Sinh ra trong một gia đình trung lưu khá giả tại Devon, nước Anh ngày 15 Tháng Chín 1890, cô Agatha Mary Clarissa Miller lớn lên và trở thành một nữ tiểu thuyết gia lừng danh thế giới. Hầu hết tác phẩm của bà, từ tiểu thuyết đến truyện ngắn, đều đã được chuyển thành truyện tranh, kịch, phim truyền hình, show radio, video games… nên không ngạc nhiên khi màn ảnh lớn đầu năm mới 2022 lại sáng lên với phim mới chuyển thể từ cuốn Death on the Nile.
Cuốn tiểu thuyết trinh thám khét tiếng xuất bản lần đầu năm 1937 này là một trong những tác phẩm của bà Agatha Christie được độc giả thế giới yêu thích nhất. Nó đã được dựng thành kịch tại Anh, tại Broadway-New York, dựng thành show phát trên truyền hình Mỹ. Dĩ nhiên nó cũng từng có dịp lên phim hồi năm 1978 với tài tử Peter Ustinov diễn chính với vai thám tử Hercule Poirot.
Death on the Nile hôm nay là dự án mới nhất của 20th Century Studios và là dự án tiếp theo phim Murder on the Orient Express mà đạo diễn tài hoa người Kenneth Branagh thực hiện thành công hồi năm 2017. Đúng ra phim Death on the Nile trình làng sớm hơn trong năm 2020 do đã được thu hình từ năm 2019 nhưng đại dịch Covid-19 khiến nó hoãn ngày ra rạp, phải chờ đến Tháng Hai 2022 mới khởi chiếu ở các cụm rạp thế giới. Mấy ngày chiếu đầu tiên, trùng thời điểm khai mạc Super Bowl 2022, phim đã thu hơn $12 triệu tại thị trường Mỹ và $20 triệu ở thị trường thế giới.
Khi nói đến truyện trinh thám Agatha Christie thì không thể nào quên thám tử người Bỉ họ tên là Hercule Poirot nổi tiếng với hàng ria mép đẹp và luôn hiện diện đúng nơi diễn ra những vụ án mạng kỳ lạ. Trong chuyến hải hành du ngoạn xuôi dòng sông Nile, khi du thuyền S.S Karnak đến lãnh thổ Ai Cập, thám tử Poirot (vẫn diễn bởi Kenneth Branagh), tình cờ quen biết đôi uyên ương đang mùi mẫn hưởng tuần trăng mật thì án mạng xảy ra, một trong những hành khách bị sát hại.
Ai đã thủ ác? Nạn nhân có phải là cô dâu xinh đẹp sáng ngời Linnet Ridgeway-Doyle (diễn bởi Gal Gadot) mới quen chú rể Simon Doyle trước đó có sáu tuần (diễn bởi Armie Hammer)? Ai sát hại ai, The Manager (nữ diễn viên da đen mới nổi Letitia Wright, từng đóng trong phim hốt bạc Black Panther), hay người mẹ Euphemia, một quý bà họa sĩ thích uống martini (đàn chị tài hoa Annette Bening đóng)? Nhưng còn một nhân vật rất đáng nghi là cô Jacqueline (diễn bởi Emma MacKay), hôn thê cũ của Simon Doyle trước khi anh ta được giới thiệu cho quen biết Linnet.
Jacqueline đeo bám cặp vợ chồng mới cưới vì mục đích gì, vì cô dâu Linnet là người thừa hưởng gia tài kếch xù hay vì quyết giành lại người yêu Simon? Mà Jacqueline có còn là một người đẹp hành xử bình thường hay là cô gái đang bị rối loạn tâm thần, trong túi xách của cô có khẩu súng ngắn 0.22 ly? Và Linnet nào có hiền thục, thủy chung chi, cô đã bỏ rơi người yêu cũ là một bác sĩ (diễn bởi Russel Brand) ngay sau khi quen được Simon Doyle!
Tham gia các vai phụ – khá hùng hậu – còn là Ali Fazal (vai người anh họ của Linnet, một doanh nhân không cần biết đạo đức kinh doanh là gì), Rose Leslie (cô hầu của Linnet), Sophie Okonedo (nữ ca sĩ hát nhạc blues làm vui cho những hành khách sang giàu), Tom Batelam, Dawn French và Jennifer Saunders (vai nữ thừa kế khá giả và y tá phục vụ). Tất cả nhân vật này đều là khách mời của đôi tân hôn Linnet-Simon Doyle.
Kịch bản Death on the Nile được Michael Green phóng bút và được sản xuất bởi ngài Ridley Scott cùng với đạo diễn Kenneth Branagh. Giới phê bình đánh giá rằng đây là phim hay nhất của Kenneth Branagh kể từ nhiều năm trở lại đây. Phim bắt đầu với những thước phim trắng đen trở về đất nước Bỉ thời điểm 1914, khi mà nhân vật Hercule Poirot còn là chú lính quèn bị mất mát lớn về tình yêu làm thay đổi hẳn cuộc đời anh và nguyên nhân nào khiến anh ta… để ria mép cong quéo… Kenneth Branagh không vội vàng đi ngay vào trọng tâm của nội dung phim mà dùng nửa đầu thời lượng phim để xoáy camera vào từng nhân vật, như tìm cách phác họa tâm lý từng người, ai sẽ mất gì, được gì nếu có chuyện kinh khủng xảy ra.
Thành công của phim trinh thám này cũng là tin vui cho Kenneth Branagh chỉ vài ngày sau khi phim hồi ký thơ ấu trắng đen Belfast của ông được bảy đề cử Oscar 2022 ở bảy hạng mục, gồm cả đề cử Phim hay nhất; Đạo diễn, Kịch bản, Nam vai chính… Do Gal Gadot từng có hai năm phục vụ trong Lực lượng quân đội Israel (đúng luật của đất nước này) nên Death On the Nile (kinh phí $90 triệu) bị cấm chiếu ở Kuwait và Lebanon. Nhưng chắc doanh thu toàn cầu của phim không bị ảnh hưởng. Năm 2017, phim Murder on the Orient Express của Kenneth Branagh, kinh phí sản xuất $55 triệu nhưng đã thu về được $352.8 triệu.
