Dự kiến kết thúc ngày 27 Tháng Năm 2022 và sẽ chẳng có ai ngồi tù nhưng phiên xử Amber Heard-Johnny Depp coi như mãn cuộc sớm với kết quả nghiêng về Johnny Depp – xét theo mức độ ủng hộ của người hâm mộ đối với nam tài tử này. Phiên xử Amber Heard-Johnny Depp có thể xem là sự kiện điển hình cho thấy “văn hóa người hâm mộ” đang ảnh hưởng và càn quét như thế nào trong thế giới mà mạng xã hội luôn đóng vai trò “thẩm phán”, khi người hâm mộ chia phe và đứng bên này “ném bùn” và “quăng đá” loạn xà ngầu sang bên kia…
Ngay từ những ngày đầu phiên xử tại Fairfax (bang Virginia), tòa án mạng xã hội đã tuyên bố người thắng cuộc: Johnny Depp! Loạt tài khoản một số người ảnh hưởng trên Twitter, TikTok, Facebook… đã ủng hộ Depp một cách áp đảo. Vụ việc bắt đầu khi Johnny Depp (58 tuổi) kiện Amber Heard (36 tuổi) tội phỉ báng với bài viết trên The Washington Post vào năm 2018. Ngoài phạm vi phủ sóng trực tiếp trên TV, YouTube và các trang tin tức và giải trí, vô số clip ngắn được chỉnh sửa để có mức độ lan tỏa tối đa đã truyền khắp trên Instagram và TikTok – “fancam”, theo cách nói của truyền thông xã hội, bao gồm các “phân tích pháp y” của Johnny Depp và Amber Heard. Các “thẩm phán TikTok” mổ xẻ mọi thứ và chẳng thứ gì có thể được xem là “bằng chứng phạm tội”, từ kiểu tóc đến cách ăn mặc, từ ánh nhìn đến nụ cười mỉa mai và tất nhiên những giọt nước mắt của Amber Heard…
Với nhiều người hâm mộ, Johnny Depp là nạn nhân. Trong một video trên TikTok có tiêu đề “AMBER HEARD CAUGHT LYING AGAIN”, Ethan Trace (2.8 triệu người theo dõi) thuật lại cách luật sư của Heard nói trước tòa rằng Amber Heard có lần phải dùng kỹ thuật trang điểm để che những vết thâm mà Depp “tặng” cho nàng. Luật sư thậm chí cầm một palette trang điểm trình trước tòa để khẳng định điều này. Ethan Trace thuật rằng, dân mạng đã nhanh chóng dò ra được thương hiệu cái palette trang điểm. Đó là sản phẩm của Milani Cosmetics. Ngay sau đó, hãng Milani Cosmetics lên tiếng rằng sản phẩm này của họ chưa có mặt ngoài thị trường vào thời điểm đôi uyên ương Amber Heard-Johnny Depp còn sống chung. Điều đó có nghĩa luật sư Amber Heard nói dối. “Bùm!” – TikToker Ethan Trace nói trong video – “Milani Cosmetics: Chúng tôi yêu bạn! Cảm ơn vì đã chia sẻ!”. Video Ethan Trace có hơn 16 triệu lượt xem với hơn 4.1 triệu lượt thích!
Ngày 13 Tháng Tư, ngay sau khi lời khai giữa các bên bắt đầu được đưa ra trong phiên tòa, tờ Gawker nhận thấy thẻ #justiceforjohnnydepp trên TikTok nhận được 1.1 tỷ lượt xem. Trong hai tuần, con số đó tăng hơn bốn lần! Trong khi đó, tính đến đầu Tháng Năm, #justiceforamberheard chỉ có 22 triệu lượt xem. Rõ ràng Johnny Depp có lợi thế nhất định so với Amber Heard trước hàng ngàn “phiên xử” mở cùng lúc trên Facebook, YouTube, TikTok, Instagram – nơi người ta lên án nàng tội nói dối, khóc giả, diễn trò, khiến nàng nhìn phát bệnh, chỉ đáng ngồi tù, và nàng là cái thứ quỷ cái…
Amber Heard thậm chí bị đe dọa giết. Trang WebMD của Amber Heard bị tấn công bởi vô số đánh giá tiêu cực đến mức phải được gỡ khỏi internet. Những người ghét Amber Heard còn tung ra vô số thuyết âm mưu, rằng cô chơi cocaine, cô luộc lại lời thoại trong phim The Talented Mr. Ripley, cô thậm chí nghèo nàn trong cách ăn mặc đến mức bắt chước Johnny Depp, và rằng cô chôm kịch bản của phim Gone Girl… Amber Heard được miêu tả là người không ổn định về tinh thần, cuồng loạn, một ả đào mỏ, kẻ chuyên quyến rũ đàn ông và rủ rê đồng bọn về nhà bù khú trác táng thâu đêm, một kẻ tìm kiếm danh tiếng bằng mọi giá… Các quan tòa TikTok gõ búa ầm ầm, kêu dư luận tỉnh táo và tự đặt những câu hỏi đại loại, nếu Depp đối xử tệ bạc như vậy, ngay cả trước khi họ đính hôn, tại sao nàng không bỏ đi quách cho rồi?
Những gì diễn ra cho thấy quan điểm đánh giá sự việc của dư luận đã vượt quá phạm vi yêu thích cá nhân của người hâm mộ đối với nhân vật tên tuổi. Nó thể hiện hiện tượng tâm lý đám đông trên mạng xã hội ngày càng thích thú việc làm nhục người khác, khoái sử dụng ngôn từ bạo lực và đồng thời cũng thể hiện ít nhiều sự ganh tỵ vật chất. Xét về hiện tượng, điều này thật ra không mới khi đám đông vốn có khuynh hướng thích thú xem phụ nữ bị ném đá nơi công cộng thời Trung cổ.
Ở một góc độ nào đó, Amber Heard đang đứng ở quảng trường, với mọi tội danh đáng ghét, trở thành hình ảnh một phụ nữ lăng loàn thời xưa hay một nữ sinh giàu có hư hỏng thời hiện đại, một cô gái đẹp đẽ vô đạo đức sẵn sàng ngủ hết thằng này đến thằng khác. Nàng là hình ảnh hội tụ của những mụ mẹ ghẻ lẫn những ả phù thủy đáng kinh tởm… Mới đây, trong một chương trình hài ngày 12 Tháng Năm tại Anh, diễn viên Chris Rock mỉa mai phong trào #MeToo và nói rằng mình “tin tất cả phụ nữ trừ Amber Heard”. Thật ra cả Amber Heard lẫn Johnny Depp đều là nạn nhân. Những người ủng hộ Amber Heard cũng miệt thị và qui chụp Johnny Depp đủ mọi tội danh “không xứng làm thằng đàn ông” và đáng để tống xuống địa ngục.
Trong thực tế, “văn hóa” mạng ngày nay nói chung ngày càng kém văn hóa và mất dần chuẩn mực đạo đức căn bản, khi mọi người gần như luôn thích thú và cuồng nhiệt trong việc đóng vai phán xét mọi thứ, mọi vấn đề, mọi sự kiện, mọi cá nhân; trong khi chẳng ai tự phán xét để xem mình là kẻ như thế nào và tại sao tự cho mình có quyền phán xử kẻ khác. Họ đòi lại công bằng cho nhân vật mình ủng hộ vì họ thấy nhân vật thật sự bị oan ức, hay họ đơn giản chỉ muốn nghiền nát thanh danh hoặc thậm chí giết chết, nếu có thể, kẻ họ ghét?
