Tại một trang trại ở tiểu bang Virginia, miền Nam Hoa Kỳ, David Ayares và nhóm nghiên cứu của ông đang lai tạo heo biến đổi gene để cấy nội tạng ghép cho người.
Danh sách chờ ghép tạng dài của Hoa Kỳ hy vọng được rút ngắn bằng cách sử dụng nội tạng động vật biến đổi gene, và trang trại này có khả năng là một chìa khóa vàng hiệu quả.
Revivicor, công ty công nghệ sinh học do Ayares lãnh đạo, đang đi đầu trong nghiên cứu cấy ghép dị chủng – cấy ghép nội tạng động vật vào người – nhằm mục đích giải quyết tình trạng thiếu hụt nội tạng cho mục đích y tế của Hoa Kỳ.
Towana Looney, cư dân Alabama, 53 tuổi vừa được cấy ghép một quả thận từ phương pháp này. Looney từng hiến tặng một quả thận cho mẹ mình vào năm 1999, nhưng quả thận còn lại bị hỏng vài năm sau đó do biến chứng khi cô mang thai.
Quả thận vừa được cấy ghép vào Towana Looney đã được lai tạo để tránh bị đào thải. Bác Sỹ Robert Montgomery là người chỉ đạo ca phẫu thuật kéo dài bảy giờ trên Looney vào ngày 25 Tháng Mười Một. Looney được xuất viện vào ngày 6 Tháng Mười Hai. Cô cũng phải trải qua quá trình điều trị nội trú định kỳ trong khi hệ thống miễn dịch thích nghi với quả thận mới.
Chỉ riêng tại Hoa Kỳ, có hơn 100,000 người nằm trong danh sách chờ ghép tạng và hàng nghìn người tử vong mỗi năm trong khi chờ đợi, thường là để được ghép thận.
Theo ông Ayares, đây không phải là những chú heo trang trại thông thường. Hàng triệu đôla đã được đầu tư vào việc sản xuất các gene này.
Trong một phòng thí nghiệm cách trang trại nghiên cứu vài km, Todd Vaught, trưởng khoa sinh học tế bào tại Revivicor, đang thực hiện việc đổi gene cho những con heo. Với một dụng cụ, ông chọc thủng một quả trứng heo để loại bỏ DNA của nó và thay thế bằng các tế bào có tất cả các điều kiện nghiêm ngặt cần thiết để tạo ra một con heo biến đổi gene. Vài giờ sau, những quả trứng đã chỉnh sửa được cấy vào heo nái. Bốn tháng sau, lứa heo mới được sinh ra.
Từ năm 2021, các bác sĩ phẫu thuật Hoa Kỳ đã cấy ghép một số quả thận và tim heo biến đổi gene vào người, phần lớn trong số đó do Revivicor cung cấp. Một nhà cung cấp chính khác là công ty công nghệ sinh học eGenesis. Các thử nghiệm đầu tiên đã được thực hiện trên những người chết não, trước khi thử nghiệm quy trình này trên những bệnh nhân bị bệnh nặng. Mặc dù những bệnh nhân này tử vong trong vòng vài tuần sau ca phẫu thuật, nhưng các cơ quan mà họ nhận được không bị hệ thống miễn dịch đào thải ngay lập tức, điều mà các nhà khoa học ca ngợi là một dấu hiệu thành công đáng mừng.
Trường hợp của Looney là tiền đề cho các thử nghiệm lâm sàng tiềm năng, theo hướng dẫn của FDA, để xác định xem các nội tạng này có an toàn như một nguồn mới, bền vững hay không.
Người phát ngôn Dewey Steadman cho biết cơ sở này có các biện pháp kiểm soát nghiêm ngặt để ngăn ngừa bất kỳ sự lây nhiễm nào cho 200 con vật được nuôi ở đó.
Mục tiêu của công ty là bắt đầu nhiều năm nghiên cứu lâm sàng trên bệnh nhân vào năm 2025 và nếu FDA bật đèn xanh, sẽ bắt đầu sản xuất toàn diện heo biến đổi gene vào năm 2029. Họ hiện đang có kế hoạch đầu tư hàng tỷ đôla để xây dựng nhiều cơ sở lớn hơn.
Theo Steadman, công ty đang cân nhắc bán thận với giá khoảng $1 triệu mỗi quả, gần bằng chi phí chạy thận nhân tạo trong 10 năm cho bệnh nhân tại Hoa Kỳ. Nhưng Ayares cho rằng với bảo hiểm y tế, bệnh nhân không phải chịu mức giá cao như vậy.
