Nuôi dạy con cái là một công việc khó khăn và có những lúc khá căng thẳng. Đôi khi chắc hẳn bạn thấy mình phải làm theo ý muốn của con thường xuyên hơn mức bạn muốn.
Nếu là cha mẹ, hay ông bà, bạn sẽ biết việc nuôi dạy trẻ đôi khi giống như đang đi qua một mê cung phức tạp, vì không phải lúc nào cũng dễ dàng biết được khi nào con bạn đang có nhu cầu thực sự, hoặc khi nào các cô cậu đang khéo léo thao túng bạn để đạt được ý muốn của mình.
Có những dấu hiệu rõ ràng cho thấy bạn đang bị con mình thao túng. Hiểu được những dấu hiệu này có thể cung cấp những công cụ tạo ra sự năng lượng lành mạnh hơn trong gia đình bạn.
-Nhượng bộ sau khi nói không
Bạn đã nói không với việc chơi điện tử thêm một giờ sau bữa tối, nhưng con bạn nổi cơn thịnh nộ, cầu xin thêm thời gian và bạn thấy mình mủi lòng rồi sau đó nhượng bộ chỉ để tránh bi kịch. Khi bạn liên tục nhượng bộ sau khi nói không, điều đó sẽ gửi một thông điệp tới con bạn rằng sự kiên trì – hoặc thậm chí nổi cơn thịnh nộ – cuối cùng sẽ đạt được điều mình muốn. Hành vi này sau đó có thể trở thành thói quen và con bạn sẽ dùng nước mắt hoặc cơn giận dữ làm công cụ bác bỏ các quyết định của bạn.
-Xin lỗi con quá mức
Xin lỗi khi cần thiết là dấu hiệu của sự tôn trọng và trưởng thành. Tuy nhiên, nếu bạn thấy mình xin lỗi về những điều không phải lỗi của mình hoặc để thực thi các quy tắc lịch sự, đó có thể là dấu hiệu cho thấy con bạn đang thao túng bạn. Khi bạn xin lỗi quá mức, con bạn có thể bắt đầu tin rằng mình luôn đúng và có thể lợi dụng điều này để có lợi cho mình. Duy trì sự cân bằng giữa việc thừa nhận sai lầm và giữ vững lập trường về những quyết định hợp lý là chìa khóa để tránh bị thao túng và nuôi dưỡng mối quan hệ cha mẹ và con cái lành mạnh.
-Không thể chịu đựng được nỗi đau khổ của con
Việc cha mẹ muốn bảo vệ cho con mình khỏi đau khổ hoặc khó chịu là điều tự nhiên. Nhìn thấy con buồn bã có thể kích hoạt phản ứng bản năng để xoa dịu và cố gắng xử lý vấn đề. Tuy nhiên, điều cần thiết là phải phân biệt giữa nỗi đau khổ chính đáng và sự khó chịu được sử dụng như một “thủ đoạn” thao túng. Trẻ em rất nhạy và nhanh chóng nhận ra rằng thể hiện sự đau khổ có thể dẫn đến sự chú ý ngay lập tức. Nếu bạn luôn vội vã sửa chữa mọi thứ bất cứ khi nào con bạn có dấu hiệu khó chịu, bạn đang củng cố hành vi này.
Từ góc độ phát triển, trải nghiệm và quản lý khó khăn là một phần quan trọng của trưởng thành. Nó giúp trẻ phát triển khả năng phục hồi và giải quyết vấn đề. Vì vậy, mặc dù phải ở bên con trong những lúc thực sự khó khăn, nhưng điều quan trọng không kém là dạy con rằng con có thể đương đầu với những thất vọng hoặc khó chịu nhỏ.
-Luôn đặt nhu cầu của bạn sau cùng
Là cha mẹ, bạn rất dễ đặt mong muốn và nhu cầu của con lên trước nhu cầu của mình. Đó là một hành động vị tha đến với chúng ta một cách tự nhiên. Tuy nhiên, việc liên tục bỏ qua nhu cầu của bản thân để phục vụ cho con đôi khi có thể là dấu hiệu của sự bị thao túng. Con bạn có thể bắt đầu tin rằng nhu cầu của mình luôn là điều quan trọng nhất và có khả năng sử dụng niềm tin này để khiến bạn luôn phải chiều theo ý mình, ngay cả khi bạn bận rộn hoặc cần chút thời gian cho bản thân.
Hãy nhớ rằng, chăm sóc sức khỏe thể chất, cảm xúc và tinh thần của chính bạn là vô cùng quan trọng. Đó không phải là ích kỷ. Bạn cũng đang dạy con mình một bài học quan trọng về việc tôn trọng nhu cầu và ranh giới của người khác, rằng nhu cầu của mọi người đều quan trọng.
-Không nhất quán với các quy tắc
Khi các quy tắc được thực thi một cách nhất quán, trẻ sẽ biết điều gì sẽ xảy ra và hiểu được hậu quả của việc không tuân theo. Điều này giúp con trẻ cảm thấy an toàn và giảm nhu cầu kiểm tra ranh giới. Hãy cố gắng tuân thủ các quy tắc và ranh giới nhiều nhất có thể. Sự nhất quán này có thể giúp ngăn chặn sự thao túng và tạo ra một gia đình yên bình hơn.
-Cảm thấy tội lỗi vì không đáp ứng được những yêu cầu phi thực tế
Bạn vừa trở về nhà sau một ngày dài làm việc, sẵn sàng thư giãn. Nhưng con bạn nhất quyết muốn có một bữa ăn tự nấu và phải mất hàng giờ để chuẩn bị hoặc yêu cầu một chuyến đi ngẫu hứng đến công viên giải trí. Bạn quá kiệt sức để đáp ứng những yêu cầu này nhưng cuối cùng bạn lại cảm thấy tội lỗi vì đã nói không.
Trẻ em đôi khi có thể đưa ra những yêu cầu không thực tế và khi cha mẹ liên tục cảm thấy tội lỗi vì không đáp ứng được những yêu cầu này, sẽ tạo ra một vòng luẩn quẩn khiến trẻ tiếp tục đòi hỏi nhiều hơn. Điều quan trọng cần nhớ là bạn hoàn toàn có thể nói không. Thậm chí cũng không sao nếu con bạn thất vọng hoặc khó chịu vì điều đó. Làm như vậy còn để khuyến khích sự kiên nhẫn và hiểu biết ở con.
-Bỏ qua hành vi thiếu tôn trọng
Là cha mẹ, đôi khi chúng ta bỏ qua hành vi thiếu tôn trọng vì nghĩ rằng đó chỉ là một giai đoạn và hy vọng con mình sẽ lớn lên. Nhưng hãy đối mặt với sự thật, việc dung túng cho những hành vi như vậy chẳng mang lại lợi ích gì cho bất kỳ ai. Nếu bạn nhận thấy mình đang gạt bỏ hành vi thiếu tôn trọng dưới vỏ bọc là con bạn đang có một ngày tồi tệ hoặc mệt mỏi, đó có thể là dấu hiệu cho thấy bạn đang bị thao túng. Hành vi thiếu tôn trọng không bao giờ nên được bỏ qua. Điều quan trọng là phải giải quyết nó ngay lập tức và nhất quán. Điều này không có nghĩa là bạn cần phải quá nghiêm khắc, chỉ cần giải thích lý do tại sao hành vi đó là không thể chấp nhận được và hậu quả của việc tiếp tục thực hiện hành vi đó.
-Sợ con tức giận hoặc thất vọng
Hãy nhớ rằng, việc trẻ trải qua nhiều loại cảm xúc khác nhau là điều tự nhiên, bao gồm cả sự tức giận và thất vọng. Với tư cách là cha mẹ, trách nhiệm của chúng ta là giúp con điều hướng những cảm xúc này chứ không phải che chắn cho nó đừng xảy ra. Hãy nhớ rằng, đôi khi con bạn khó chịu với bạn cũng không sao cả. Nó không khiến bạn trở thành cha mẹ tồi. Nó khiến bạn trở thành một người mạnh mẽ khi dạy cho con mình những ranh giới quan trọng và khả năng phục hồi cảm xúc, những kỹ năng sẽ có lợi cho con trong suốt cuộc đời.
Tóm lại, nuôi dạy con cái là một hành trình của tình yêu, thử thách và học hỏi không ngừng. Đôi khi, việc học đó liên quan đến việc nhận biết khi nào chúng ta đang bị các bạn nhỏ thao túng. Điều quan trọng là phải kiên nhẫn với chính mình khi bạn định hướng trên con đường này. Bạn có thể phạm sai lầm và học hỏi không ngừng. Hãy nhớ, luôn cố gắng bình tĩnh. Bạn có thể nói không và dạy con về ranh giới.
(theo Hack Spirit)
