Thủ Tướng Đức Olaf Scholz chỉ trích việc Tổng Thống Mỹ Donald Trump muốn Ukraine đổi đất hiếm lấy viện trợ Mỹ.
Tại sao lại chỉ trích? Là vì ông thủ tướng này cho rằng yêu cầu của ông Trump đối với Kyiv là một đề nghị “ích kỷ.” Và rằng theo ông, Ukraine đang trong thời chiến thì đồng minh có bổn phận phải giúp đỡ và giúp một cách vô tư, còn tài nguyên khoáng sản của Ukraine nên được sử dụng để đầu tư cho hoạt động tái thiết sau chiến tranh.
Thiết nghĩ, ông Olaf Scholz không sai khi cho rằng đã là bạn bè thì phải giúp nhau khi hoạn nạn một cách vô tư. Ông chỉ sai ở chỗ đã là bạn bè thì phải giúp nhau hết lòng hết sức, chứ không giúp nửa vời. Kyiv nhiều lần bày tỏ không hài lòng, cho rằng Đức đang “lãng phí thời gian” và khiến Ukraine chịu nhiều thiệt hại khi chưa cung cấp tên lửa Taurus.
Taurus là hỏa tiễn hành trình phóng từ máy bay và ứng dụng thiết kế tàng hình. Mỗi quả nặng 1.4 tấn, tầm bắn 500km và có thể bay với tốc độ 1,100km/h. Theo các chuyên gia quân sự, nếu Đức chuyển giao Taurus cho Ukraine thì sẽ thúc đẩy chiến dịch phản công qui mô lớn, vốn bị cho là diễn ra chậm chạp và không mấy hiệu quả.
Cho tới nay, Thủ Tướng Olaf Scholz vẫn không chịu chuyển hỏa tiễn Taurus có độ chính xác cao cho Ukraine, lấy cớ là không muốn đối đầu trực tiếp với Nga. Nhưng ông Olaf Scholz nói rằng việc chuyển giao này vẫn có thể được phê duyệt nếu Mỹ gởi vũ khí tương đương cho Ukraine. Quan điểm của ông thủ tướng Đức này khiến nhiều người phải nhún vai, bởi một khi đã viện trợ quân sự cho Ukraine, dù trong số vũ khí viện trợ không có hỏa tiễn Taurus, thì mặc nhiên Đức đã là một bên tham chiến, thì còn sợ gì đối đầu với Nga. Mà Nga có đánh Đức thì tức là đánh với cả NATO.
Và nhất là nếu Đức muốn gởi Taurus cho Ukraine thì cứ việc gởi, tại sao lại phải chờ Mỹ gởi vũ khí tương đương cho Ukraine rồi mới chịu gởi. Mỹ là đồng minh của Đức chứ đâu phải quan thầy, để mà thầy làm gì, trò làm đó. Nhiều nghị sĩ Đức đã thúc giục chính phủ nhanh chóng gởi hỏa tiễn Taurus cho Ukraine nếu không muốn xung đột kéo dài. Họ cho rằng sự do dự và những lời bào chữa của ông Olaf Scholz càng củng cố niềm tin chiến thắng của Nga mà thôi.
Ông Olaf Scholz cần phải hiểu ưu tiên hàng đầu của Ukraine lúc này là phải chiến thắng xâm lược Nga bằng mọi cách. Bằng lòng trao cho Mỹ đất hiếm để lấy viện trợ quân sự, Kyiv đã xem sự tồn vong của đất nước là điều quan trọng nhất. Đất hiếm có quí giá thế nào cũng chẳng còn ý nghĩa gì một khi Ukraine bị Nga đánh bại và chiếm đoạt những vùng lãnh thổ giàu tài nguyên.
Ông Trump chẳng có gì sai khi nói một thỏa thuận lấy đất hiếm sẽ bảo đảm những gì Mỹ cung cấp cho Ukraine: “Mỹ đưa tiền cho Ukraine và cho Ukraine sức mạnh của cú đấm.” Và ông Zelensky hoàn toàn có lý khi cho rằng Mỹ đã giúp đỡ nhiều nhất và vì thế Mỹ có quyền thu về lợi ích nhiều nhất.
Khi nói những lời như thế, các ông Trump và Zelensky đã tỏ ra là những người thẳng thắn. Phàm đã là bạn bè thì cũng nên thẳng thắn. Có thẳng thắn thì mới thực là bạn bè. Về phần mình, hẳn ông Zelensky cũng chẳng muốn bị người khác xem là kẻ chi biết đi xin xỏ. Ông sẵn sàng trả tiền cho những gì mình xin. Không có tiền thì trả bằng tài nguyên, thế thôi. Vấn đề là với thỏa thuận trao đổi này, một khi được ký kết, Mỹ phải bằng mọi giá, bằng mọi cách giúp Ukraine đạt được một nền hòa bình công bằng. Vào lúc này, Washington đang tỏ ra quyết tâm trong việc muốn Ukraine chi trả những khoản viện trợ cho Mỹ bằng đất hiếm. Nhưng Washington có quyết tâm với sự nghiệp chính nghĩa của Ukraine hay không thì mới là vấn đề.
Thay vì ngồi đó mà chỉ trích Mỹ, ông Olaf Scholz nên càng sớm càng tốt chuyển cho Ukraine hỏa tiễn Taurus và tất cả những loại vũ khí lợi hại khác mà Đức đang sở hữu. Như thế mới thực là bạn. Bạn nửa vời thì chẳng hay ho gì.
