Tháng Tám (August) được đặt theo sau tên Augustus Caesar, vị vua đầu tiên của La Mã.
Tháng Tám – Happy Month – tháng hạnh phúc là lúc gặt hái, thu hoạch những gì đã gieo trồng. Người Anglo-Saxon còn gọi Tháng Tám là Weod Monath – Weed Month – Tháng cỏ dại … mọc um tùm sau khi gặt hái.
Ngày đầu tiên của Tháng Tám là Lammas Day – được trích từ tiếng Anh cổ Loaf Mass Day. Theo truyền thống, vụ lúa, bắp gặt hái đầu tiên sẽ được làm thành bánh đem đến nhà thờ dâng cúng để tạ ơn. Ổ bánh thường được khía làm 4, tượng trưng cho 4 góc để cầu xin cho kho lương thực được bảo đảm an toàn.
Ở Bắc bán cầu, Tháng Tám được coi là tháng cuối hè (Hạ chí – Summer Soltice). Ngược lại, ở Nam bán cầu là tháng cuối đông (Đông chí – Winter Soltice).
Viên ngọc quý dành cho Tháng Tám là Peridot – ngọc thạch vàng lục được rèn trong dung nham núi lửa đã khéo léo tạo dải màu sắc tuyệt đẹp pha trộn từ cọng cỏ xanh non đến màu ô liu huyền ảo. Màu xanh ngọc thạch ẩn hiện này còn được cho là màu ngụy trang, nên quân đội thường dùng làm màu của quân phục để “tàng hình.”
Ngọc Peridot biểu tượng của nguồn sinh lực mạnh mẽ giúp chữa lành, chống lại tà ma cùng ác mộng hãi hùng; mang đến sức khỏe, bình an và may mắn.
Hoa của Tháng Tám là:
*Hoa Lay-ơn (phiên âm từ tiếng Pháp Glaieul) – Gladiolus or Sword Lily – Tên hoa được trích từ chữ Latin – Gladius có nghĩa là Sword – lá của cây hoa thẳng đứng nhọn như lưỡi đao trong giác đấu.
Hoa Lay ơn cứng cáp, nhiều màu sắc, là biểu tượng của tính mạnh mẽ, trọng danh dự, đạo đức và lòng yêu thương chân thành.
*Hoa Anh Túc – Poppy – Ở Mỹ, Canada, Anh và Pháp, biểu tượng của hoa Anh Túc là tưởng nhớ hồn tử sĩ trong thế chiến. Có nhiều người dùng hoa Anh Túc để hồi tưởng nhớ thương người thân yêu đã khuất.
Theo thần thoại Hy Lạp, hoa Anh Túc là hiện thân của Morpheus (God of Dreams), vị thần ngủ mơ thường đem đến cho con người những giấc mơ, giấc ngủ miên man đầy ma mị. Thuốc Morphine được đặt sau tên thần Morpheus, để tạo ra cảm giác say sưa trong mơ màng, mộng mị khiến bịnh nhân quên bớt đau đớn, ưu phiền. Hạt của hoa Anh Túc được dùng chế thuốc giảm đau, thuốc ho và cũng được ưa chuộng trong kỹ nghệ làm bánh. Tuy nhiên, nếu dùng số lượng quá nhiều có thể gây ghiền hoặc tử vong.
Trái ngược với hoa Lay ơn, hoa Anh Túc là biểu tượng của sự tưởng tượng, mơ màng, chìm đắm trong xa hoa, phù phiếm.
Tháng Tám, vị tổng thống thứ 29 của nước Mỹ – Warren Harding đã qua đời vì bị đau tim. Ông chỉ đảm nhiệm trong một thời gian ngắn ngủi từ ngày 4 Tháng Ba năm 1921 đến ngày 2 Tháng Tám năm 1923. Phó Tổng Thống Calvin Coolidge lên kế vị.
Ngày 6 Tháng Tám năm 1945, Mỹ thả bom nguyên tử xuống thành phố Hiroshima và Nagasaki khiến Nhật Bản đầu hàng khối đồng minh vô điều kiện, chấm dứt chiến tranh thế giới lần thứ hai.
Ngày 26 Tháng Tám năm 1920, ngày phụ nữ được bình quyền ở Mỹ. Với phê chuẩn của Tu chính án thứ 19, người phụ nữ được quyền bầu cử.
Ngày 28 Tháng Tám năm 1963, Martin Luther King đã hô hào vận động cho dân quyền. Bài viết bất hủ của ông “I have a dream – Tôi có một giấc mơ” đã đi vào lịch sử và còn được truyền tụng đến ngày nay để tưởng nhớ người đã một lòng hy sinh, đấu tranh cho dân quyền, đòi bình đẳng cho người da đen ở Mỹ.
Theo thiên văn, ở Bắc Mỹ vào ngày 19 Tháng Tám năm 2024, mặt trăng tròn lớn hơn và sáng hơn những tháng khác. Người dân bản địa da đỏ gọi là “Trăng Cá Tầm -Sturgeon Moon”, vì vào mùa trăng sáng dễ bắt được cá Tầm, một loại cá càng già càng to lớn, sống lâu đời dưới đáy hồ. Ở Việt Nam, mùa trăng sáng này được gọi là “ Trăng rằm Tháng Bảy” (âm lịch).
Rằm Tháng Bảy, ngày lễ lớn trong văn hóa tâm linh hay phong tục truyền thống của người Việt Nam là nhớ về cội nguồn, tri ân tổ tiên. Trong dịp Lễ Vu Lan báo hiếu, Lễ cúng cô hồn hay Lễ xá tội vong nhân, có những buổi cầu siêu, thăm viếng mộ phần. Con cháu tưởng nhớ ông bà, cha mẹ hay những người thân quen đã khuất bày tiệc khoản đãi vong hồn người thân thương và những cô hồn lang thang, vất vưởng, mong được an vui nơi tây phương cực lạc, thôi quấy nhiễu người trần gian.
Xa xưa, có một truyền thuyết: Hằng năm vào đêm thất tịch, ngày 7 Tháng Bảy âm lịch, những con chim Ô (Quạ đen) và chim Thước (chim Khách) kết cánh xây thành cây cầu Ô Thước cho Ngưu Lang và Chức Nữ hay còn gọi là Ông Ngâu bà Ngâu gặp nhau. Câu chuyện tình buồn xảy ra vào lúc thường có hiện tượng mưa Ngâu nên người Việt kiêng cữ không làm đám cưới, kết hôn vào Tháng Bảy âm lịch.
Thơ ca Việt cũng thường hay nhắc nhở đến mối tình ngăn cách của Ngưu Lang, Chức Nữ vào tháng bảy mưa Ngâu…
Đêm tháng bảy mưa ngâu về nức nở
Như khóc tình dang dở của nhân gian
Nhịp cầu Ô thấm nặng giọt tình tan
Trời đất lạnh mênh mang đời cô lữ
Cơn gió nhẹ ru hồn đơn viễn xứ
Thương ai hoài ủ rũ cuối trời xa?
Dòng tóc xanh sương tuyết lặng lờ pha
Bao giờ hỡi ? – Đôi ta còn gặp lại…
(Mưa Ngâu tháng Bảy – Thơ Viễn Phương)
