quan hệ với Mỹ nói riêng và với Phương Tây nói chung, họ dứt khoát phải cải thiện quan hệ với Israel. Bởi dù Israel có mạnh tay với người Palestine thế nào đi chăng nữa, thì Mỹ và đồng minh vẫn xem Israel là bạn.
Sẽ là bước đột phá cho Iran nếu Tehran chìa bàn tay thân thiện ra với Tel Aviv. Một khi Iran không còn tài trợ cho các thế lực chống phá Israel và tuyên bố thiết lập quan hệ ngoại giao với Israel thì Iran sẽ trở thành một nước hữu hảo trong mắt Phương Tây, và Trung đông sẽ không còn là thùng thuốc súng như hiện nay. Lúc đó, chẳng cần kêu gọi, Iran cũng tha hồ đón nhận những khoản đầu tư lớn từ nước ngoài, trong đó có tiền của kiều bào Iran. Có thể nói cải thiện quan hệ với Israel chính là chìa khóa mở ra chân trời rộng mở cho Iran. Tehran cần phải nghĩ lớn nếu muốn thực hiện một kế hoạch lớn.
Ngược lại, nếu Tehran không chịu từ bỏ lối tư duy cũ rích của mình, thì Iran khó lòng thoát khỏi cái vũng lầy trì trệ như hiện nay.
3.
Trả lời phỏng vấn của một tờ báo Mông Cổ, Tổng Thống Nga Putin nói: “Xung đột ở Ukraine bắt nguồn từ tham vọng từ lâu của Phương Tây nhằm kiểm soát nước này.” Và rằng “Xung đột Nga-Ukraine là kết quả tất yếu của chiến lược phá hoại của Phương Tây đối với Ukraine.”
Khi tuyên bố như thế, dường như ông Putin cho rằng thay vì để Phương Tây kiểm soát Ukraine thì tốt nhất là Nga ra tay trước để kiểm soát nước này. Và để Ukraine rơi vào tay Nga là lỗi của Phương Tây, không phải lỗi của Nga. Những người có tư tưởng chống Nga tất nhiên là không chấp nhận lối lập luận này của Putin, cho rằng ông ta là kẻ ăn cướp nhưng lại thích đổ tội cho người khác. Để mang chính nghĩa về cho nước Nga, Putin thêm rằng cái “Chiến dịch quân sự đặc biệt” do Moscow phát động là nhằm phi phát xít hóa Ukraine.
Âu cũng là một vấn đề nhưng mỗi bên có cách suy nghĩ khác nhau. Cách suy nghĩ của Moscow không giống suy nghĩ của Phương Tây. Vậy bên nào đúng? Hẳn bên nào cũng cho là mình đúng. Chẳng ai chịu nhận là mình sai. Kẻ thắng luôn có lý. Có thể nói cục diện chiến trường ở Ukraine sẽ là câu trả lời cho câu hỏi đúng sai này. Ai thắng là người đúng, ai thua sẽ là người sai. Vì vậy, nếu Phương Tây tự tin mình là bên chính nghĩa, là bên đúng thì Phương Tây phải giúp Ukraine đến cùng với tất cả tài lực của mình. Một sự giúp đỡ nửa vời sẽ không đi tới đâu. Và thực sự là một đất nước kiên cường như Ukraine hoàn toàn xứng đáng với mọi sự giúp đỡ của Phương Tây. Bởi nghĩ cho cùng, Ukraine đâu chỉ chiến đấu cho riêng họ mà còn cho cả Phương Tây.
Ngược lại, nếu Phương Tây không hết lòng với sự nghiệp chính nghĩa của Ukraine, bỏ mặc đất nước nhỏ bé này nằm dưới ách thống trị của Nga thì xem như Phương Tây thừa nhận Putin là kẻ đúng.
