Sau khi Vingroup thao túng báo chí Việt Nam để bóp méo và cắt xén một bài viết của Motley Fool, về chuyện VinFast nói dối giá cổ phiếu VFS tăng do thông tin về doanh số đơn đặt hàng trước VF 3, mà Sài Gòn Nhỏ đã vạch trần trước đó, gần đây, hãng tin tài chính danh tiếng này tiếp tục đưa ra “5 điểm báo động” về tương lai của VinFast.
Liệu đây có phải là một tuyên bố rát mặt với một hãng xe còn non trẻ? Câu trả lời vẫn còn bỏ ngỏ, nhưng chắc chắn sẽ khiến giới đầu tư phải cân nhắc kỹ lưỡng từ đây.
Theo Motley Fool (*), VinFast Auto gây thất vọng cho nhiều nhà đầu tư sau khi niêm yết công chúng cổ phiếu VFS vào Tháng Tám năm ngoái. Nhà sản xuất ô tô Việt Nam đã đặt ra một số mục tiêu giao hàng đầy tham vọng trước khi IPO thông qua việc sáp nhập với một công ty mua lại mục đích đặc biệt (SPAC), nhưng cổ phiếu của hãng đã giảm mạnh sau khi không đạt được ước tính của chính mình. Lãi suất tăng cũng cho thấy khoản lỗ của VinFast dai dẳng. Đồng thời vẫn cổ phiếu này vẫn không hề rẻ, giao dịch ở mức vốn hóa thị trường là $6 tỷ trong khi nó chỉ đạt doanh thu $1.4 tỷ và không tạo ra lợi nhuận.
Chuyên gia của Motley Fool đã xem xét kỹ lưỡng VinFast và cho rằng vẫn còn quá sớm để nói liệu công ty có thể vượt qua khó khăn, mở rộng quy mô kinh doanh và nổi bật trên thị trường xe điện (EV) hay không. Tuy nhiên, họ cũng nhận thấy năm điểm báo động về VinFast không thể bỏ qua.
VinFast bán phần lớn xe cho công ty liên kết
Ban đầu VinFast tuyên bố có thể bán được 50,000 xe điện vào năm 2023. Tuy nhiên, hãng chỉ bàn giao được 34,855 xe điện và 72,468 xe máy điện. Con số thiếu hụt đó là một điều đáng thất vọng, nhưng hồ sơ của SEC tiết lộ rằng khoảng 70% lượng xe điện được giao thực sự thuộc về công ty liên kết của chính họ – Xanh SM (GSM), một nhà điều hành taxi và cung cấp dịch vụ cho thuê được hậu thuẫn bởi Giám đốc điều hành VinFast – ông Phạm Nhật Vượng.
Ông Phạm Nhật Vượng cũng là người sáng lập và chủ tịch của Vingroup, tập đoàn khổng lồ của Việt Nam sở hữu VinFast, GSM và nhiều công ty khác. Ông Vượng chỉ tiếp quản vị trí giám đốc điều hành VinFast vào Tháng Giêng năm nay sau khi giám đốc điều hành trước đó là bà Lê Thị Thu Thủy từ chức sau chưa đầy hai năm lãnh đạo công ty.
VinFast tuyên bố có thể giao hơn 100,000 xe điện trong năm nay, nhưng các nhà đầu tư nên xem xét kỹ những lô hàng đó thực sự sẽ đi về đâu. Nếu chỉ bán xe cho các công ty liên kết khác của Vingroup, VinFast có thể sẽ phải vật lộn để giành được chỗ đứng với người tiêu dùng chính thống.
Nhà máy của VinFast ở Bắc Carolina đối mặt với sự chậm trễ lớn
Kế hoạch bán 100,000 xe điện trong năm nay của VinFast phụ thuộc vào sự phát triển của hoạt động kinh doanh tại Mỹ, nhưng hãng chỉ bán được chưa đến 1,000 xe điện ở Bắc Mỹ trong năm ngoái. Để đẩy nhanh quá trình mở rộng đó trong vài năm tới, VinFast đã khởi công xây dựng một nhà máy mới trị giá $4 tỷ ở Bắc Carolina với công suất sản xuất hàng năm theo kế hoạch là 150,000 xe vào năm ngoái.
Họ đã lên kế hoạch khai trương nhà máy vào Tháng Bảy năm 2024, nhưng sau đó đã hoãn lại đến đầu năm 2025. Tuy nhiên, một báo cáo gần đây của Reuters cho biết VinFast có thể lùi ngày đó lại xa hơn nữa do doanh số bán hàng chậm hơn dự kiến.
VinFast bị kiện vì không trả tiền thuê showroom xe
Tháng trước, công ty dịch vụ bất động sản SPG Center đã kiện VinFast vì 12 tháng không trả tiền thuê showroom xe ở Palo Alto, California. Vụ kiện cáo buộc VinFast đã ngừng trả tiền thuê nhà vào Tháng Năm năm ngoái và nợ SPG Center $356.000.
VinFast gọi tuyên bố của SPG Center là “không chính xác” và cho biết họ chỉ tạm dừng thanh toán tiền thuê vào tháng 4 năm nay trong bối cảnh “đang đàm phán với chủ nhà để sửa đổi hợp đồng thuê”. Tuy nhiên, việc VinFast đang cố gắng thương lượng giảm tiền thuê cho một showroom duy nhất cho thấy họ đang chật vật cắt giảm chi phí để ổn định khoản lỗ ròng hàng năm – đã tăng từ $2.1 tỷ năm 2022 lên $2.4 tỷ năm 2023.
VinFast đang bị các nhà đầu tư kiện
Hai công ty luật cũng đã đệ đơn kiện tập thể chống lại VinFast vào Tháng Tư vì cáo buộc đưa ra dự báo giao hàng không thực tế trước khi IPO. Một số công ty luật khác vẫn đang kêu gọi các nhà đầu tư tham gia các vụ kiện tập thể tương tự.
Nhiều nhà sản xuất xe điện được SPAC hậu thuẫn khác, bao gồm Lucid và Nikola, đã bị ảnh hưởng bởi các vụ kiện tập thể tương tự trong quá khứ. VinFast có thể vượt qua những trở ngại đó, nhưng chúng có thể làm trầm trọng thêm các vấn đề về dòng tiền của hãng với chi phí pháp lý cao và khiến nhiều nhà đầu tư phải xem xét kỹ lưỡng hơn nữa các hoạt động kinh doanh của hãng.
VinFast đang bị các cơ quan quản lý an toàn liên bang điều tra
Cuối cùng nhưng không kém phần quan trọng, Cơ Quan An Toàn Giao Thông Đường Cao Tốc Quốc Gia gần đây tiến hành một cuộc điều tra về vụ tai nạn chết người của một chiếc SUV VinFast VF8 ở California. Vụ tai nạn, khiến một gia đình bốn người thiệt mạng, xảy ra khi chiếc xe lao ra khỏi đường, đâm vào cột điện và cây cối rồi bốc cháy.
Trước vụ tai nạn, chủ sở hữu của chiếc SUV – người không có mặt trên xe vào thời điểm đó – đã phàn nàn về các vấn đề với hệ thống lái tự động của chiếc xe. Nếu cuộc điều tra đang diễn ra này gây ra việc thu hồi toàn bộ xe VinFast tại Mỹ, nó có thể làm ảnh hưởng đến thương hiệu của hãng và cản trở nghiêm trọng việc mở rộng ra nước ngoài.
Đây là những “cơn đau ngày càng tăng” mà VinFast có thể vượt qua?
(*) The Motley Fool là công ty tư vấn đầu tư và tài chính tư nhân có trụ sở tại Alexandria, Virginia, được thành lập vào Tháng Bảy năm 1993 bởi đồng chủ tịch và là anh em David Gardner và Tom Gardner, cùng với Todd Etter và Erik Rydholm. Công ty có hơn 300 chuyên gia trên toàn thế giới.
