Các bác sĩ ở Boston ghép thận heo cho một bệnh nhân 62 tuổi, thí nghiệm mới nhất trong nỗ lực sử dụng nội tạng động vật ở người.
Hôm Thứ Năm, Bệnh Viện Đa Khoa Massachusetts loan tin đây là lần đầu tiên một quả thận heo biến đổi gen được cấy ghép vào người sống. Trước đây, thận heo được ghép tạm thời cho người hiến tặng chết não. Ngoài ra còn có hai ông được ghép tim từ heo, nhưng qua đời chỉ sau vài tháng giải phẫu.
Các bác sĩ cho biết bệnh nhân Richard “Rick” Slayman ở Weymouth, Massachusetts, đang hồi phục tốt sau ca phẫu thuật vào Thứ Bảy tuần trước, và dự kiến sẽ sớm được xuất viện.
Tiến Sĩ Tatsuo Kawai, bác sĩ phẫu thuật cấy ghép, cho biết nhóm nghiên cứu tin rằng thận heo sẽ hoạt động được ít nhất hai năm. Tiến Sĩ Winfred Williams, chuyên gia về thận, nói không giống như những người được ghép tim heo, Slayman “thực sự khá khỏe mạnh,” nhưng nếu thất bại, ông ấy vẫn có thể chạy thận nhân tạo trở lại như trước khi được ghép.
Đây không phải là lần đầu tiên Slayman được ghép thận. Lần đầu tiên cũng tại bệnh viện này vào năm 2018, ông được giải phẫu ghép thận nhưng phải chạy thận nhân tạo trở lại vào năm ngoái khi có dấu hiệu thất bại. Ông cho biết, do bệnh viện đưa ra rằng khi các biến chứng lọc máu phát sinh đòi hỏi phải thực hiện thủ tục thường xuyên, các bác sĩ đề nghị ghép thận heo.
Slayman là một trong những người quản lý thuộc Bộ Giao Thông Vận Tải Massachusetts, chia sẻ trên AP: “Tôi coi đó không chỉ là cách giúp ích cho mình mà còn là cách mang lại hy vọng cho hàng nghìn người cần cấy ghép để sống sót.”
Cuộc phẫu thuật cấy ghép kéo dài 4 giờ, với 15 người trong phòng phẫu thuật vỗ tay tán thưởng khi quả thận chuyển sang màu hồng và bệnh nhân bắt đầu tiểu tiện, các bác sĩ cho biết trong một cuộc họp báo. Kawai nói: “Đó thực sự là quả thận đẹp nhất mà tôi từng thấy”.
Tiến Sĩ Parsia Vagefi, trưởng khoa phẫu thuật cấy ghép tại Trung Tâm Y Tế Tây Nam UT, gọi thông báo này là “một bước tiến lớn.” Nhưng lặp lại ý kiến của các bác sĩ ở Boston, ông cho biết cần có những nghiên cứu liên quan đến nhiều bệnh nhân hơn ở các trung tâm y tế khác nhau để nó trở nên phổ biến hơn.
Thí nghiệm này đánh dấu sự phát triển mới nhất trong phương pháp cấy ghép xenotransplant, thuật ngữ chỉ những nỗ lực cố gắng chữa lành bệnh nhân bằng tế bào, mô hoặc nội tạng từ động vật.
Trong nhiều thập niên, phương pháp này không có tác dụng, vì hệ thống miễn dịch của con người phá hủy mô động vật lạ ngay lập tức. Những nỗ lực gần đây hơn liên quan đến những con heo đã được biến đổi gen để nội tạng của chúng giống con người hơn, làm tăng hy vọng rằng một ngày nào đó chúng có thể giúp bù đắp sự thiếu hụt nội tạng hiến tặng.
Hiện nay có hơn 100,000 người nằm trong danh sách chờ ghép tạng trên toàn quốc, hầu hết là bệnh nhân thận và hàng nghìn người chết mỗi năm trước khi đến lượt mình.
Heo từ lâu đã được sử dụng trong y học cho con người, bao gồm ghép da heo và cấy ghép van tim heo. Nhưng việc cấy ghép toàn bộ cơ quan phức tạp hơn nhiều so với việc sử dụng mô đã được xử lý kỹ lưỡng.
Quả thận được cấy ghép cho Slayman được cung cấp bởi eGenesis ở Cambridge, Massachusetts. Con heo được chỉnh sửa gen để loại bỏ các gen heo có hại và thêm một số gen nhất định của con người để cải thiện khả năng tương thích.
Các bác sĩ cho biết trường hợp của Slayman rất khó khăn. Ngay cả trước ca cấy ghép đầu tiên, anh ấy đã gặp khó khăn khi chạy thận và cần hàng chục thủ tục để làm tan cục máu đông và phục hồi lưu lượng máu.
Anh ấy “ngày càng chán nản và chán nản trước tình trạng chạy thận của mình. Có nhiều lúc anh rất bi quan, nói ‘tôi không thể tiếp tục như thế này nữa’,” bác sĩ thận của anh ấy, Williams, cho biết.
Việc cấy ghép thận cho Slayman được Cục Quản Lý Thực Phẩm và Dược Phẩm cấp phép đặc biệt cho theo quy tắc “sử dụng nhân ái” (compassionate use-viết tắt: CU).
Tổ Chức Y Tế Thế Giới định nghĩa CU là “chương trình nhằm cung cấp các phương pháp điều trị thử nghiệm có khả năng cứu sống những bệnh nhân mắc căn bệnh mà không còn liệu pháp nào điều trị được, và/hoặc những người không thể tham gia thử nghiệm lâm sàng. Đối với nhiều bệnh nhân, CU cho họ niềm hy vọng cuối cùng.
