Tổng Thống Mỹ Donald Trump cảnh báo Moscow rằng Mỹ sẽ trao cho Kyiv hỏa tiễn hành trình tầm xa Tomahawk nếu Nga không sớm giải quyết cuộc xung đột.
Ông Trump đưa ra đe dọa này với Moscow ngay sau cuộc điện đàm với Tổng Thống Zelensky. Trên chuyên cơ Air Force One, ông Trump nói với các phóng viên khi đang bay tới Israel: “Tôi có thể bảo ông Putin rằng nếu chiến tranh không được giải quyết, tôi sẽ gởi Tomahawk cho Kyiv.”
Trước đó, ông Zelensky cam kết rằng Kyiv chỉ sẽ sử dụng Tomahawk để tấn công các mục tiêu quân sự của Nga. Phát biểu này của ông Zelensky được phát sóng trên kênh Fox News ngày 12 Tháng Mười, cùng ngày ông có cuộc điện đàm với TT Trump mà ông mô tả là “rất hiệu quả.”
Ngày 6 Tháng Mười, Tổng Thống Trump nói rằng ông chỉ đồng ý cung cấp Tomahawk cho Kyiv nếu biết rõ Kyiv dự định sử dụng tên lửa này như thế nào, và rằng ông đã “gần như có quyết định về vấn đề này.”
Với tầm bắn 2,500km, Tomahawk có thể tấn công sâu vào trong lãnh thổ Nga.
Tổng Thống Nga Putin cho rằng việc Mỹ cung cấp Tomahawk cho Kyiv, nếu xảy ra, sẽ là một động thái leo thang nghiêm trọng, tác động xấu tới quan hệ Nga – Mỹ. Phát ngôn viên Điện Kremlin là Dmitry Peskov nhấn mạnh: “Chủ đề Tomahawk gây lo ngại cực độ” và dọa rằng Moscow sẽ trả đũa Mỹ nếu Kyiv nhận được Tomahawk.
Chưa rõ Moscow sẽ trả đũa như thế nào nếu Mỹ gởi Tomahawk cho Kyiv. Với Moscow thì với việc này, Mỹ sẽ gần như trực tiếp tham gia vào cuộc chiến. Bởi Nga cho rằng quân đội Ukraine không thể vận hành vũ khí tinh vi như Tomahawk nếu thiếu sự can thiệp trực tiếp của quân đội Mỹ.
Dmitry Medvedev, Phó Chủ Tịch Hội Đồng An Ninh Nga, nói mình hy vọng lời cảnh báo của TT Trump chỉ là đe dọa suông, và rằng việc Mỹ cung cấp Tomahawk cho Ukraine có thể trở thành kết thúc tồi tệ cho tất cả. Dường như ông này có ý đe rằng Nga sẵn sàng sử dụng vũ khí hạt nhân nếu Washington chuyển Tomahawk cho Kyiv.
Nhiều người tin rằng Moscow sẽ không bao giờ dám nhấn nút hạt nhân. Trước đây Moscow từng nhiều lần đem hạt nhân ra dọa nhưng chưa bao giờ dám sử dụng. Vì thế lời hăm dọa của ông Medvedev cho thấy Moscow thực sự lo lắng nếu Kyiv sở hữu Tomahawk.
Vào thời điểm này, TT Trump được cho là vẫn đang lưỡng lự trong vấn đề cung cấp Tomahawk cho Kyiv, vì lo ngại xung đột leo thang ngoài tầm kiểm soát và có nguy cơ gây ra một cuộc chiến tranh trực tiếp giữa Nga với NATO. Người ta không còn lạ gì về tính khí thất thường của ông Trump, “sáng nắng chiều mưa trưa dông bão,” vốn được nhiều người cho là điều khiển chính sách đối ngoại của nước Mỹ theo cảm xúc của mình. Điều này khiến nhiều nước có quan hệ với Mỹ luôn trong tình trạng phải cố gắng bắt kịp nhịp điệu của Washington.
Và trong giai đoạn này, nước phải chịu đựng nhiều nhất cái tính khí thất thường của ông Trump hẳn là Ukraine, mà người đững mũi chịu sào chính là TT Zelensky. Có ý kiến cho rằng ông Zelensky đang phải đối mặt với sự lựa chọn khó khăn: Hoặc quay trở lại tiến trình đàm phán với Moscow, hoặc chấp nhận leo thang xung đột. Nhưng ông sẽ đàm phán kiểu gì đây khi mà cả ông và ông Putin đều cương quyết không nhượng bộ đối phương.
Nên xem ra nhà lãnh đạo Ukraine chỉ có lựa chọn duy nhất, đó là chấp nhận leo thang xung đột. Mà để như thế, Kyiv cần có những loại vũ khí tối tân hơn từ NATO, trong đó có Tomahawk. Được biết một phái đoàn cao cấp của Ukraine dự kiến sẽ tới Mỹ trong nay mai và vũ khí tấn công tầm xa được cho là sẽ đứng đầu chương trình nghị sự.
Không rõ khi bài này lên báo thì TT Trump đã quyết định cấp Tomahawk cho Ukraine hay chưa. Những ai ủng hộ chính nghĩa của Ukraine hẳn sẽ rất vui mừng nếu TT Trump cuối cùng chấp nhận giao Tomahawk cho Kyiv. Nhưng nếu vị tổng thống thứ 47 của nước Mỹ cuối cùng quyết định không chuyển loại tên lửa tầm xa này cho Ukraine thì có lẽ người ta sẽ không quá ngạc nhiên, vì trước đây ông Trump từng ra tối hậu thư này tới tối hậu thư khác với Moscow, nhưng sau lại lờ đi.
“Thế mới là Trump,” hẳn lúc đó người ta sẽ nói như vậy!
