Bông hoa trong giải đấu nam thế giới
Kathryn Nesbitt đã dành một thập niên để cân bằng cùng lúc hai nghề nghiệp, nhà hóa học phân tích và trọng tài bóng đá, khi vào năm 2019, cô bắt đầu dùng bộ não khoa học và phân tích của mình vào việc tổng hợp một giải pháp cho con đường thực dụng nhất phía trước: Nghề trọng tài bóng đá nam!
Hai tuần trước khi lên đường sang Pháp làm trợ lý trọng tài tại Women’s World Cup vào năm ngoái, Nesbitt đã từ chức trợ lý giáo sư tại Đại học Towson để tập trung vào công việc trọng tài toàn thời gian. Nesbitt không chỉ đạt đến đỉnh cao của một trọng tài bóng đá nữ vào mùa hè đó mà còn gia nhập môn bóng đá nam hàng đầu khi được giao nhiệm vụ trọng tài cho hàng chục trận đấu trong khuôn khổ Giải bóng đá MLS (Major League Soccer) của Mỹ.
Là vận động viên trượt băng nghệ thuật cấp cao và cầu thủ bóng chuyền từng thi đấu cho Đại học St. John Fisher ở Rochester, Nesbitt dành nhiều thời gian cho thể thao. Khi gần học xong đại học, cô được giao nhiệm vụ hành chính cho đội bóng đá nam tại các giải đấu nhỏ ở Rochester. Không lâu sau, cô tham gia Liên đoàn Bóng đá Hoa Kỳ (U.S. Soccer) với nhiệm vụ phát hiện những tài năng mới. Năm 2013, Nesbitt trở thành trợ lý trọng tài cho giải đấu bóng đá nữ NWSL (National Women’s Soccer League).
Khi biết World Cup 2026 dành cho nam sẽ được tổ chức ở Bắc Mỹ (Mỹ, Canada và Mexico), Nesbitt đã vạch kế hoạch tương lai mà đỉnh cao là trở thành trọng tài biên của của môn thể thao này. “Tôi không biết liệu họ có bao giờ để phụ nữ làm trọng tài tại World Cup hay không, nhưng tôi muốn thử xem mình có thể làm như thế – Nesbitt, 34 tuổi tự tin nói. Trước đó, năm 2020, cô được MLS vinh danh “trợ lý trọng tài của năm” và trở thành người phụ nữ đầu tiên điều khiển một trận chung kết MLS.
Vài tháng sau, CONCACAF (Liên đoàn bóng đá Bắc, Trung Mỹ và Caribe) trụ sở tại Philadelphia giao cho cô nhiệm vụ trọng tài ở vòng loại World Cup của nam. Cuối cùng, khi FIFA, cơ quan điều hành bóng đá thế giới công bố danh sách chính thức trọng tài cho World Cup 2022 ở Qatar, một quan chức CONCACAF tin chắc Nesbitt sẽ có một vé. Ngày 19 Tháng Năm 2022, Nesbitt thức dậy, lướt Twitter và thấy danh sách FIFA, trong đó nêu “lần đầu tiên có các trọng tài nữ trong lịch sử 92 năm của World Cup nam”. Có sáu nữ trong danh sách 129 người.
Nesbitt nhớ lại: “Tôi chỉ biết há hốc mồm, nhìn chằm chằm vào tên mình trong danh sách và không thể tin đó là sự thật – Rồi tôi nhảy quanh phòng vì vui sướng trong 20 phút tiếp theo!”. Mark Geiger, cựu trọng tài MLS, Olympic và World Cup, hiện là giám đốc phụ trách các trọng tài điều khiển những trận đấu cấp cao của Tổ chức Trọng tài Chuyên nghiệp (Professional Referee Organization-PRO) có trụ sở ở Hoa Kỳ, nhận xét: “Nesbitt chắc chắn sẽ đạt được tiêu chuẩn cao nhất trong mọi việc mình làm. Cô ấy tự đặt mục tiêu cho bản thân và làm mọi thứ có thể để đạt được mục tiêu đó, cho dù trong khoa học hay trên sân bóng ”.
Biết đá bóng từ khi còn bé, Nesbitt năm 14 tuổi cảm thấy bồn chồn khi ngồi xem các trận đấu của anh trai ở thành phố Rochester, New York; và tình nguyện làm trợ lý trọng tài (tức trọng tài biên theo dõi thực hiện các quả ném biên, phát bóng lên, đá phạt góc, phạm lỗi và việt vị) bất chấp sự phản đối gia đình. “Phần việc của tôi chỉ đơn giản là vẫy cờ khi bóng đi ra ngoài biên hay ra khỏi sân, phần còn lại là của trọng tài chính có trả tiền. Sau đó, có người hỏi tôi, em có muốn kiếm tiền từ công việc này không? – Nesbitt nhớ lại – Tôi trả lời, vâng, điều đó nghe thật tuyệt vời!”.
Không quên phòng thí nghiệm
Tuy nhiên mê bóng đá nhưng cô vẫn không bỏ nghề hóa. Sau khi học xong Đại học Pittsburgh và hoàn thành nghiên cứu sinh sau tiến sĩ tại Michigan, Nesbitt gia nhập đội ngũ giảng dạy khoa hoá tại Đại học công lập Towson ở Maryland vào năm 2017. Trong hai năm, cô bỏ ra khoảng 50 giờ mỗi tuần miệt mài trong phòng thí nghiệm. Nhưng vào hầu hết các đêm thứ Sáu, cô lên máy bay đến Los Angeles, Minnesota hoặc bất cứ nơi nào được giao nhiệm vụ trọng tài MLS. Xong trận đấu, cô bay trở lại vào tối Chủ nhật và tiếp tục công việc cũ.
John Sivey, một giáo sư từng làm việc với Nesbitt tại khoa hóa của Towson nhận xét về đồng nghiệp: “Nesbitt sắp xếp những trách nhiệm khác nhau rất tốt. Tôi không biết cô làm cách nào nhưng phải rất cố gắng và chuyên nghiệp vì không thể xem nhẹ bên nào!”. Sau những giờ dài nghiên cứu trong phòng thí nghiệm, Nesbitt thường xem lại các trận MLS hoặc đọc ngấu nghiến video ghi hình các đội mà cô sẽ cầm còi vào cuối tuần đó.
Hiểu sâu sắc về các cầu thủ và chiến thuật của câu lạc bộ cho phép Nesbitt dự đoán tốt hơn xu hướng của trận đấu, và khả năng phân tích đã giúp cô kết hợp thế mạnh chuyên môn của mình với sân bóng. “Một trong những đặc điểm mà tôi nghĩ có sự giống nhau mạnh mẽ giữa một trọng tài thể thao giỏi và một nhà hóa học phân tích giỏi là độ chính xác – giáo sư John Sivey từng là cựu trọng tài bóng chày, bóng chày thời trung học và trọng tài bóng rổ nhận xét – Đối với độ chính xác trong hóa học phân tích, câu hỏi cơ bản là một thí nghiệm cụ thể có thể lặp lại như thế nào? Trong thế giới thể thao, tôi nghĩ nó cũng giống thế”.
Là một cựu vận động viên đại học cao 1.8 mét, Nesbitt không gặp khó khăn khi phải tuân theo các tiêu chuẩn thể dục được thiết kế cho nam giới. Hiện tại, cô hiểu mình là một trong những phụ nữ tiên phong trong bóng đá chuyên nghiệp. Khi chuẩn bị “làm nên lịch sử” World Cup, Nesbitt nói: “Đối với tôi, đây là một giấc mơ không ngờ. Chứng kiến những người phụ nữ tại sự kiện thể thao lớn này cho thấy tất cả phụ nữ đều có thể làm được như tôi, dù đó là chân trọng tài ở bất kỳ môn thể thao nào. Một vai trò nhỏ tại một giải lớn tầm cỡ thế giới đã là điều quá tuyệt vời” – dẫn lại từ The Washington Post.
