Nước có gaz và một số loại đồ uống chứa carbonat giúp cung cấp lượng chất lỏng tương đương nước lọc, nhưng không tốt cho sức khỏe.
Nước có ga trở thành một phần không thể thiếu hàng ngày với một số người. Với doanh thu hàng năm tại thị trường Mỹ lên đến $4 tỉ, đây là một trong các lĩnh vực đang phát triển của ngành công nghiệp đồ uống.
Uống nước có gaz, người ta cảm thấy sảng khoái hơn so với một ly nước lọc. Nó lại dễ uống vì có hương vị.
Các chuyên gia đồng ý rằng thức uống có gaz (cả nhân tạo vào tự nhiên) có tác dụng bù nước như các loại nước thông thường, nhưng nó lại không chứa florua, vốn là chất ngăn ngừa sâu răng. “Nếu bạn đang sử dụng nước có chất florua để đánh răng, nấu ăn và uống hàng ngày, bạn có thể dùng thêm nước có gaz,” Anne Linge, chuyên gia dinh dưỡng tại Trung tâm Y tế Đại học Washington, cho biết. Nhưng bà không ủng hộ việc chỉ sử dụng nước có gaz thay thế cho nước lọc, nước máy. Bà lưu ý nước có ga có tính acid, chứa carbon diocide, được chuyển đổi thành acid carbonic khi hòa trộn với nước bọt, làm giảm độ pH trong miệng. Đồ uống có độ pH thấp có thể ăn mòn răng, khiến răng dễ bị sâu hơn.
Một số nhãn hiệu nước có gaz chứa các thành phần như acid citric để tạo mùi vị, có thể làm tăng mức độ acid. Bảng thành phần của các loại sản phẩm này thường ghi “hương vị tự nhiên”, vì vậy rất khó để biết chính xác nhà sản xuất đã thêm những nguyên liệu nào.
Theo Brittany Seymour, phó giáo sư tại Trường Y khoa Nha khoa Harvard, việc tiêu thụ nhiều nước có gaz trong ngày sẽ gây ra tác hại tương tự với việc thường xuyên uống soda và nước trái cây. Nguyên nhân là nước có gaz có khả năng ăn mòn.
Nước có gaz tốt cho trẻ em?
Trẻ em rất mê nước uống có gaz. Có bé uống nước có gaz thay nước lọc. Nhiều bậc cha mẹ băn khoăn không biết có nên cho trẻ uống đồ uống có gaz hay không. Họ cũng lo lắng quá trình carbonate hóa không tốt cho răng, tiêu hóa, dinh dưỡng của trẻ.
Amy Reed, chuyên gia dinh dưỡng nhi khoa và là người phát ngôn của Học viện Dinh dưỡng và Chế độ ăn uống, cho biết, uống nước có gaz thật ra cũng có cả lợi, và cả hại. Lợi, là nước có gaz mang đến cảm giác thích thú của một loại thức uống sủi bọt, giống như soda, chúng không có đường và calorie. Nhưng Tiến sĩ Jonathan Shenkin, một nha sĩ nhi khoa ở Augusta, Maine lại cho rằng thức uống này có đường. Nước ngọt, nước trái cây là nguyên nhân chính gây ra béo phì ngày càng tăng ở trẻ em. Sự thiếu hụt dinh dưỡng có thể xảy ra nếu đồ uống có bọt thay thế các lựa chọn lành mạnh hơn như nước lọc và sữa. Thường xuyên uống nước có gaz có thể có tác động xấu đến dinh dưỡng, sức mạnh của xương và sức khỏe tiêu hóa.
Một nhược điểm tiềm ẩn rất lớn khi cho trẻ em uống nước có gaz đó là trẻ sẽ lạm dụng, dẫn đến tiêu thụ thay cho các lựa chọn lành mạnh hơn chẳng hạn như sữa, protein nạc, trái cây và rau. Nước có gaz có thể làm tăng cảm giác no của trẻ mới biết đi. Điều này dẫn đến giảm cảm giác thèm ăn các loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng hơn.
Nước có gaz có tính acid nhẹ, do đó, uống quá nhiều có thể làm mất calcium ảnh hưởng đến cả xương và răng. Tiến sĩ Jean Beauchamp, Chủ tịch Học viện Nha khoa Nhi khoa Mỹ, cho biết tác động này có thể được giảm thiểu bằng cách chọn các loại nước không có hương vị.
Uống đồ uống có gaz có thể gây ra các kết quả khác nhau về tiêu hóa. Trong một số trường hợp, nó có thể làm dịu cơn đau dạ dày, một số nghiên cứu nhỏ đã chỉ ra rằng nước có gaz có thể giúp giảm táo bón. Nhưng uống quá nhiều nước có gaz có thể gây đau bụng, đặc biệt là ở trẻ nhỏ.
Uống nước có gaz thế nào thì tốt?
Giáo sư Seymour khuyên bạn nên sử dụng nước có gaz ở mức hạn chế mỗi ngày, không dùng thay thế nước lọc. Bà cũng cho rằng nên uống nước có gaz trong bữa ăn, bởi quá trình tiết nước bọt khi ăn có thể trung hòa acid trên bề mặt răng. Giáo sư Seymour cũng khuyến khích sử dụng ống hút để nước không tiếp xúc trực tiếp với men răng.
Tính acid trong nước có ga sẽ làm mềm men răng. Vì vậy, các chuyên gia cho rằng mỗi người nên sử dụng kem đánh răng chứa florua khoảng 30 phút sau khi uống nước. Thời gian này giúp men răng có cơ hội tái khoáng và trở lại trạng thái cứng bình thường.
Đối với trẻ nhỏ, Học viện Nhi khoa Mỹ khuyến khích trẻ em nên uống nước lọc khi khát. “Nếu con bạn định uống nước có gaz có hương vị, hãy uống vào bữa ăn, vì nồng độ acid sẽ bị pha loãng với thức ăn,” Tiến sĩ Beauchamp nói.
Reed khuyên, thức uống có gaz dẫn đến việc nuốt phải không khí, gây đầy hơi. Mỗi đứa trẻ có thể phản ứng khác nhau. Nếu trẻ phàn nàn về tình trạng tăng đầy hơi, đầy hơi hoặc ợ hơi nhiều thì cha mẹ nên giảm hoặc hạn chế cho trẻ uống.
Theo Hiệp Hội Nha khoa, Hiệp Hội Nhi Khoa và Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ, trẻ em dưới 5 tuổi không nên uống đồ uống có chứa thêm đường, caffeine hoặc chất làm ngọt nhân tạo. Khi cho trẻ uống nước có gaz cần xem có chứa các thành phần đó hay không.
Quyết định cho trẻ uống nước có gaz và liều lượng như thế nào là của phụ huynh, nhưng phải chắc chắn rằng nước có gaz không thay thế sữa, không có khả năng gây ra vấn đề dinh dưỡng hoặc một vấn đề sức khỏe khác đến trẻ.
Giải pháp đơn giản và tốt cho sức khỏe, là thay vì sử dụng quá nhiều nước có gaz, để tạo mùi cho nước lọc, các chuyên gia cho rằng người dùng có thể cắt những lát chanh, cam, hay quýt, rồi bỏ vào nước lọc thông thường.
(theo NYT, VerywellFamily)
