Nuốt kiếm là một môn nghệ thuật biểu diễn cổ xưa và ngoạn mục, gây kinh ngạc cho khán giả trên toàn thế giới. Không chỉ về ảo thuật, màn trình diễn này đòi hỏi một người biểu diễn được đào tạo bài bản phải đưa một lưỡi kiếm thép rắn chắc xuống thực quản và dạ dày. Màn trình diễn đáng kinh ngạc này đòi hỏi nhiều năm luyện tập nghiêm ngặt, kỷ luật đặc biệt và sự hiểu biết sâu sắc về giải phẫu học con người. Để hiểu được điều này, hãy xem xét cơ chế hoạt động của cơ thể con người và cách nghệ sĩ biểu diễn học cách điều khiển kiếm.
Vượt qua phản xạ không tự chủ
Một trong những rào cản đầu tiên và quan trọng nhất đối với bất kỳ người nuốt kiếm đầy tham vọng nào là chế ngự các phản xạ bảo vệ không tự chủ của cơ thể. Cơ thể con người được tạo ra như vậy nhằm ngăn chặn các dị vật xâm nhập vào thực quản, và phản xạ nôn là tuyến phòng thủ tức thời nhất. Phản xạ này, một chuỗi các cơn co thắt cơ phức tạp ở phía sau cổ họng, được kích hoạt để ngăn ngừa nghẹn và bảo vệ đường thở. Người biểu diễn dành vô số giờ để làm dịu cổ họng, một quá trình vừa khó khăn vừa khó chịu. Bài tập này bắt đầu với những vật nhỏ, mềm như ngón tay, thìa hoặc cọ vẽ, rồi dần dần chuyển sang những vật cứng và có kích thước lớn. Đây là một quá trình chậm và thường gây đau đớn, với tác dụng phụ phổ biến và không thể tránh khỏi: đau họng.
Ngoài phản xạ nôn, người nuốt kiếm phải học cách kiểm soát các cơ không tự chủ quan trọng khác. Thực quản là một ống cơ đẩy thức ăn xuống dạ dày thông qua các cơn co thắt nhịp nhàng gọi là nhu động. Các cơ này cũng thuộc một phần của hệ tiêu hóa và nghệ sĩ biểu diễn phải học cách thư giãn các cơ một cách có ý thức để thanh kiếm đi qua họng một cách trơn tru.
Con đường giải phẫu
Hành trình của người nuốt kiếm là một hành trình giải phẫu chính xác. Lưỡi kiếm phải di chuyển theo một đường hẹp và cụ thể xuyên qua phần thân trên của người biểu diễn. Chướng ngại vật đáng kể đầu tiên là cơ thắt thực quản trên – một vòng cơ ở đầu thực quản, thư giãn để thức ăn đi từ hầu vào thực quản và thắt chặt để ngăn không khí vào dạ dày. Người biểu diễn phải học cách thư giãn cơ thắt thực quản này một cách có ý thức theo lệnh, một kỹ năng đòi hỏi sự tập trung cao độ.
Khi vượt qua cơ thắt thực quản trên, lưỡi kiếm sẽ đi xuống thực quản. Một phần quan trọng của thủ thuật này là tư thế của cơ thể. Nghệ sĩ biểu diễn phải thẳng cổ và vai, giữ miệng thẳng hàng với thực quản, điều này làm thẳng đường đi của lưỡi kiếm. Bản thân lưỡi kiếm hoạt động như một loại nẹp bên trong, giúp giữ cho đường đi thẳng. Nếu không có sự căn chỉnh chính xác này, lưỡi kiếm sẽ dễ dàng đâm thủng các mô mềm của thực quản, gây ra chấn thương nghiêm trọng. Người biểu diễn cũng phải bảo đảm đường đi của lưỡi kiếm cong ra khỏi tim và các cơ quan quan trọng khác.
Thử thách cuối cùng là cơ thắt thực quản dưới – van cơ ở cuối thực quản nối với dạ dày, một thành phần quan trọng của hệ tiêu hóa, ngăn acid và các chất chứa trong dạ dày chảy ngược trở lại thực quản (sự trục trặc của van này là nguyên nhân gây ra trào ngược acid). Giống như cơ cơ thắt thực quản trên, cơ này hoạt động không tự chủ, và việc luyện tập để mở nó theo lệnh được xem như một trong những phần khó nhất của màn trình diễn. Nghệ sĩ biểu diễn phải thả lỏng cơ này vừa đủ để lưỡi kiếm đi qua, nhưng không được mở quá rộng hoặc quá lâu.
Khoa học đằng sau nghệ thuật
Cộng đồng khoa học thể hiện sự quan tâm lớn đến cơ chế nuốt kiếm. Một nghiên cứu đáng chú ý năm 2006 được công bố trên British Medical Journal khảo sát 46 người nuốt kiếm chuyên nghiệp. Nghiên cứu kết luận màn trình diễn này đúng như trông thấy – một chiến thắng của sự kiểm soát tinh thần và thể chất đối với các chức năng không tự chủ của cơ thể. Các nhà khoa học lưu ý rằng những người biểu diễn thường mô tả việc sử dụng sự tập trung tinh thần cao độ, gần như trạng thái thiền định, để đạt được sự thư giãn cơ cần thiết.
Nghiên cứu cũng nhấn mạnh những rủi ro tiềm ẩn của môn võ này. Các chấn thương nhẹ như đau họng và trầy xước miệng là phổ biến. Các tai nạn nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như thủng thực quản, có khả năng đe dọa tính mạng và cần được chăm sóc y tế ngay lập tức. Người biểu diễn phải tỉ mỉ trong kỹ thuật và sử dụng lưỡi kiếm được thiết kế đặc biệt, đầu cùn để giảm thiểu rủi ro.
Bất chấp những nguy hiểm, truyền thống nuốt kiếm vẫn tồn tại qua nhiều thế kỷ, chứng minh cho sự tận tâm và kỹ năng của những người thực hành môn nghệ thuật rất nguy hiểm này.
(Theo Mentalfloss)
