Từ một series phim tập màn ảnh nhỏ thành công sản sinh ra nhiều series phim tập khác, rồi nhảy vào phim màn ảnh lớn cũng thành công… Đó là những thành quả của Taylor Sheridan, “tay cao bồi” trong nền công nghiệp điện ảnh Mỹ xuất phát từ bang Texas!
TỪ MỘT DIỄN VIÊN THẤT BẠI
Đêm Oscar 2017, trong số chín phim tranh giải Phim xuất sắc nhất, người viết bài và chắc cũng có nhiều người khác hồi hộp hy vọng hoặc Hackswaw Ridge (phim Thế chiến 2) hoặc Hell or High Water (phim cao bồi tân thời) sẽ chiến thắng, nhưng rồi tượng vàng được trao cho Moonlight. Buồn quá. Năm năm trôi qua, trong lúc giới ghiền xinê chờ thông tin về đề cử Oscar 2022 thì có tin vui liên quan đến Hell or High Water (đạo diễn David McKenzie, kịch bản của Taylor Sheridan): sẽ được chuyển thành một series phim tập theo thỏa thuận của SK Global và Fox Entertainment. Đó là một tin vui lớn đầu năm mới dành cho Taylor Sheridan.
Cũng tuần đầu năm mới lại lại có tin vui khi bốn tập đầu của series 1883 (phát sinh từ sự thành công của Yellowstone) thu hút rất nhiều người xem. Ngày 13 Tháng Một 2022, Taylor Sheridan nhận thêm tin vui thứ ba: sau bốn mùa thu hút khán giả, cuối cùng series cao bồi tân thời Yellowstone được Hiệp hội Diễn viên màn bạc Hoa Kỳ (Screen Actors Guild of America) đề cử tranh giải Tập thể diễn viên xuất sắc, hạng mục series phim truyền hình, cùng đọ tài với Squid Game, The Handmaid’s Tale; The Morning Show; Succession. Và lộ thêm tin vui thứ tư: từ bốn mùa thành công của Yellowstone, Taylor Sheridan nay là “tay chơi” đáng kể với bảy series đang trong các bước thực hiện khác nhau!
Máu cao bồi Viễn Tây như đã có sẵn trong con người Taylor Sheridan từ khi anh chào đời ngày 21 Tháng Năm 1970 tại Cranfills Gap, cách thị trấn Waco chỉ một giờ xe về hướng Tây. Đây là giang sơn của cao bồi, bùng mạnh lên vào thời hậu Nội chiến Bắc Nam, từ những trang trại rải khắp bang Texas, những đàn bò được lùa về vài thị trấn lớn, dồn lên các đoàn ngựa sắt mà lăn trên đường ray về các bang miền Đông đang khan hiếm thịt bò. Hình ảnh những chàng cao bồi nhan nhan ở Texas và lưu truyền mãi đến nay. Taylor Sheridan đã lớn lên trong khung cảnh ấy, ở phía Tây của tiểu bang.
Gia đình nghèo, thiếu thốn mọi thứ nên thường phát sinh nhiều thèm muốn, tức giận, ganh tị, Taylor thời còn là chú nhóc thường không vui tươi, đầm ấm mà toàn chuyện buồn của cha mẹ. “Khi tôi lớn dần, sự cứu vớt của tôi chính là những giờ phút tôi được ở một mình, cô đơn nhưng yên tĩnh” – Taylor sau này tâm sự. Năm 11 tuổi, Taylor nằm liệt giường vì bịnh phổi, chẳng trông thấy gì thế giới bên ngoài ngoại trừ bốn bức tường trong căn phòng chật chội, chỉ có mỗi cách giải trí là xem băng video cassette các phim The Graduate; In the Heat of the Night và những phim cao bồi của John Wayne, Clint Eastwood.
Năm 12 tuổi, anh đã tập lái xe pick up chạy quanh thị trấn; 14 tuổi bắt đầu nghề lùa bò từ những cánh đồng cỏ bao la về chuồng để đóng dấu và đẩy lên xe lửa chở đi bán ở xa. Đối với Taylor, đó là thời gian cật lực lao động trong những mùa hè nắng nóng, trong khi mùa mưa như thác nước đổ và mùa đông giá rét buốt tim. Không lâu sau khi Taylor học xong trung học thì bố mẹ anh chia tay. Đó là năm 1991. Mẹ anh được quyền làm chủ trang trại nhưng chẳng giữ nó được bao lâu thì phải bán để lấy tiền bù cho những vụ đầu tư thua lỗ và trả nợ ngân hàng. Chẳng còn gì để làm vốn và cũng chẳng có gì để mất, Taylor quyết định bỏ nhà ra đi, đến San Marcos và ghi danh vào Đại học tiểu bang Texas, theo khoa sân khấu. “Tôi chỉ là chàng sinh viên tầm thường nhất, chọn sân khấu vì thấy nó vui chứ chẳng hề có đam mê, hoài bảo gì cả” – Taylor kể.
Để có tiền ăn học, Taylor làm đủ việc, bất cứ việc gì, miễn sao có được vài chục đôla, từ cắt cỏ, dọn vệ sinh nhà cửa, gác đêm… Một hôm, trong lúc rảo qua hành lang trong một mall, với tướng tá cao to, rất ư là cao bồi, Taylor lọt vào mắt quan sát của một tay săn lùng tài năng. Khi nghe ông ấy hỏi nhận làm người mẫu nam không, Taylor hỏi lại: “Ông có thể thu xếp cho tôi vai diễn nào không?”. Vậy Taylor được toại nguyện. Anh được cấp vé máy bay đến nơi thử vai. Tuy nhiên, thay vì đi máy bay, anh trả vé lấy lại tiền và tự lái xe đến tận Chicago và nhận vai trong khúc phim quảng cáo Montgomery Ward!
Sau đó anh bỏ học, đến New York sống một năm mà chẳng có ích chi và cuối cùng lại chuyển ngược qua Los Angeles. Tại đây, Taylor túng thiếu đến độ phải dựng lều ngủ trên đồi phía ngoài thành phố, rồi đói khát đến độ phải tìm đến một cộng đồng thổ dân Da đỏ ở khu đất dành riêng cho họ là Pine Ridge Reservation. Họ nhận anh vào, cho anh ăn uống và kể đủ thứ chuyện về lịch sử tổ tiên họ; những gian truân, cơ cực mà họ đã và còn đang phải chịu đựng… Cứ thế anh sống với nhóm thổ dân suốt mấy tháng liền.
KỂ CHUYỆN HAY HƠN DIỄN XUẤT
Đến một lúc anh cũng phải ra đi, trở về Los Angeles và may mắn được giao vài vai nhỏ trong các show truyền hình Walker; Texas Ranger và Veronica Mars. Thù lao quá khiêm tốn, anh phải nhận dạy lớp hướng dẫn nghệ thuật diễn xuất vào chiều tối để có thêm thu nhập. Mãi đến năm 2008 Taylor mới có việc đều đặn, khi diễn trong series phim hình sự FX Sons of Anarchy. Thù lao vẫn thấp lắm, suốt hai năm chỉ được trả mức lương căn bản hàng tuần. Quá chán ngán, Taylor và gia đình lại bỏ Los Angeles và tìm đến bang Wyoming, nơi anh được mời việc làm quản lý trang trại. Chỉ có anh được ở lại trang trại; vợ con phải ở trong thành phố. Anh không nhận, ngồi ngẫm nghĩ xem lại đời mình và quyết định chọn theo nghề mới, nghề của một “người kể chuyện”.
Không có ai đặt hàng, cũng chẳng ai là bạn thân quen trong làng làm phim nhưng Taylor Sheridan cứ viết. Kịch bản đầu tiên của anh chính là kịch bản trở thành phim Sicario (đạo diễn Dennis Villeneuve), về các cartel buôn lậu ma túy qua biên giới Mễ-Mỹ, được giới thiệu tại LHP Quốc tế Cannes vào ngày 19 Tháng Năm 2015 và sau đó chiếu khắp nước Mỹ từ ngày 18 Tháng Chín 2015. Với dàn diễn viên nổi tiếng Josh Brolin, Emily Blunt và Benicio Del Toro, Sicario mang về cho Taylor Sheridan giải Kịch bản nguyên thủy hay nhất của Hiệp hội kịch tác gia Hoa Kỳ (Writers Guild of America). Khi ấy, anh nào ngờ sẽ đến lúc có người yêu cầu anh viết tiếp kịch bản Sicario phần 2 là Day of the Soldado (với Josh Brolin, Benicio Del Toro, Jeffrey Donovan và Katheine Keener). Phim này khởi chiếu năm 2018.
Trước đó, năm 2012, anh đã có một tuyệt tác thứ hai là Comancheria, sau đó được chuyển thành phim Hell of High Water, chiếu năm 2016 và được bốn đề cử Oscar 2017 (gồm phim, nam diễn viên vai phụ, kịch bản nguyên thủy và biên tập). Hình ảnh viên cảnh sát lớn tuổi (diễn rất đạt bởi Jeff Bridges) kiên trì điều tra những vụ cướp ngân hàng do hai anh em nọ thực hiện (Chris Pine và Ben Foster) được Taylor xây dựng từ chính người chú của mình, Parnel McNammara, từng là một cảnh sát liên bang.
VUA CAO BỒI TÂN THỜI
Năm 2017, Taylor Sheridan tỏa sáng hơn khi phim Wind River với kịch bản do chính anh soạn được tung ra. Đây cũng là một phim cao bồi tân thời, cũng có án mạng xảy ra với thổ dân da đỏ trong khu biệt lập hoang vu, lạnh cóng vào mùa Đông tại bang Wyoming, với hai diễn viên chính là Jeremy Renner và Elizabeth Olsen. Phim này giúp anh được giải Đạo diễn xuất sắc nhất, hạng mục Un Certain Regard tại LHP Quốc tế Cannes 2017 và sau đó được Hiệp hội các đạo diễn phim ảnh Hoa Kỳ dành cho một đề cử giải Phim truyện đầu tay ngoại hạng.
Từ năm ấy, Taylor Sheridan có quyền hãnh diện, tự tin theo đuổi nghề kể chuyện. Hành trang của anh nay có ba “tác phẩm” nổi tiếng là Sicario; Hell or High Water và Wind River. Lối soạn kịch bản của anh trở thành khuôn mẫu cho những tài năng trẻ cũng đam mê theo nghề kể chuyện. Biệt danh “cha của phim cao bồi tân thời” đã được gán cho anh.
Năm 2018, dự án phim truyền hình đầu tiên do chính anh tạo ra, Yellowstone, khởi chiếu trên Paramount Network với sự tham gia của các nghệ sĩ Kevin Costner, Wes Bentley, Kelly Reilly, Luke Grimes. Bạn hợp tác với anh trong series này là John Linson, vốn nổi tiếng là nhà sản xuất các phim The Great Expectations (với Ethan Hawke, Gwyneth Paltrow, Robert de Niro, Anne Bancroft…); Lords of Dogtown (về nhóm những bạn trẻ chơi lướt ván trên bánh xe ở Santa Monica, California); The Runaways (năm 2010, về ban nhạc nữ cùng tên hồi thập niên 1970, diễn bởi Dakota Fanning và Kristen Stewart). Yellowstone thành công như thế nào thì nay là chuyện thời sự trong giới làm phim ảnh tại Mỹ.
Năm 2021 vừa qua, phim thứ hai của Taylor Sheridan ở vai trò đạo diễn kiêm tác giả kịch bản đã trình chiếu nhưng không thành công. Đó cũng là phim cao bồi tân thời với bối cảnh rừng hoang ở bang Montana Those Who Wish Me Dead, dựa vào tiểu thuyết cùng tên của Michael Koryta với Angelina Jolie trong vai chính, một nữ nhân viên chống cháy rừng bất ngờ trở thành người hộ tống một bé trai chứng kiến cảnh bố mình bị giết chết.
Đã thành danh nhưng Taylor Sheridan vẫn chuộng cuộc sống trong chốn hoang vu ở các bang đất rộng người thưa như Montana, Wyoming, Utah. “Khi ở Los Angeles hay New York City đông đúc, tấp nập, tôi thấy mình lạc lõng cô đơn; còn ở đây, tôi thấy mình thật yên bình”…
______
Từ Yellowstone nay Taylor Sheridan có thêm các series:
*1883: series thuật lại những chuyện xảy ra trước thời series Yellowstone. Mấy tập đầu tiên có lực hút mạnh hơn thời điểm Yellowstone mùa một trình làng.
*6666: Trang trại lịch sử 6666 từng xuất hiện trong Yellowstone mùa bốn nay là chủ đề của một series riêng.
*Bass Reeves: về người Mỹ da đen đầu tiên được giao làm cảnh sát liên bang Mỹ (US Marshal). David Oyelowo sẽ vào vai này.
*Kansas City: Sylvester Stallone sẽ nhập vai một gangster New York City mang gia đình đến sống ở Kansas City, bang Missouri.
*Land Man: nội dung về các trùm khai thác, kinh doanh dầu hỏa ở bang Texas, vai nam chính sẽ thuộc về Billy Bob Thornton.
*Lioness: nữ diễn viên Nicole Kidman đang thỏa thuận vào series này, về những nữ thủy quân lục chiến Mỹ.
*Mayor of Kingstown: tập một của mùa thứ nhất đã chiếu, Jeremy Renner đóng vai chính.
