M. Night Shyamalan luôn là bậc thầy của những bộ phim kinh dị và kỳ lạ, khiến người xem… ngủ không được, và bộ phim mới nhất của ông, “Trap” (2024), đưa thể loại này lên một tầm cao mới.
“Trap” hiện đang lọt vào top 10 phim hay nhất trên Netflix, có sự tham gia của Josh Hartnett, 46 tuổi, trong vai một ông bố, mang tên Cooper, và theo chân người con (Ariel Donoghue thủ vai con gái của Cooper) đến một buổi hòa nhạc của ngôi sao nhạc pop Lady Raven (do con gái của M.Night – Saleka Shyamalan vào vai), và phát hiện ra đó là cái bẫy do FBI dựng nên để bắt một kẻ giết người hàng loạt, được gọi là “The Butcher.” Hóa ra, Cooper là nghi phạm bị truy nã và phải tìm cách trốn thoát.
Mặc dù cốt truyện hấp dẫn và không hoàn toàn bất ngờ đối với đạo diễn người Ấn Độ Shyamalan, nhưng tiền đề của trò giả mạo này dựa trên Operation Flagship, một chiến dịch truy quét ngoài đời thực do Cục Cảnh Sát Liên Bang Hoa Kỳ (U.S. Marshal Service) tiến hành vào năm 1985, nhằm dụ những kẻ chạy trốn đến nơi bắt giữ với chiêu bài giành vé xem một trận bóng bầu dục nổi tiếng.
Shyamalan, 54 tuổi, ấn tượng bởi phương pháp không theo chuẩn mực mà các cảnh sát thực hiện để bắt tội phạm. Mặc dù đạo diễn được đề cử giải Oscars này có nhiều “không gian sáng tạo,” như bối cảnh buổi hòa nhạc, nhưng bản chất của chiến dịch ảnh hưởng đến phần lớn cốt lỗi của bộ phim.
Operation Flagship bắt đầu bằng việc gửi thư mời đến hơn 3,000 kẻ đào tẩu có lệnh truy nã, thông báo với họ tin vui rằng những kẻ gian này giành được vé miễn phí để xem Washington Redskins (nay là Washington Commanders) thi đấu với Cincinnati Bengals, do kênh truyền hình thể thao quốc tế Flagship hư cấu cung cấp. Vào thời điểm đó, Tobias Roche, một cựu Cảnh Sát Liên Bang Hoa Kỳ tham gia vào chiến dịch này, nói với NFL Films vào năm 2016 về việc những lời mời này có thu hút đáng kể vì vé xem đội bóng bầu dục chiến thắng được săn đón rất nhiều.
Chi tiết của kế hoạch được giấu kín, vì tên được ký trên lá thư thông báo cho những kẻ đào tẩu là “I. Michael Detnaw,” viết tắt của: “I’m Wanted” (Tôi bị truy nã). Ngoài ra, họ của người liên lạc để yêu cầu vé là “Cran,” tức là “Narc” được đánh vần ngược lại, Roche nói với NFL Films.
Robert Leschorn, cựu phó cảnh sát trưởng Hoa Kỳ, người viết kế hoạch hoạt động, nói với The Washington Post vào năm 2015 mánh khoé này giống như viết một kịch bản phim. Để nhận vé, những kẻ chạy trốn được yêu cầu tham dự bữa tiệc chào mừng tại Trung Tâm Hội Nghị Washington, nơi họ tha hồ thưởng thức đồ ăn nhẹ, tiệc buffet và tham gia rút thăm trúng thưởng để có cơ hội tham dự Super Bowl XX.
Vào ngày 15 Tháng Mười Hai năm 1985, những kẻ bỏ trốn đến trung tâm hội nghị mà không biết họ đang bước vào “bẫy chuột.” Để chuẩn bị, Trung Tâm Hội Nghị Washington được điều động 166 cảnh sát chìm đóng giả làm đội cổ vũ, người phục vụ, người hướng dẫn, nhân viên vệ sinh và đại diện của mạng lưới thể thao giả Flagship.
Theo tờ The Washington Post, để thực hiện chiến dịch này, cần phải cam kết không ngừng nghỉ và phải trải qua sáu tuần đào tạo và ba buổi tổng duyệt. Louie McKinney, giám đốc hoạt động thực thi pháp luật của Cảnh Sát Liên Bang Hoa Kỳ, làm người dẫn chương trình. Ông thuyết trình giả về các sự kiện trong ngày cho những kẻ chạy trốn và đưa ra những thông báo hoàn toàn hư cấu về chương trình thể thao mới của Flagship. Khi ông thông báo một “bất ngờ lớn,” nhóm hoạt động đặc biệt xông vào phòng với vũ khí được rút ra, bắt giữ những kẻ chạy trốn. Đến cuối ngày, 101 kẻ chạy trốn bị giam giữ, và kết quả là 144 người bị bắt.
Sự thật về ‘The Butcher’
Trong “Trap,” Hartnett (tham gia các phim “The Faculty” và “40 Days and 40 Nights”) vào vai Cooper, người được tiết lộ là “The Butcher,” một kẻ giết người hàng loạt bị FBI truy nã. Mặc dù nhân vật của anh là một sáng tạo hư cấu của Shyamalan, nhưng nguồn cảm hứng cho bộ phim liên quan đến những kẻ chạy trốn có thật trong một tình huống tương tự: bị mắc kẹt tại một sự kiện được dựng lên để cảnh sát bắt giữ.
Tuy nhiên, không giống như những kẻ chạy trốn trong đời thực, Cooper tham gia vào một “trò chơi trốn tìm” với các sĩ quan thực thi pháp luật tại cơ sở. Ngược lại, trong Chiến Dịch Flagship, cuộc truy đuổi diễn ra trong một môi trường do cảnh sát kiểm soát và bọn tội phạm không thể chạy trốn nữa.
McKinney, người được bổ nhiệm làm quyền giám đốc của Cơ Quan Cảnh Sát Liên Bang Hoa Kỳ dưới thời Tổng Thống George W. Bush vào năm 2001, hiện là chủ tịch của Hiệp Hội Cảnh Sát Liên Bang Hoa Kỳ. Năm 2015, ông nói với tờ The Washington Post Chiến Dịch Flagship tác động sâu sắc đến sự nghiệp của ông.
McKinney cũng xuất bản một hồi ký vào năm 2009, “One Marshal’s Badge: A Memoir of Fugitive Hunting, Witness Protection, and the U.S. Marshals Service” (Huy hiệu của một cảnh sát trưởng: Hồi ký về cuộc săn lùng kẻ chạy trốn, bảo vệ nhân chứng và Cục Sảnh Sát Liên Bang Hoa Kỳ), trong đó cung cấp một tài khoản chi tiết về chiến dịch.
Leschorn nghỉ hưu vào năm 2000 sau gần 30 năm làm việc tại Cơ Quan Cảnh Sát Liên Bang Hoa Kỳ. Vào năm 2023, ông đồng sáng tác một cuốn sách về cuộc đời mình với tư cách là phó cảnh sát trưởng Hoa Kỳ, In Death’s Shadow, kể lại những trải nghiệm của ông trong việc hạ gục những tên tội phạm khét tiếng trong suốt sự nghiệp của mình.
Roche, người từng giữ chức phó cảnh sát trưởng trong Cơ Quan Cảnh Sát Liên Bang Hoa Kỳ trong tám năm, nghỉ hưu vào năm 1988. Ông tiếp tục làm việc với tư cách là đặc vụ cho Bộ Tài Chính Hoa Kỳ, Cơ Quan Thực Thi Di Trú và Hải Quan Hoa Kỳ, cũng như Bộ Tư Pháp Hoa Kỳ. Hiện nay ông làm thám tử tư ở Miami.
Tuy nghe cứ như thật, nhưng “Trap” hoàn toàn là một câu chuyện hư cấu, nhưng Operation Flagship truyền cảm hứng cho cốt truyện của bộ phim được nhiều người nhắc đến này.
Cựu đặc vụ liên bang Roche kiểm tra cho tạp chí British GQ vào Tháng Tám năm 2024 xem phim thật hay giả đến mức nào. Một trong những điểm khác biệt rõ ràng nhất giữa bộ phim và hoạt động ngoài đời thực là “Trap” của Shyamalan đặt bẫy ở một buổi hòa nhạc thay vì một trận bóng đá, điều mà Roche cho biết ít có khả năng xảy ra do thiếu kiểm soát đối với môi trường và nguy cơ gây hại tăng cao.
Roche cũng lưu ý sự hiện diện của cảnh sát không che giấu và áp đảo tại buổi hòa nhạc là một khía cạnh không thực tế trong hoạt động của phim, ngoài ra bữa ăn sáng được lên kế hoạch tỉ mỉ nhằm mục đích đánh lạc hướng bọn tội phạm khỏi mọi nghi ngờ về lực lượng thực thi pháp luật hoặc nhận ra các khuôn mặt quen thuộc của những kẻ chạy trốn.
Theo Roche, cảnh sát lo lắng về việc một số trong số kẻ bỏ trốn sẽ nhận ra nhau vì có thể bị giam giữ cùng hoặc tham gia vào các hoạt động tội phạm chung. Mặc dù thừa nhận một số khía cạnh của bộ phim không áp dụng được cho vụ việc ngoài đời thực, ông vẫn khen ngợi Shyamalan về toàn bộ quá trình thực hiện, nói đạo diễn này “làm rất tốt!”
“Trap” đang được phát trực tuyến trên Netflix và Max.
