Tháng Bảy là một tháng đánh dấu nhiều biến cố cho riêng tôi và gia đình tôi. Tháng Bảy mang một ý nghĩa rất đặc biệt, ngoài việc cùng cả nước Mỹ mừng ngày lễ Độc lập. Ngày mà khi xưa những bậc tiền nhân tại xứ sở này, từ những nơi xa xôi, vượt trùng dương đi tìm lẽ sống, đã đổ đến mảnh đất hoang vu này, và sau đó lập nên một quốc gia, một đất nước hùng mạnh, gọi là Hiệp Chúng Quốc Hoa Kỳ.
Hai mươi Tháng Bảy (20/7/1954) là ngày ngậm ngùi hồi tưởng ngày Quốc hận trên cố quốc, nơi quê hương cũ của tôi bị phân chia Nam Bắc, và đã phải trải qua hơn ba mươi năm chiến tranh, huynh đệ tương tàn. Nhiều năm sau, gia đình tôi cũng đã vượt đại dương đi tìm tự do, và đã đến được nơi đây. Cũng như mọi người, buổi ban đầu đầy gian nan, khó khăn, nhưng nhờ vào lòng nhân ái, người đến trước giúp đỡ người đến sau, mọi người đều đã góp phần vào việc xây dựng một đất nước giàu mạnh hơn.
Nhớ lại cái ngày đầu tiên, khi gia đình tôi vừa đặt chân xuống phi trường quốc tế San Francisco, thuộc tiểu bang California để chính thức được nhập cảnh, làm người nhập cư, rồi trở thành những công dân nơi vùng đất lạ này. Ngày đó cách nay đã hơn bốn thập niên, tôi đứng tần ngần bên chiếc điện thoại công cộng, bên trong sân bay San Francisco, nơi chúng tôi vừa hạ cánh, để bắt đầu cuộc sống mới của một người nhập cư trên vùng đất tự do.
Cầm trong tay một đôla, một đôla mà người bạn cùng chuyến bay đưa cho tôi, sau khi chuyện vãn và biết chúng tôi không có được một xu trong túi, anh ấy rất ngạc nhiên “ôi, đông con thế mà lại không có tiền, khá khó khăn đấy, khi đến nơi, làm thế nào để bạn gọi gia đình của bạn? Đây, tôi chia cho bạn một đôla.”
Cầm tờ giấy ghi số điện thoại, tôi loay hoay không biết gọi thế nào, nhìn quanh, vợ tôi đang ôm đứa con út mới một tuổi, đứng bên chiếc ghế dài trống, đứa con gái nhỏ mới năm tuổi, bám lấy áo mẹ đứng bên cạnh, cả hai nhìn tôi dáng mệt mỏi, lo âu trên nét mặt, còn cậu con trai lớn thì đang tò mò, quanh quẩn ngắm nhìn các cảnh vật lạ lẫm xung quanh.
Tội nghiệp thay, họ vừa phải trải qua một chuyến bay dài mệt mỏi, bị nhồi nhét hàng chục tiếng đồng hồ trên máy bay, để đến được mảnh đất này. Đói khát, và ngơ ngác trước những gì đang diễn ra. Tôi phải ra hiệu khuyến khích mãi, vợ tôi mới dám tiến tới băng ghế, và ngồi xuống cho các con nghỉ ngơi.
Nhìn đồng đôla trên tay, rồi nhìn chiếc điện thoại công cộng, đứa con trai gần bốn tuổi, luôn theo sát tôi; nó kéo tay tôi, rồi chỉ vào cửa hàng bách hóa bên cạnh, nơi có trưng bày đủ loại hàng, bánh kẹo và đồ chơi. Tôi cúi xuống, mỉm cười và nhẹ nhàng vỗ lưng nó, như an ủi.
Chợt tôi nghe một giọng nói trong trẻo, “Cần giúp gì không, bạn tôi?”, ngẩng lên tôi thấy một cô gái trẻ lăng xăng tiến lại, “ông phải có tiền xu mới gọi được,” Thấy tôi chần chừ, cô vội nói “không sao, đừng lo, số điện thoại đâu? Để tôi giúp cho”.
Nhìn bộ dạng lôi thôi, quần áo tả tơi, chân đi đôi dép lẹp sẹp, hành lý vỏn vẹn chỉ có một cái túi nhỏ cho cả gia đình, chắc hẳn cô ta biết ngay, chúng tôi là dân mới đến, còn bỡ ngỡ, và cần được giúp đỡ. Sau khi giúp tôi liên lạc được với một người quen, cô ta nấn ná một lúc rồi chạy loanh quanh, mua cho chúng tôi vài ly nước, vài miếng bánh, một hộp kẹo. Trước khi bỏ đi, cô ta chậm rãi nói “Chúc gia đình ông may mắn. Ông không còn gì phải lo lắng nữa, vì đây là một đất nước tự do, một vùng đất của cơ hội cho bất cứ ai biết tận dụng nó.” Và đó là hương vị ngọt ngào mà chúng tôi đã được trải nghiệm, trong cái ngày đầu tiên, trên mảnh đất hoàn toàn xa lạ này.
Trong quá trình gây dựng lại cuộc sống nơi vùng đất mới, chúng tôi đã gặp rất nhiều trở ngại và khó khăn do bất đồng ngôn ngữ, thiếu kỹ năng chuyên môn, nhiều khó khăn tưởng chừng như khó có thể vượt qua. Mỗi lần như vậy, tôi thường nghĩ về cái ngày đầu tiên đó và nói lời cảm ơn, đồng thời cũng nhận ra rằng trên đất nước này, nếu để ý, không chỉ có một “thiên thần” mà có hàng triệu “thiên thần” mà mỗi chúng ta đã tình cờ được gặp trong cuộc sống hàng ngày.
Nhiều thập niên sau, khi các con tôi đã trưởng thành và thành đạt trong cuộc sống. Chúng có gia đình riêng và nuôi dạy con cái trở thành những công dân tốt. Mỗi khi tôi nhìn thấy những đứa cháu ngoan ngoãn của mình, một thế hệ trẻ mới của Hoa Kỳ, đang được sống vui vẻ và hạnh phúc trong tự do. Những người Mỹ trẻ, khoẻ, đẹp trai, xinh gái, học hành giỏi giang, đã khiến cho tôi cảm thấy thật sự hãnh diện, và biết ơn. Tuy nhiên, điều mà tôi mãn nguyện hơn cả là những đứa trẻ người Mỹ này vẫn không quên đi cội nguồn. Cuộc đời thật tuyệt vời khi mỗi người chúng ta biết nhìn về quá khứ với sự rộng lượng, xóa bỏ hận thù và yêu thương lẫn nhau. Chúa phù hộ chúng ta, một nước Mỹ thật xinh tươi.
_________
*Kỷ niệm ngày đầu tới Mỹ: 20 Tháng Bảy 1980
*20 Tháng Bảy 1954 Hiệp Định Geneve