Lời Tòa Soạn: Ngày 3 Tháng Chín, Ban Biên Tập SGN nhận được email của tác giả Thủy Như, gửi bài viết có tựa đề “Ai là tác giả bài hát ‘Thuở làm thơ yêu em.’” Chị viết: “Bài này tôi viết định tặng cho các bạn của tôi mà thôi, nhưng nghĩ nếu bài được đăng trên trang của quý báo thì nhiều cơ hội có được câu trả lời. Xin lưu ý đây không phải là bài hát do nhạc sĩ Cung Tiến phổ bài thơ cùng tên của nhà thơ Trần Dạ Từ. Ca từ và giai điệu của bài hát đều rất hay nên tôi muốn biết tác giả cũng như bối cảnh của bài hát này. Rất mong nhận được nhiều người trả lời trên trang báo của quý vị.”
Bài “Ai là tác giả bài hát ‘Thuở làm thơ yêu em” được đăng trên SGN ngày 6 Tháng Chín. Hai hôm sau, chúng tôi nhận được email ký tên Bob Doan, cho biết anh “có chút thông tin về bài viết trên của tác giả Thủy Như” và muốn liên lạc với tác giả bài viết.
Chúng tôi chuyển email của anh Bob Doan cho tác giả Thủy Như. Ngày 11 Tháng Chín, tác giả Thủy Như gửi email đến Ban Biên Tập và cho biết: “Tôi nghĩ là tôi đã tìm được câu trả lời từ độc giả Bob Doan. Cũng có nhiều người liên lạc với tôi mong được nhận thông tin về bài hát. Vậy tôi nhờ SGN đăng bài viết của Bob Doan để mọi người cùng xem.”
Và đây là bài của Bob Doan gửi Thủy Như.
***
Hôm Thứ Bảy vừa rồi, trong lúc đang lái xe đi làm trong một chuyến làm việc ở Milan, một người bạn từ Việt Nam nhắn tin. Vì đang lái xe nên không tiện mở xem, tôi gọi lại và người bạn nói: “Tau mới gởi cho mi cái link. Có người viết về bài hát của mi viết hồi xưa…”
Hai đứa nói chuyện huyên thuyên và rồi những hồi ức và kỷ niệm ngày xưa hiện về.
Vì bận, mãi đến chiều tối lúc lên phi trường đợi máy bay, tôi mới tò mò mở ra đọc. Thật sự mà nói, đây là một bất ngờ vui vui. Vui vì bài hát mình viết về một cô bạn gái của cái tuổi 19-20 từ… ngàn năm trước, giờ tự nhiên có người nhắc đến trên mặt báo.
Bạn tôi nói: “Mi viết trả lời cho nhà báo đi.” Tôi trả lời: “Thôi khi nào rảnh mi trả lời giùm tao.” Gì chứ cái tự khen mình là tôi ngại lắm. Mà thật ra cũng có nhiều lý do để ngại. Chuyện yêu đương ngày xưa, dù là ở cái tuổi mới lớn, nay nhắc lại cũng có thể có ảnh hưởng gì đó với gia đình của những người trong cuộc của bây giờ, nên đắn đo nhiều. Dù cũng đã định không viết nhưng sau khi nghe Youtube và đọc lời bài hát thấy có đôi chỗ không đúng lắm, nên tôi quyết định liên lạc với chị.
Thôi thì ráng lựa lời mà viết vậy.
Thích nhạc Cung Tiến qua những bài Hương Xưa, Hoài Cảm, Thu Vàng… Tôi bắt gặp bản in bài “Thuở làm thơ yêu em” từ thơ của Trần Dạ Từ với những câu tựa:
Thuở làm thơ yêu em.
Trời mưa chưa ướt áo.
Hoa cúc vàng bên thềm.
Nắng hanh lưng bờ dậu..
Lời thơ, lời nhạc nhẹ nhàng rất xa xưa, rất “Người ơi, một chiều nắng tơ vàng hiền hòa hồn có mơ xa? Người ơi, đường xa lắm con đường về làng dìu mấy thuyền đò.” Tóm lại, rất… Cung Tiến! Và có lẽ cái ấn tượng sâu sắc với bài thơ, bài hát đó đã cho tôi cái hứng khởi bất chợt để viết một bài “Thuở làm thơ yêu em” của riêng tôi.
Để hiểu rõ hơn về bài hát thì không thể tránh khỏi phải nhắc đến chút chi tiết người bạn gái đã chia tay hồi đó. Và đây là một trong những cái ngại đã nhắc ở trên. Hy vọng những người liên quan đọc những dòng này với sự độ lượng cần thiết.
Bạn ấy sinh vào ngày Trăng rằm của mùa Thu. Vì vậy những “trăng,” những “hương,” những “lá vàng” đều là những gởi gắm ẩn hình.
Tôi trước sống ở huyện Thống Nhất và viết bài đó khoảng chừng năm 87. Một, hai năm sau tôi rời Việt Nam. Nơi sống mới, vì phải hội nhập, phải học, phải làm, tôi bỏ lại đằng sau những đam mê âm nhạc của ngày xưa và rồi bài hát này cũng quên luôn cho đến nhiều năm sau đó, trong một lần về thăm nhà, đi ngang một đám cưới vùng Đồng Nai, tôi tình cờ nghe lại bài này mà không ngờ là một bản nhạc viết tay của mình ngày xưa vẫn còn “sống” bằng cách lan truyền kiểu “nhạc mộc” ở vùng đó. Nghe lại thấy vui vì dầu gì cũng là một đứa con tinh thần của mình. Và rồi lại quên cho đến khi bạn gởi cho bài báo.
Nhạc viết tay (hồi đó làm gì có máy vi tính như bây giờ) nên tôi không còn bản gốc dù lời thì vẫn nhớ và đã sửa một vài chữ. Nhạc thì theo nhịp 4/4, cung Đô Trưởng (C Major), điệu Slowrock. Bài hát trong Youtube thật ra có đôi chỗ không đúng lắm, nhưng cũng không sai bao nhiêu. Chị có thể nhờ cháu chị viết lại.
Thuở Làm Thơ Yêu Em (Ý thơ Trần Dạ Từ)
Thuở làm thơ yêu em, anh đem trăng mây vào hồn
Thuở làm thơ yêu em, anh say trọn màu hương nắng
Và thuở làm thơ yêu em, anh nghe sông dài thương nhớ
Anh nghe tiếng đời dập dồn, nghe trên tuổi đời bồn chồn
Nghe tim gọi niềm yêu thương.
Thuở làm thơ yêu em, như có em trong từng ngày dài
Như có em trong ngàn vạn nụ cười, lời yêu thương anh khẽ ngậm đầu môi.
Rồi hỏi từng ngày nắng. Rồi hỏi từng chiều mưa
Hỏi từ lần Thu đi, từ ngày Hạ về, em có còn gì ghi trong nỗi nhớ?
Thơ yêu em nên thơ yêu ánh trăng
Thơ say em nên thơ man mác hương
Thơ nhớ em, thơ chắt chiu lá vàng
Ôi thuở làm thơ yêu em.
Dưới đây là bản Thủy Như ghi âm bài hát “Thuở làm thơ yêu em” của tác giả Bob Doan:
