Trong khi những hành khách thường xuyên đi máy bay tự động điều chỉnh ghế ngồi thẳng lưng khi tiếp viên yêu cầu, những hành khách ít kinh nghiệm hơn có thể quên hoặc nghĩ rằng đó chỉ là sở thích của hãng hàng không.
Phần 121 của Bộ luật Liên bang Hoa Kỳ quy định rằng “không hãng hàng không nào được phép cất hoặc hạ cánh máy bay trừ khi mỗi ghế hành khách đều ở vị trí thẳng đứng.” Nói cách khác, việc dựng thẳng ghế ngồi không chỉ là một yêu cầu do các hãng hàng không đưa ra mà thực tế nó đã trở thành luật.
Việc hiểu được lý do đằng sau quy định nghiêm ngặt này sẽ giúp cải thiện an toàn hàng không trên toàn thế giới.
Tại sao tư thế ghế lại quan trọng?
Ben Kiteley, giám đốc đào tạo, cơ trưởng tiêu chuẩn Gulfstream IV và phi công kiểm tra tại Planet 9 Private Air, cho biết: “Do cách thiết kế và chế tạo, tựa lưng ghế của máy bay thẳng đứng cung cấp khả năng hỗ trợ cấu trúc tốt nhất trong mọi va chạm tiềm ẩn. Ngoài ra, khi bạn ngả ghế ra sau, hành khách sẽ mất đi không gian dành cho người ngồi sau và sẽ mất nhiều thời gian hơn để sơ tán khỏi máy bay nếu cần thiết.”
Cách duy nhất để khóa ghế vào đúng vị trí là phải ở vị trí thẳng đứng hoàn toàn, mang lại khả năng bảo vệ chắc chắn đáng kể nhất trong trường hợp xảy ra va chạm. Ghế ngả ra sau không thể khóa cố định, do đó, khi dừng đột ngột, ghế có thể hoạt động như một chiếc máy phóng, hất hành khách về phía trước. Việc tăng tốc đột ngột có thể gây ra lực ngược lại, khiến hành khách bị đập lưng vào ghế phía sau.
Những hành khách ngồi gần đó cũng có thể bị ảnh hưởng tiêu cực do ghế không thẳng đứng hoàn toàn. Quán tính, hiện tượng tự nhiên xảy ra khi máy bay chuyển động, có thể tác động đến góc của ghế và có thể khiến phần tựa lưng ghế đè lên hành khách ngồi phía sau.
Khi máy bay chuẩn bị cất và hạ cánh, các tiếp viên hàng không sẽ đi dọc các lối đi để bảo đảm lưng ghế của mọi hành khách đều được dựng thẳng, kể cả những người đang ngủ.
Cựu phi công Hans Mast, hiện là đại diện cho công ty du lịch Golden Rule Travel cho biết: “Ở vị trí thẳng đứng, ghế được khóa và chắc chắn nhất để chống lại mọi lực tác động có thể xảy ra.”
Steve Daniel, một tiếp viên hàng không ở Montreal, cho biết nếu một chiếc ghế bị ngả ra sau, nó có thể làm chậm quá trình di chuyển của người ngồi ở ghế phía sau khi tình huống khẩn cấp xảy ra, trong khi mỗi giây đều quan trọng.
Khi ghế ở tư thế thẳng đứng, hành khách có tư thế ngồi ổn định, giúp cơ thể dễ phản ứng hoặc chủ động ứng phó khi có sự cố bất ngờ như nhiễu động mạnh hoặc va chạm.
Nếu bạn đã từng ngồi ở hàng ghế gần lối thoát hiểm, bạn có thể nhận thấy rằng những chiếc ghế xung quanh hầu như không thể ngả ra được. Mặc dù ghế ngả ra sau dường như là một tính năng tiêu chuẩn trên máy bay, nhưng trong trường hợp khẩn cấp, chúng ta rất dễ quên dựng thẳng ghế lên hoặc tệ hơn là không thể làm như vậy. Ghế ngả ra sau có thể làm chậm quá trình sơ tán và thời gian là yếu tố quan trọng nhất trong các tình huống khẩn cấp.
Khi nào máy bay có khả năng gặp nạn cao nhất?
Nghiên cứu của Airbus lưu ý rằng việc tiếp đất và hạ cánh là những giai đoạn rất phức tạp của chuyến bay, đặt ra những thách thức đáng kể cho tổ bay do các yếu tố như điều hướng, thay đổi cấu trúc máy bay, liên lạc với kiểm soát không lưu, không phận tắc nghẽn và điều kiện thời tiết bất lợi. Khối lượng công việc với cường độ cao và khả năng xảy ra tai nạn tăng lên, sự tương tác phức tạp của các yếu tố này có thể dẫn đến tai nạn. Hành động dựng thẳng lưng ghế khi máy bay cất và hạ cánh có thể quyết định mức độ an toàn, thậm chí khả năng sống sót của hành khách trong tình huống khẩn cấp.
Chuyến bay được chia thành nhiều giai đoạn bao gồm cất cánh, leo cao ban đầu, bay theo đường bay hoặc bay ổn định, tiếp cận và hạ cánh. Trong các giai đoạn đó, cất cánh, tiếp cận và hạ cánh có nguy cơ nguy hiểm cao nhất.
Hãng hàng không hàng đầu Boeing đã tiến hành một nghiên cứu về các vụ tai nạn máy bay thương mại và kết luận rằng từ năm 2012 đến năm 2021, khoảng 67% số vụ tai nạn chết người liên quan đến máy bay Boeing xảy ra trong giai đoạn đó.
Một nghiên cứu khác do Airbus thực hiện thậm chí còn đi xa hơn và kết luận rằng hầu hết các vụ tai nạn máy bay trong 20 năm qua, cả tử vong và không tử vong, đều xảy ra trong giai đoạn tiếp cận và hạ cánh. Theo Airbus, “sự kết hợp giữa khối lượng công việc lớn và khả năng xảy ra các sự kiện không lường trước có thể tạo ra sự tương tác phức tạp của các yếu tố góp phần, có thể dẫn đến tai nạn.”
Ngược lại, giai đoạn bay ổn định, chiếm phần lớn thời gian bay, có nguy cơ xảy ra tình trạng khẩn cấp thấp nhất. Nghiên cứu của Boeing báo cáo rằng chỉ có 11% số vụ tai nạn máy bay chết người xảy ra trong giai đoạn này, giải thích lý do tại sao ngả ghế ra sau khi đạt đến độ cao ổn định lại an toàn hơn nhiều.
Vị trí thẳng đứng không đơn thuần để “đỡ lưng tốt hơn” như nhiều người nghĩ. Đó là yêu cầu bắt buộc nhằm bảo đảm ghế được khóa chặt tại chỗ, hạn chế tối đa tác động đến cơ thể nếu có sự cố.
Trong trường hợp máy bay phải hạ cánh khẩn cấp, tư thế ghế thẳng còn giúp mở rộng lối thoát hiểm và tạo điều kiện thuận lợi cho việc sơ tán.
Ngoài việc giữ ghế thẳng, hành khách còn được yêu cầu mở rèm cửa sổ, gập bàn ăn và cất đồ đạc ngăn nắp trong hai giai đoạn cất và hạ cánh. Những hành động tưởng chừng nhỏ nhặt này đều có mục tiêu chung: giúp hành khách giữ được tầm nhìn, giữ an toàn cá nhân và hỗ trợ tổ bay trong việc kiểm soát tình hình nếu có sự cố xảy ra.
Vì vậy, thay vì cảm thấy phiền phức, hành khách nên hiểu rằng đây là cách đơn giản nhưng hiệu quả để bảo vệ bản thân và người xung quanh trong hành trình bay. Sự hợp tác từ những hành động nhỏ như vậy có thể tạo nên sự khác biệt lớn khi an toàn là ưu tiên hàng đầu.
Khi lên chuyến bay tiếp theo, hãy nhớ khóa khay bàn ăn, chuyển điện thoại sang “airplane mode” và bảo đảm ghế ngồi của bạn ở vị trí thẳng đứng hoàn toàn.
(theo Reader’s Digest, Indian Express)
, những hành khách ít kinh nghiệm hơn có thể quên hoặc nghĩ rằng đó chỉ là sở thích của hãng hàng không.
Phần 121 của Bộ luật Liên bang Hoa Kỳ quy định rằng “không hãng hàng không nào được phép cất hoặc hạ cánh máy bay trừ khi mỗi ghế hành khách đều ở vị trí thẳng đứng.” Nói cách khác, việc dựng thẳng ghế ngồi không chỉ là một yêu cầu do các hãng hàng không đưa ra mà thực tế nó đã trở thành luật.
Việc hiểu được lý do đằng sau quy định nghiêm ngặt này sẽ giúp cải thiện an toàn hàng không trên toàn thế giới.
Tại sao tư thế ghế lại quan trọng?
Ben Kiteley, giám đốc đào tạo, cơ trưởng tiêu chuẩn Gulfstream IV và phi công kiểm tra tại Planet 9 Private Air, cho biết: “Do cách thiết kế và chế tạo, tựa lưng ghế của máy bay thẳng đứng cung cấp khả năng hỗ trợ cấu trúc tốt nhất trong mọi va chạm tiềm ẩn. Ngoài ra, khi bạn ngả ghế ra sau, hành khách sẽ mất đi không gian dành cho người ngồi sau và sẽ mất nhiều thời gian hơn để sơ tán khỏi máy bay nếu cần thiết.”
Cách duy nhất để khóa ghế vào đúng vị trí là phải ở vị trí thẳng đứng hoàn toàn, mang lại khả năng bảo vệ chắc chắn đáng kể nhất trong trường hợp xảy ra va chạm. Ghế ngả ra sau không thể khóa cố định, do đó, khi dừng đột ngột, ghế có thể hoạt động như một chiếc máy phóng, hất hành khách về phía trước. Việc tăng tốc đột ngột có thể gây ra lực ngược lại, khiến hành khách bị đập lưng vào ghế phía sau.
Những hành khách ngồi gần đó cũng có thể bị ảnh hưởng tiêu cực do ghế không thẳng đứng hoàn toàn. Quán tính, hiện tượng tự nhiên xảy ra khi máy bay chuyển động, có thể tác động đến góc của ghế và có thể khiến phần tựa lưng ghế đè lên hành khách ngồi phía sau.
Khi máy bay chuẩn bị cất và hạ cánh, các tiếp viên hàng không sẽ đi dọc các lối đi để bảo đảm lưng ghế của mọi hành khách đều được dựng thẳng, kể cả những người đang ngủ.
Cựu phi công Hans Mast, hiện là đại diện cho công ty du lịch Golden Rule Travel cho biết: “Ở vị trí thẳng đứng, ghế được khóa và chắc chắn nhất để chống lại mọi lực tác động có thể xảy ra.”
Steve Daniel, một tiếp viên hàng không ở Montreal, cho biết nếu một chiếc ghế bị ngả ra sau, nó có thể làm chậm quá trình di chuyển của người ngồi ở ghế phía sau khi tình huống khẩn cấp xảy ra, trong khi mỗi giây đều quan trọng.
Khi ghế ở tư thế thẳng đứng, hành khách có tư thế ngồi ổn định, giúp cơ thể dễ phản ứng hoặc chủ động ứng phó khi có sự cố bất ngờ như nhiễu động mạnh hoặc va chạm.
Nếu bạn đã từng ngồi ở hàng ghế gần lối thoát hiểm, bạn có thể nhận thấy rằng những chiếc ghế xung quanh hầu như không thể ngả ra được. Mặc dù ghế ngả ra sau dường như là một tính năng tiêu chuẩn trên máy bay, nhưng trong trường hợp khẩn cấp, chúng ta rất dễ quên dựng thẳng ghế lên hoặc tệ hơn là không thể làm như vậy. Ghế ngả ra sau có thể làm chậm quá trình sơ tán và thời gian là yếu tố quan trọng nhất trong các tình huống khẩn cấp.
Khi nào máy bay có khả năng gặp nạn cao nhất?
Nghiên cứu của Airbus lưu ý rằng việc tiếp đất và hạ cánh là những giai đoạn rất phức tạp của chuyến bay, đặt ra những thách thức đáng kể cho tổ bay do các yếu tố như điều hướng, thay đổi cấu trúc máy bay, liên lạc với kiểm soát không lưu, không phận tắc nghẽn và điều kiện thời tiết bất lợi. Khối lượng công việc với cường độ cao và khả năng xảy ra tai nạn tăng lên, sự tương tác phức tạp của các yếu tố này có thể dẫn đến tai nạn. Hành động dựng thẳng lưng ghế khi máy bay cất và hạ cánh có thể quyết định mức độ an toàn, thậm chí khả năng sống sót của hành khách trong tình huống khẩn cấp.
Chuyến bay được chia thành nhiều giai đoạn bao gồm cất cánh, leo cao ban đầu, bay theo đường bay hoặc bay ổn định, tiếp cận và hạ cánh. Trong các giai đoạn đó, cất cánh, tiếp cận và hạ cánh có nguy cơ nguy hiểm cao nhất.
Hãng hàng không hàng đầu Boeing đã tiến hành một nghiên cứu về các vụ tai nạn máy bay thương mại và kết luận rằng từ năm 2012 đến năm 2021, khoảng 67% số vụ tai nạn chết người liên quan đến máy bay Boeing xảy ra trong giai đoạn đó.
Một nghiên cứu khác do Airbus thực hiện thậm chí còn đi xa hơn và kết luận rằng hầu hết các vụ tai nạn máy bay trong 20 năm qua, cả tử vong và không tử vong, đều xảy ra trong giai đoạn tiếp cận và hạ cánh. Theo Airbus, “sự kết hợp giữa khối lượng công việc lớn và khả năng xảy ra các sự kiện không lường trước có thể tạo ra sự tương tác phức tạp của các yếu tố góp phần, có thể dẫn đến tai nạn.”
Ngược lại, giai đoạn bay ổn định, chiếm phần lớn thời gian bay, có nguy cơ xảy ra tình trạng khẩn cấp thấp nhất. Nghiên cứu của Boeing báo cáo rằng chỉ có 11% số vụ tai nạn máy bay chết người xảy ra trong giai đoạn này, giải thích lý do tại sao ngả ghế ra sau khi đạt đến độ cao ổn định lại an toàn hơn nhiều.
Vị trí thẳng đứng không đơn thuần để “đỡ lưng tốt hơn” như nhiều người nghĩ. Đó là yêu cầu bắt buộc nhằm bảo đảm ghế được khóa chặt tại chỗ, hạn chế tối đa tác động đến cơ thể nếu có sự cố.
Trong trường hợp máy bay phải hạ cánh khẩn cấp, tư thế ghế thẳng còn giúp mở rộng lối thoát hiểm và tạo điều kiện thuận lợi cho việc sơ tán.
Ngoài việc giữ ghế thẳng, hành khách còn được yêu cầu mở rèm cửa sổ, gập bàn ăn và cất đồ đạc ngăn nắp trong hai giai đoạn cất và hạ cánh. Những hành động tưởng chừng nhỏ nhặt này đều có mục tiêu chung: giúp hành khách giữ được tầm nhìn, giữ an toàn cá nhân và hỗ trợ tổ bay trong việc kiểm soát tình hình nếu có sự cố xảy ra.
Vì vậy, thay vì cảm thấy phiền phức, hành khách nên hiểu rằng đây là cách đơn giản nhưng hiệu quả để bảo vệ bản thân và người xung quanh trong hành trình bay. Sự hợp tác từ những hành động nhỏ như vậy có thể tạo nên sự khác biệt lớn khi an toàn là ưu tiên hàng đầu.
Khi lên chuyến bay tiếp theo, hãy nhớ khóa khay bàn ăn, chuyển điện thoại sang “airplane mode” và bảo đảm ghế ngồi của bạn ở vị trí thẳng đứng hoàn toàn.
(theo Reader’s Digest, Indian Express)
