Vào sáng ngày 7 Tháng Ba năm 2001, tôi cũng như những người thân trong gia đình đã thật bàng hoàng khi nghe tin Ngọc Lan qua đời một ngày trước đó, vào hồi 8 giờ 25 sáng tại bệnh viện Vencor, Huntington Beach.
Người báo tin cho tôi biết là Kỳ Phát, chủ nhiệm tạp chí Trẻ ở Nam California và là người từng theo sát Ngọc Lan trong suốt thời gian trung tâm Mây thực hiện riêng cho cô hai video vào năm 1991, dưới quyền đaọ diễn của Đặng Trần Thức, đạo diễn phim “Hè Muộn” trước năm 1975.
Cho đến nay hai video này vẫn là hai video ca nhạc dành riêng cho một nghệ sĩ được coi là giá trị nhất về mặt nghệ thuật. Khi tiếp xúc với Trần Thăng – giám đốc trung tâm Mây, là trung tâm đầu tiên đã đưa Ngọc Lan đến với khán thính giả trên những chương trình “Hollywood Nights” – qua điện thoại, anh không dấu được sự xúc động với giọng nói nghẹn ngào trên đường đến dự lễ phát tang của người nữ ca sĩ dễ mến, đã từng cộng tác với anh trong suốt 15 chương trình video “Hollywood Nights.”
Cũng trong ngày 7 Tháng Ba, tôi được hân hạnh phát biểu cảm tưởng của mình về sự qua đời của Ngọc Lan trong một bản tin phát về Việt Nam của đài VOA, và sau đó đã giới thiệu nhạc phẩm Tình Buồn do cô trình bày.
Xin ghi lại nguyên văn sau đây như sự tưởng niệm một nghệ sĩ thân thiết với gia đình tôi: “Tôi đã vô cùng xúc động khi biết được tin Ngọc Lan đã qua đời mặc dù đã biết cô mang một căn bệnh hiểm nghèo từ lâu. Ngọc Lan gần như mỗi lần sang Montreal, Canada lưu diễn đều cư ngụ tại nhà chúng tôi. Qua tính tình dịu dàng, khả ái và bản tính khiêm nhượng của cô, trong những bài viết trên sách báo, tôi đã mệnh danh Ngọc Lan là một Công Nương Diana của nền tân nhạc Việt Nam hải ngoại. Do đó sự ra đi của cô là một mất mát lớn đối với những người yêu nhạc, yêu tiếng hát buồn man mác của cô. Trong khi nói những lời này thì hình bóng Ngọc Lan vẫn phảng phất trong căn nhà này với chữ ký còn rõ nét của cô trên chiếc giường được gọi là “Chiếc Giường Nghệ Sĩ ” của gia đình chúng tôi.”
Chưa bao giờ khán thính giả khắp nơi lại dành cho một người nghệ sĩ sự ưu ái to lớn đến như vậy như đối với Ngọc Lan. Hàng ngàn người đã đến viếng thăm linh cữu cô tại nhà quàn Dilday Brother ở Huntington Beach trong hai ngày 8 và 9 Tháng Ba năm 2001.
Số người dự tang lễ của Ngọc Lan tại Thánh Đường Giáo Xứ Thánh Linh ở Fountain Valley vào hồi 10 giờ sáng ngày 10 Tháng Ba cũng chật ních đối với sức chứa gần 1,000 người của nhà thờ này, trong khi những người đứng ở ngoài cũng lên tới con số tương đương như vậy.
Sau đó trên 2000 người đã tiễn đưa cô đến nơi an nghỉ cuối cùng tại nghĩa trang Chúa Chiên Lành ở Huntington Beach khi tang lễ hoàn tất.
Tang lễ đã được cử hành trong một bầu không khí trang nghiêm và cảm động do linh mục Nguyễn Văn Luân – quản nhiệm cộng đoàn Thánh Linh, Huntington Beach – chủ tế. Ngoài ra đồng tế với linh mục Luân còn có 5 vị linh mục khác đến từ những thành phố lân cận: Linh mục Nguyễn Văn Tuyên, quản nhiệm cộng đoàn Tustin; Linh Mục Nguyễn Uy Sỹ, quản nhiệm cộng đoàn Westminster; Linh Mục Nguyễn Trường Luân thuộc Dòng Chúa Cứu Thế Long Beach; Linh Mục Nguyễn Nhật Huy, giáo phận Los Angeles, và Linh Mục Nguyễn Trần Tuấn Anh, thuộc cộng đoàn Westminster.
Ngọc Lan qua đời vì một căn bệnh hiểm nghèo đã hành hạ cô trong suốt một thời gian dài. Đó không phải những biến chứng của bệnh tiểu đường như những lời đồn đãi. Cũng không hẳn là do một cục bướu trong óc đã gây ra cái chết này. Căn bệnh của Ngọc Lan được giới chuyên khoa gọi là Multiple Sclerosis (gọi tắt là MS) tức là chứng “đa thần kinh hóa sợi.”
Theo bác sĩ Nguyễn Văn Đức, người từng viết nhiều bài liên quan đến sức khỏe cũng như về những chứng bệnh hiểm nghèo trên nhiều tờ báo ở Hoa Kỳ, cho biết sự tác hại của chứng “đa thần kinh hóa sợi” này khiến các giây thần kinh nơi óc, nơi mắt và nhiều nơi khác tơi nhỏ ra để đưa dần tới sự tê liệt hoàn toàn của cơ thể. Cũng theo những y sĩ chuyên khoa thì chứng thần kinh hóa sợi không thể chữa trị và bệnh nhân không thể có hy vọng sống sót.
Linh mục chủ tế Nguyễn Văn Luân trong phần phát biểu về Ngọc Lan dùng những lời lẽ thật là giản dị nhưng cảm động để nói về cá tính và con người của cô đối với gia đình, với sinh hoạt cộng đồng và với quê hương đất nước. Ông cũng đã tỏ ra rất xúc động trước cái chết của Ngọc Lan và ví cô như “một con chim sơn ca đã từng bay đi khắp thế giới để đem lại niềm vui và nụ cười đến cho nhân loại.”
Cũng trong chương trình tang lễ, Nam Lộc – người từng thực hiện cuộc phỏng vấn đầu tiên Ngọc Lan trên video ” Hollywod Nights 1″ – được mời lên phát biểu thay cho một số thân hữu của Ngọc Lan và những nghệ sĩ không có mặt (Ghi chú: gần 30 nghệ sĩ đã lên đường trước đó để trình diễn ở Trump Marina tại Atlantic City vào ngày cử hành tang lễ Ngọc Lan. Cùng ngày đó một số ca sĩ từ Việt Nam sang cũng đã trình diễn tại thành phố này, ở sòng bài Trump Plaza).
Anh đã ngỏ lời phân ưu cùng gia đình Ngọc Lan trước sự mất mát lớn lao này. Nam Lộc đã gọi Ngọc Lan là một ngôi sao sáng của nền âm nhạc Việt Nam, nhưng “tuy là một ngôi sao sáng nhưng cô lại là một người có đức tính rất là khiêm nhường, hòa thuận và nhã nhặn với bạn bè, không ganh đua đố kỵ.”
Anh còn nói thêm: “Ông Trời nhiều khi thật là bất công. Trong những năm gần đây, ông đã mang đi rất nhiều những nhân vật, những khuôn mặt được bao nhiêu người yêu thương, được cả nhân loại mến mộ khi họ còn rất trẻ. Và Ngọc Lan ở trong trường hợp bất công đó.”
Để kết luận, Nam Lộc thốt ra những lời vĩnh biệt thật cảm động: “Tuy là một tên tuổi rực rỡ nhưng Ngọc Lan có một cuộc sống rất là kín đáo và thầm lặng. Và chính sự thầm lặng và kín đáo đó đã tạo ra biết bao nhiêu huyền thoại kỳ lạ và đẹp đẽ về cô. Và cũng trong thầm lặng và kín đáo, Ngọc Lan đã ra đi trong sự kín đáo và thầm lặng đó. Thôi chúng ta hãy ôm Ngọc Lan trong những huyền thoại tuyệt vời. Vĩnh biệt Ngọc Lan!”
Một chương trình truyền hình do Nam Lộc và Thụy Trinh thực hiện về Ngọc Lan trên hệ thống Truyền Hình Văn Nghệ Việt Nam cũng đã được phát hình trước đó, trong cùng một ngày, với những chi tiết về chương trình tang lễ mà nhờ đó nhiều người đã biết được để có mặt trước ở nghĩa trang Chúa Chiên Lành (Good Sheeper) trên đường Talbert ở Huntington Beach để tiễn đưa lần cuối người nghệ sĩ họ mến mộ và thương yêu.
Những cặp mắt rưng rưng lệ và những tiếng khóc nghẹn ngào đã nói lên được sự tiếc thương vô bờ đối với một người nữ ca sĩ hồng nhan bạc mệnh đã sớm ra đi khi mới được 44 tuổi. Tên tuổi Ngọc Lan đang ở trong thời kỳ cao chót vót vào khoảng 5 năm đầu thập niên 90 nhưng sau đó cô đã phải giảm bớt những hoạt động và dần dần ngưng hẳn sau khi lâm trọng bệnh, khởi đầu ngay từ năm 92, 93.
Không ít người đã từ xa – như San Jose, San Diego, Seattle, Portland, vv..- cũng đã không quản ngại để đến đưa tiễn Ngọc Lan về nơi an nghỉ cuối cùng. Những năm gần đây, Ngọc Lan rất ít xuất hiện, tuy nhiên nếu có cũng cần được một người em gái đi theo phụ giúp trong việc đi đứng do thị lực kém cỏi cũng như trí nhớ bị sa sút trầm trọng.
Chồng của Ngọc Lan là Kelvin Khoa với tên thật là Mai Đăng Khoa, một nhạc sĩ hòa âm và cũng là người cùng với Ngọc Lan điều hành trung tâm Ngọc Lan musique cùng với những người em trai của cô đã khiêng quan tài của người nữ ca sĩ vắn số đến nơi an giấc ngàn thu trong niềm bùi ngùi vô hạn, trong một ngày nắng đẹp rực rỡ mà có người đã ví von “rực rỡ như tiếng hát, rực rỡ như nét mặt thiên thần của Ngọc Lan,” trong khi những ngày trước đó bầu trời miền nam California thật buồn thảm như thương tiếc cho một người ca sĩ tài hoa nhưng vắn số.
Thân phụ cô, ông Lê Đức Mậu – thay mặt cho gia đình trong chương trình tang lễ cầu cho linh hồn Ngọc Lan đã xúc động đến nghẹn ngào khi đưa tiễn người con gái thứ 5 của gia đình về nơi vĩnh cửu.
Trước đó vào năm 1993 ông và gia đình đã từng đau đớn vì cái chết của người chị Ngọc Lan là nhà văn Lê Thao Chuyên, thiệt mạng trong một vụ cướp. Mọi người đã không cầm được nước mắt khi ông cất tiếng ngâm bài thơ “Lá Vàng Khóc Lá Xanh” để tưởng nhớ người con gái yêu dấu từng sống những chuỗi ngày mong manh như cánh hoa trong cơn giông tố của bệnh tật.
Người chị cả của Ngọc Lan là Lê Kim Liên cũng đã khiến mọi người không cầm được nước mắt khi đọc bài thơ đưa tiễn đưa người em gái của mình tại nghĩa trang. Thân xác Ngọc Lan đã được vùi sâu trong lòng đất, nhưng tiếng hát đượm một nỗi buồn man mác, khuôn mặt thanh cao với cặp mắt buồn u uẩn của cô chắc chắn sẽ mãi còn trong trí nhớ của mọi người.
Ngọc Lan tên thật là Lê Thanh Lan, sinh năm 1956 tại Nha Trang và là người con thứ năm trong số 8 người con trong một gia đình khá giả tại thành phố vùng biển này. Ngọc Lan trải qua lứa tuổi ấu thơ tại đây trong sự chiều chuộng thương yêu của cả nhà, tuy nhiên nét mặt cô lúc nào cũng phảng phất một nét buồn vời vời như chính lời cô kể lại với một ký giả trong cuộc phỏng vấn cô dành cho anh tại Toronto trong dịp thu hình của trung tâm Asia tại đây vào năm 96: “Nếu mà buồn thì cái mặt Ngọc Lan từ bé mẹ đã nói là mặt mày giống như đưa đám ma mà!”
Không những luôn mang một nét buồn trên một khuôn mặt thiên thần, Ngọc Lan còn có tính tình rất nhút nhát như theo lời một số bạn của cô kể lại trong thời kỳ theo học cùng với cô ở trường Thánh Tâm, trong thời gian gia đình cô cư ngụ tại Xóm Mới, Nha Trang trong một villa lớn, kín cổng cao tường.
Vào những ngày chủ nhật, Ngọc Lan cũng như các chị em đều theo bố mẹ đi lễ ở Nhà Thờ Núi Nha Trang và đã tỏ ra rất sùng đạo từ khi còn trong tuổi ấu thơ. Lớn lên trong sự yêu thương đùm bọc của mẹ, Ngọc Lan đã tỏ ra hết lòng thương yêu người mẹ yêu quí của mình và thường nhắc đến bà trong những lần tâm sự.
Khi còn ở Việt Nam, Ngọc Lan đã từng có một thời gian theo học nhạc với nhạc sĩ Lê Hoàng Long và đã từng có những hoạt động với các ca đoàn công giáo trong thời gian cô cùng gia đình cư ngụ tại Gò Vấp. Đến năm 1980 Ngọc Lan cùng với gia đình vượt biên và đã trải qua những ngày hãi hùng trên biển cả. Sau một thời gian ở trại tỵ nạn, gia đình cô đặt chân tới tiểu bang Minnesota và cư ngụ tại đây trong hai năm trước khi cả nhà quyết định dời về Nam California.
Đến Cali vào năm 1982, Ngọc Lan vì muốn có tiền để tiếp tục việc học vấn nên đã nghĩ tới việc đi bán hamburger. Nhưng chưa thực hiện điều này thì Ngọc Lan được một người bạn quen từ khi còn ở Việt Nam giới thiệu với một quán cà phê cũng mang tên Lan ở vùng Little Sài Gòn để hát, thay vì đi bán hamburger như cô dự tính: “Thì Lan thấy nghe lời cô ấy cũng được nên Lan đến Lan xin để Lan được hát. Bà chủ quán tối hôm đó bà ấy kêu Lan lên hát thử. Bà ấy mới hỏi Lan là cô tên là gì, thì Lan nói dạ, dạ em tên Thanh Lan. Bà ấy nói không được đâu, đã có Thanh Lan rồi, tại sao mà còn lấy Thanh Lan nữa. Thôi tên Kim Lan đi. Thế rồi bà ấy lên giới thiệu là đây ca sĩ Kim Lan.”
Cuộc đời của Ngọc Lan bắt đầu đi vào một khúc quanh sau khi cô đi hát lần đầu tiên tại quán cà phê Lan này vào năm 1983 với cái tên Kim Lan với hai nhạc phẩm “Dấu Tình Sầu” và “Giáng Ngọc.” Đây là hai nhạc phẩm cô được một người quen tập cho trong thời gian ở trại tỵ nạn.
Nhưng cái tên Kim Lan cô được giới thiệu khi bước lên sân khấu lần đầu tiên đó chỉ được biết đến trong một lần xuất hiện với tất cả sự hồi hộp và lo lắng của cô. Vì qua tối hôm sau, Ngọc Lan đã được giới thiệu đi hát ở một quán cà phê khác có tên là Hoài Hương. Cô kể: “Qua ngày mai Lan hát ở một cái quán khác tên là quán Hoài Hương thì cái ông chủ, ông ấy mới nói là lấy tên Ngọc Lan đi, đừng có tên Kim Lan kỳ lắm. Thì lúc đó Lan đâu có nghĩ mình là ca sĩ, Lan cũng chẳng có định trước cái gì. Lan nói rồi… tên Ngọc Lan cũng được. Giới thiệu Lan lên thì Lan hát ở đó một tuần lễ thôi.”
Thế là cái tên Ngọc Lan định mệnh bắt đầu có từ đó sau ba đêm cuối tuần hát ở quán Hoài Hương với số tiền thù lao là 35 mỹ kim. Đối với Ngọc Lan với số tiền đầu tiên kiếm được trong cuộc đời đi hát đã khiến cho cô rất hài lòng vì dù sao cũng nhẹ nhàng hơn công việc bán hamburger. Lan được trả 35 đồng mà rất là happy. Happy hơn bây giờ nữa. Rất là happy tại vì đâu có tìm được số tiền nào khác… tại trong lúc đó mình đâu có tiền gì đâu. Mà đi làm như vậy, Lan thấy cũng dễ dàng hơn là bán hamburger.
Tuy nhiên vì chưa quen hát nhiều, nên sau khi hát liên tiếp ba đêm cuối tuần vì quá mệt mỏi nên Ngọc Lan quyết định xin nghỉ.
Vào ngày cuối cùng trước khi quyết định thôi hát tại quán Hoài Hương thì định mệnh đã đưa đẩy Ngọc Lan gặp được Trần Ngọc Sơn là người điều hành trung tâm Dạ Lan lúc đó, tức tiền thân của trung tâm Asia hiện nay. Nhận thấy Ngọc Lan có một giọng hát khá cùng với một sắc đẹp lôi cuốn, nên Trần Ngọc Sơn đã xin số điện thoại của cô để sau đó gọi lại mời cô thu tiếng trong những băng nhạc của trung tâm Dạ Lan.
Với bản tính nhút nhát, Ngọc Lan cho biết khi mới vào nghề cô rất ngại xuất hiện trước khán giả. Cũng chính vì vậy cô đã quyết định không tiếp tục cộng tác với quán Hoài Hương. Nay nhận được lời mời thu băng nhạc nên cô thấy thoải mái hơn là đứng trên sân khấu, trước khán giả. Qua những băng nhạc đầu tiên với Dạ Lan, tiếng hát ngọt ngào của cô, lúc đó có nét phảng phất giống như tiếng hát của nữ ca sĩ Thanh Lan, đã chiếm ngay được cảm tình của thính giả.
Sau một thời gian hát tại một số quán cà phê ở vùng Little Sài Gòn như Lan, Hoài Hương, Đỉnh Thiêng, Tay Trái,… tên tuổi Ngọc Lan bắt đầu được biết đến, tuy nhiên vẫn ở trong một phạm vi nhỏ. Đến năm 1985, Ngọc Lan chính thức bước vào con đường nhà nghề khi được nhạc sĩ Ngọc Chánh khuyến khích vì nhận thấy cô có hội đủ những yếu tố để trở thành một ca sĩ tên tuổi. Ngọc Lan nhận lời và được trả thù lao là 250 mỹ kim cho một tuần.
Sau gần một năm đi hát ở vũ trường Ritz của nhạc sĩ Ngọc Chánh, tên tuổi Ngọc Lan được biết đến nhiều hơn để cô bắt đầu nhận được nhiều lời mời đi show ở các tiểu bang Hoa Kỳ và Canada. Ngọc Lan từ đó đã thật sự trở thành một ca sĩ chuyên nghiệp và chiếm được lòng ưu ái của mọi người. Nhất là đối với những nhà tổ chức những chương trình ca nhạc, Ngọc Lan luôn biểu lộ một sự thông cảm. Những buổi tổ chức nào không được đông khách cô đều giảm bớt thù lao của mình xuống, để coi đó như một sự chia xẻ với người tổ chức.
Ngọc Lan tâm sự là trong thời gian bắt đầu đi hát ở vũ trường Ritz, cô vẫn còn có một sự lưỡng lự, đắn đo, không biết có nên dấn thân hẳn vào con đường này hay không. Qua những lần tiếp xúc với nhà thơ Nguyên Sa, cô luôn được nhà thơ này khuyến khích để trở thành một ca sĩ chuyên nghiệp và được cô kể lại như sau qua cuộc phỏng vấn với ký giả Việt Tiến ở Toronto, lúc đó ông Nguyên Sa hay gọi Lan nói chuyện.
Ông nói “không thể gọi cháu là amateur được, vì cháu đã lấy tiền, đi hát thì phải là ca sĩ chuyên nghiệp rồi. Mà nếu là ca sĩ chuyên nghiệp thì phải có một cái gì chứ, chứ lem nhem không được. Khi có con, cháu sẽ nói với con là ngày xưa mẹ cũng đi hát, rồi con nó nói làm sao, con nó nói là ủa sao mẹ đi hát mà con không biết mẹ là ai, không biết người ta nói gì đến mẹ thì cháu sẽ nghĩ xấu hổ như thế nào.”
Từ câu nói của nhà thơ Nguyên Sa, Ngọc Lan sau khi suy nghĩ kỹ càng, đã quyết định đi theo con đường ca hát nhưng vẫn có một thắc mắc không biết đó là một sự may mắn hay xui xẻo. Lan suy nghĩ, đúng rồi, vậy thì phải đi hát chứ. Không biết cái đó là một dịp may, một cái may mắn đến với Lan hay là một cái xui xẻo, Lan không biết bây giờ Lan bước vào ngành hát, có may mắn không.
Nhưng dù sao một khi đã quyết định như vậy, Ngọc Lan đã bỏ công sức ra để trau dồi thêm về tài nghệ cùng một lúc nhận được sự chỉ dẫn của nhạc sĩ Thanh Lâm trong thời gian đầu tiên cô hát với ban nhạc Shotguns của Ngọc Chánh. Dần dần giọng hát ngọt ngào của cô đã chiếm được cảm tình của khán thính giả trong những bài tình ca Việt Nam. Đặc biệt hơn nữa, cô còn trình bầy được cả nhạc Mỹ, nhất là nhạc Pháp, được coi là rất hiếm người trình bầy một cách xuông xẻ.
Đến năm 1991, tên tuổi Ngọc Lan hoàn toàn chinh phục được cảm tình của mọi người, sau khi trung tâm Mây thực hiện riêng cho cô hai chương trình video đặc biệt dưới quyền đạo diễn của Đặng Trần Thức, người đã đạo diễn phim “Hè Muộn” trước năm 75 với Như Loan, Bội Toàn,…
Video thứ nhất mang tựa đề “Như Em Đã Yêu Anh” (Mây 1) sau khi tung ra thị trường đã được coi như một video bán chạy nhất lúc bấy giờ. Và cho đến hôm nay vẫn xứng đáng là một video giá trị nhất về mặt nghệ thuật được thực hiện riêng cho một giọng ca. Video thứ 2 được tung ra sau đó không lâu với tựa đề “Mặt Trời Bên Kia Mùa Hạ” (với một số nhạc phẩm của Đức Huy và Alan Nguyễn) cũng đã nhận được một sự chiếu cố nồng nhiệt nơi những người yêu nghệ thuật.
Những năm kế tiếp, Ngọc Lan đã dành cho mình được một chỗ đứng cao trong làng ca nhạc Việt Nam hải ngoại sau những lần xuất hiện trên những chương trình “Hollywood Nights” của trung tâm Mây mà chương trình đầu tiên – và cũng là video ca nhạc đầu tiên thực hiện tại Hoa Kỳ, trong thời gian trung tâm Thúy Nga còn quay tại Paris – với sự có mặt của Ngọc Lan, được thu hình tại Irvine vào ngày 10 Tháng Ba năm 1992. Đây là lần đầu tiên Ngọc Lan trả lời một cuộc phỏng vấn trước ống kính thu hình.
Một điểm đáng lưu ý đây cũng là lần xuất hiện đầu tiên của Nguyễn Cao Kỳ Duyên trên video với vai trò MC và cũng là video đánh dấu cho lần xuất hiện đầu tiên của Ý Lan. Qua cuộc phỏng vấn, Nam Lộc đã đặt cho Ngọc Lan ba câu hỏi.
Câu hỏi đầu tiên, là mẫu người đàn ông lý tưởng của Ngọc Lan ra sao? Cô trả lời là nhân vật Dũng trong tác phẩm “Đoạn Tuyệt ” của Khái Hưng. Đối với cô, không những Dũng là người có tình cảm gia đình, còn là người có tâm hồn đối với quê hương và đất nước. Câu hỏi thứ hai, Ngọc Lan có dự định đóng phim hay không, vì nhiều người đã nhận thấy cô rất có khả năng về điện ảnh qua hai video thực hiện riêng cho cô trước đó. Ngọc Lan trả lời rất thích nếu có được cơ hội phát triển tài năng của mình. Khi trả lời câu hỏi cuối cùng về cảm nghĩ của cô đối với nền âm nhạc Việt Nam, Ngọc Lan cho rằng phải đổi theo sự đòi hỏi của huynh hướng nơi thế hệ sau để phù hợp với xã hội hiện tại.
Cũng theo Nam Lộc, anh không ngờ lại cũng là người phỏng vấn Ngọc Lan lần cuối cùng trước ống kính thu hình vào năm 1998 và cũng vào ngày 10 Tháng Ba như lần phỏng vấn đầu tiên.
Một sự trùng hợp lạ kỳ khác là đúng vào ngày 10 Tháng Ba, anh cũng lại là người thay mặt một số anh chị em nghệ sĩ tuyên bố những lời đưa tiễn Ngọc Lan đến nơi an nghỉ cuối cùng.
Trong thời kỳ đầu tiên tiếng hát của Ngọc Lan thường được khán thính giả cho là có nét phảng phất giọng ca của Thanh Lan. Cũng chính vậy khi thu thanh tiếng hát của cô, một số trung tâm nhạc vì mục đích thương mại đã chỉ chọn những bài do Thanh Lan đã trình bầy trước đó để cho cô hát… .Nhưng sau đó Ngọc Lan đã tìm cho mình một hướng đi riêng biệt để thoát ra khỏi ảnh hưởng của một người nữ ca sĩ đàn chị.
Nhưng càng lâu thì Lan càng nhận thức là tại sao mình lại phải giống một người khác. Mình phải có cái hay của mình chứ, mình giống người khác nó có nhiều cái xấu hổ quá mà. Tại sao mình phải giống người khác? Lan thấy không được cho nên Lan tìm một cái đường đi riêng cho mình. Và Ngọc Lan đã thành công với con đường riêng biệt của cô trong nghệ thuật trình bầy những nhạc phẩm tình cảm, điển hình là nhạc phẩm “Mưa Trên Biển Vắng,” được cô coi là nhạc phẩm đã gắn liền với tên tuổi của mình.
Một điều không may xẩy đến với Ngọc Lan khi tên tuổi cô đang ở trong thời kỳ chói sáng nhất thì bệnh hoạn đã bắt đầu nhen nhúm nơi cô ngay từ năm 1992, 1993 như cô đã trả lời với những tiếng khóc nghẹn ngào trong một cuộc phỏng vấn vào năm 1996 trong dịp sang thành phố Toronto thu hình cho trung tâm Asia. Đó cũng là lần xuất hiện cuối cùng của cô trên những chương trình ca nhạc của trung tâm này.
Chính cô, cũng như các y sĩ điều trị ở bệnh viện UCI tại thành phố Irvine nơi cô cư ngụ cũng không hề biết nguyên nhân nào đã gây ra chứng bệnh thần kinh hóa sợi. Và vào một buổi sáng, chứng bệnh này đã tác hại đến cơ quan thị giác của cô. Lan không biết có phải tại ăn uống hay là tại vì sao, thì có một lần tự nhiên là tự nhiên một buổi sáng thức dậy Lan không nhìn thấy như là… nếu nói mờ cũng không đúng…nó bị đen đen tối tối.
Sau khi nhuốm bệnh, Ngọc Lan phải giảm hẳn những sinh hoạt của mình một thời gian dài. Từ đó nhiều tin đồn được loan truyền về tình trạng bệnh hoạn của cô. Có tin cho là cô bị bệnh tiểu đường. Cũng có tin cô cho là cô bị một cục bưới trong óc, ảnh hưởng đến thần kinh thị giác và trí nhớ, không kể những tin đồn thất thiệt khác tạo nên một huyền thoại quanh người nữ ca sĩ khả ái nhưng kém may mắn này. Nhưng đối với Ngọc Lan, cô chỉ âm thầm chịu đựng và chấp nhận, không hề lên tiếng cải chính.
Trong thời kỳ đầu tiên, bệnh tình của Ngọc Lan chưa gây ra những tác hại nặng nề nên cô vẫn còn có khả năng thu thanh với nhiều trung tâm nhạc như Dạ Lan, Đời, Giáng Ngọc, Nhã Ca,… tổng cộng lên tới hàng chục CD. Ngoài ra cô vẫn còn xuất hiện được trên những chương trình Hollywood Nights với tất cả 15 chương trình. Trong khi đó thì Ngọc Lan được coi như tuyệt tích trên sân khấu trình diễn, không nhận một lời mời nào để có mặt trong những lời mời lưu diễn tới tấp đến với cô.
Đến Tháng Tư năm 1994, Ngọc Lan mới bắt đầu đi hát trở lại tại một số tiểu bang Hoa Kỳ và một vài thành phố lớn ở Canada. Mãi cho đến ngày 22 Tháng Mười cùng năm, Ngọc Lan chính thức xuất hiện trở lại trong đêm “Ngọc Lan Và Thính Giả Thương Yêu” tại Marriott Hotel, Anaheim, California với ban nhạc Mây Bốn Phương cùng một số ca sĩ như Tuấn Ngọc, Don Ho, Linda Trang Dài, Thanh Hà, Quốc Thái,… trong một buổi dạ vũ do MT Productions tổ chức.
Khán giả náo nức rủ nhau đi nghe Ngọc Lan, nhất là đi xem Ngọc Lan sau một thời gian vắng bóng như thế nào. Và cô đã không phụ lòng khán giả với giọng ca ngọt ngào và truyền cảm, chỉ khác là khuôn mặt cô còn đượm nét ưu tư.
Từ đó Ngọc Lan bắt đầu xuất hiện trở lại nhưng với một nhịp độ rời rạc tại một số địa điểm cũng như bắt đầu xuất hiện trong những chương trình video của các trung tâm Thúy Nga và Asia trong những năm 1995, 1996. Qua những chương trình video cuối cùng của cô, người ta dễ dàng nhận ra những nét mệt mỏi trên gương mặt cũng như trong giọng hát. Tuy vậy, khán giả lại càng dành cho cô nhiều cảm tình hơn và luôn mong mỏi cô được sớm bình phục để trở lại sinh hoạt một cách bình thường trong sự chờ đón của mọi người.
Vào ngày 10 Tháng Mười Hai năm 1994, Ngọc Lan chính thức kết hôn với Kelvin Khoa tại một nhà hàng nhỏ ở thành phố Long Beach trong vòng tham dự thân mật của một số người thân và bạn bè. Kelvin Khoa với tên thật là Mai Đăng Khoa là một nhạc sĩ trong ban nhạc Bolero, sau đó đã cùng cô chung sống tại thành phố Irvine trong một ngôi nhà khang trang, cũng là nơi trung tâm Ngọc Lan Musique được thành lập để liên tiếp cho ra đời một số CD với tiếng hát Ngọc Lan như “Vĩnh Biệt Tình Anh,” “Em Vẫn Cần Anh,”… và CD cuối cùng là “Tình (sic) Say” hát chung với Duy Quang được phát hành vào năm 1998.
Qua đến cuối năm 1996, Ngọc Lan lại lui vào trong bóng tối của bệnh hoạn đang có một sự tác hại gia tăng mạnh mẽ. Lại nhiều tin đồn được tung ra, thậm chí có nguồn tin cho là người thiếu nữ tuổi Bính Thân này đã từ trần vì bệnh hoạn hay đã có nhiều lần tự tử vì quá tuyệt vọng.
Rất nhiều thắc mắc nơi khán thính giả được đặt ra về sự vắng mặt của cô. Thời kỳ này Ngọc Lan gần như không còn cố gắng được nữa để tiếp tục hoạt động mặc dù trước đó mỗi lần đi lưu diễn hoặc thu hình video, đều có một người em gái đi theo để giúp đỡ cô trong việc đi đứng vì thị lực của cô đã trở nên quá kém cỏi cũng như trí nhớ cô ở trong tình trạng sa sút trầm trọng. Tuy nhiên với mục đích đánh tan những tin đồn không tốt đối với tên tuổi của mình, Ngọc Lan cùng Kelvin Khoa đã dành cho Nam Lộc và Thụy Trinh một cuộc phỏng vấn truyền hình, phát hình vào ngày 14 Tháng Ba năm 1998 trên băng tần 18 của đài “Văn Nghệ Việt Nam” trên KSCI tại Nam California.
Qua cuộc phỏng vấn này, với mái tóc ngắn, một khuôn mặt gầy, Ngọc Lan đã tạo cho mình được một nét xinh xắn, gọn gàng. Tuy nhiên những nét mệt mỏi vẫn được dễ dàng nhận thấy được trên đôi mắt vốn dĩ đã luôn đượm vẻ u buồn.
Theo lời diễn tả về bệnh trạng của vợ mình với tác giả bài viết này trước đó cũng như với Nam Lộc và Thụy Trinh, nhạc sĩ Kevin Khoa cho biết là Ngọc Lan bị sưng một sợi giây thần kinh thị giác nên tầm nhìn của cô đã bị giảm sút từ 30-35%. Cũng theo Kelvin Khoa, các bác sĩ điều trị cho biết bệnh tình của Ngọc Lan đang trên đà thuyên giảm và sức khỏe đã khá hơn những ngày trước.
Riêng Ngọc Lan cho biết cô cũng cần hạn chế tham dự các buổi lưu diễn. Ngay cả những buổi thu hình trực tiếp trong các phim trường cho những chương trình video cũng không có mặt Ngọc Lan, thay thế vào đó là phần thu hình ngoại cảnh.
Trả lời cho câu hỏi về những tin đồn như Ngọc Lan bị mù, bị tê liệt, bị “tẩu hoả nhập ma” vì bùa ngải,… Ngọc Lan cũng như Kelvin Khoa chỉ cười và cho rằng óc tưởng tượng của người đời quả là phong phú. Ngọc Lan cũng cho biết là cô rất buồn về nguồn tin cô đã qua đời vì một căn bệnh hiểm nghèo, khởi nguồn từ một CD lậu ở Việt Nam. Theo cô đây là một kế hoạch lừa dối khán giả yêu mến giọng hát của cô để trục lọi bán băng nhạc cũng như CD của Ngọc Lan tại Hoa Kỳ cũng như ở Việt Nam.
Ngoài những lời đồn đại về tình trạng sức khỏe của Ngọc Lan vừa dược nhắc tới và đã được cô và chồng là Kelvin Khoa giải tỏa và chính thức trình bầy những sự kiện một cách công khai, còn có tin đồn cho rằng Ngọc Lan đã mang bầu và sanh con trong thời gian vắng bóng đó. Trước tin đồn này, vợ chồng Ngọc Lan cho biết đó cũng là điều mà họ dự tính và mong muốn. Nhưng rất tiếc vì tình trạng sức khỏe nên cô chưa có thể thực hiện được điều mơ ước này theo lời khuyên của bác sĩ.
Như thế những điều cần biết về tình trạng lúc đó của Ngọc Lan được coi như đã được giải đáp một cách thỏa đáng cho những người mến mộ cô. Với người viết bài này, Ngọc Lan cũng đã dành cho một cuộc phỏng vấn đặc biệt vào năm 1998 và cũng là lần phỏng vấn cuối cùng trong cuộc đời cô dành cho giới truyền thông mà trước đó cô rất ngại tiếp xúc.
Cuộc phỏng vấn này do chính Kelvin Khoa thu thanh tại ngay phòng thu của Ngọc Lan Musique, đại ý cũng giống như những điều cô đã trình bầy trong cuộc phỏng vấn truyền hình. Không ai ngờ rằng lần xuất hiện đó của Ngọc Lan là lần xuất hiện cuối cùng của cô để sau đó cô đã lùi hẳn vào trong bóng tối, tránh tất cả mọi tiếp xúc, dù ngay cả với bạn bè thân thiết.
Bệnh tình của Ngọc Lan càng ngày càng trầm trọng, nên trước tình trạng đó Kelvin Khoa phải đưa Ngọc Lan về sống với gia đình cô tại Huntington Beach để được săn sóc chu đáo hơn bởi bàn tay của những người ruột thịt cho đến khi cô nhắm mắt lìa đời tại bệnh viện Vancor vào ngày 06 Tháng Ba năm 2001 do chứng bệnh được chính thức gọi là “đa thần kinh hóa sợi.”
Trước đó không lâu, cô nhờ nhạc sĩ Ngọc Trọng sáng tác cho riêng mình một nhạc phẩm với nội dung giã từ sân khấu, nhưng Ngọc Trọng chưa hoàn tất điều mong muốn của cô thì Ngọc Lan đã ra người thiên cổ. Nhạc sĩ Trần Chí Phúc cũng cho biết anh đang nhen nhúm trong đầu để viết một nhạc phẩm với đề tài này và chắc chắn sẽ hoàn tất dù là muộn màng.
Trước đó Ngọc Lan cũng đã có dự định thực hiện một video thứ ba riêng cho mình cô. Nhưng dự định của Ngọc Lan không còn cơ hội hình thành. Tất cả đã theo cô vào trong lòng đất. Chúng ta, những người mến mộ Ngọc Lan không còn biết gì hơn là nói lên tiếng vĩnh biệt cô với lời cầu nguyện cho linh hồn Maria Lê Thanh Lan sớm được vào nước Thiên Đàng.
