Chuối mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, nhưng bạn có biết rằng chuối cũng có phóng xạ?
Mọi thứ trên thế giới đều bao gồm các nguyên tố, được tạo thành từ các nguyên tử. Một số nguyên tử không ổn định và có khả năng phân rã theo thời gian.
Quá trình này giải phóng thứ mà chúng ta gọi là “bức xạ.” Bức xạ tồn tại dưới nhiều dạng khác nhau và mang theo năng lượng ảnh hưởng đến các phân tử xung quanh. Tính phóng xạ của chuối là do một đồng vị kali gọi là kali-40, hay viết tắt là K-40.
Có năm sự thật thú vị về tính phóng xạ của chuối và ý nghĩa của nó đối với sức khỏe của con người.
Chuối chứa nguyên tố Kali-40
Chuối chứa một lượng lớn kali, một khoáng chất rất quan trọng để thực hiện nhiều chức năng khác nhau của cơ thể. Khoảng 0.012% kali là đồng vị phóng xạ kali-40, hay K-40. Đây là một đồng vị tự nhiên chiếm một phần rất nhỏ trong tính phóng xạ của chuối. Một quả chuối chứa khoảng 450mg kali, và khi ăn vào, người tiêu dùng sẽ tiếp xúc với khoảng 0.01millirem do hàm lượng K-40 trong đó. Bức xạ rất thấp và không gây nguy hiểm cho sức khỏe.
Liều lượng tương đương chuối
‘Liều lượng tương đương chuối’ (banana equivalent dose – BED) – một đơn vị đo lường không chính thức do các nhà khoa học đề xuất để giúp mọi người hiểu rõ hơn về mức độ tiếp xúc với bức xạ của họ. Con số này được tính bằng cách so sánh lượng bức xạ mà một người tiếp xúc khi ăn một quả chuối với những quả khác. Ăn một quả chuối khiến bạn tiếp xúc với khoảng 0.01millirem hoặc bức xạ mrem, rất nhỏ so với lượng bạn tiếp xúc từ các hoạt động thông thường khác như đi máy bay hoặc chụp X-quang răng. Trên thực tế, bức xạ từ một quả chuối chỉ bằng khoảng 10% lượng bức xạ nền hàng ngày mà chúng ta tiếp nhận từ môi trường xung quanh.
Con người phóng xạ nhiều hơn một quả chuối
Thật kỳ lạ, con người phóng xạ nhiều hơn chuối chỉ vì lượng kali của chính chúng ta. Theo BBC Science Focus, một người trưởng thành bình thường chứa khoảng 140 gam kali; một phần nhỏ trong số đó là đồng vị kali-40 – khoảng 16 miligam. Điều đó khiến trung bình mỗi người phóng xạ cao hơn khoảng 280 lần so với một quả chuối! Khi bạn ăn một quả chuối, cơ thể sẽ tăng hàm lượng kali-40 trong thời gian ngắn lên 0.4% – nhưng cơ thể sẽ nhanh chóng cân bằng và loại bỏ lượng kali dư thừa, vì vậy sự gia tăng này chỉ tạm thời.
Phóng xạ trong các loại thực phẩm khác
Nhiều loại thực phẩm khác ngoài chuối có chứa kali-40 và các đồng vị phóng xạ tự nhiên khác. Các loại thực phẩm như khoai tây, rau bina và hạt Brazil cũng có tính phóng xạ như nhau do nồng độ kali cao. Hạt Brazil nổi bật vì chứa nồng độ radium cao hơn cả trong chuối. Tuy nhiên, điều này không làm cho bất kỳ loại nào trong số này không an toàn để ăn. Hạt Brazil chỉ góp một phần không đáng kể vào lượng tiếp xúc với bức xạ.
Ăn bao nhiêu quả chuối mới gây nguy hiểm?
Bạn phải ăn khoảng 400 quả chuối mỗi ngày để hấp thụ đủ lượng kali vào phạm vi gây nguy hiểm.
Một người lớn trung bình nên ăn khoảng 3,500mg/ngày. Do đó, ăn 400 quả chuối sẽ cung cấp 168,800mg kali, vượt xa mức an toàn. Mức tiêu thụ cao như vậy gần như không thể đối với bất kỳ cá nhân khỏe mạnh nào, nên cứ vô tư mà ăn chuối.
Mặc dù chuối có chứa các nguyên tố phóng xạ, do có kali, nhưng mức độ rất nhỏ nên không gây nguy hiểm cho sức khỏe con người. Toàn bộ ý tưởng về phóng xạ đôi khi tạo ra những hiểu lầm và nỗi sợ hãi; tuy nhiên, hiểu biết về khoa học sẽ giúp mọi người thưởng thức chuối mà không phải lo lắng.