H.C.
Dịch Covid-19 đến hôm nay 26-02 đã lan ra tất cả các châu lục. Tin mừng là các nhà khoa học Mỹ đã bắt đầu thử nghiệm lâm sàng vaccine chủng ngừa và thuốc trị virus corona chủng mới với nhiều triển vọng.
Vaccine ra đời trong thời gian kỷ lục
Moderna Therapeutics, một công ty kỹ thuật sinh học tại Cambridge, Massachusetts đã xuất xưởng lô đầu tiên của vaccine phòng ngừa virus corona chủng mới đang gây ra dịch viêm phổi cấp Covid-19. Vaccine ra đời chỉ 42 ngày sau khi chuỗi mã di truyền (genetic sequence) của virus SARS-Cov-2 (tên gọi chính thức của virus corona chủng mới) được các nhà khoa học Trung Quốc công bố hồi giữa tháng 01-2020.
Lô vaccine đầu tiên, tạm gọi là mRNA vaccine theo thông cáo báo chí của công ty, đã được giao cho Viện Quốc gia về Dị ứng và Bệnh truyền nhiễm (National Institute of Allergy và Infectious Diseases, NIDAID) – một cơ sở của Viện Y tế quốc gia (National Institutes of Health, NIH) ở Bethesda, Maryland – và sẵn sàng được thử nghiệm vào đầu tháng 04-2020.
Vaccine ngừa dịch Covid-19 của công ty Moderna được sản xuất trong thời gian “thần tốc” nhờ dựa vào một phương pháp nghiên cứu di truyền học tương đối mới, không đòi hỏi phải có một số lượng lớn virus. Vaccine được kết hợp với mRNA – vật liệu di truyền sinh ra từ DNA và sản sinh protein. Moderna nạp vaccine với mRNA được mã hóa đúng loại protein của virus corona và tiêm vào cơ thể người bệnh. Các tế bào miễn dịch trong bạch huyết cầu của cơ thể người có thể xử lý mã mRNA đó và sản sinh ra các kháng thể theo đúng cách mà các tế bào miễn dịch khác nhận ra và đánh dấu để tiêu diệt mầm bệnh.
Trả lời phỏng vấn báo Time hồi đầu tháng này, bác sĩ Stephen Hoge, chủ tịch của Moderna nói: “mRNA đúng là phân tử phần mềm (software) trong sinh học. Vaccine của chúng tôi vì thế là một chương trình phần mềm cho cơ thể, vận hành và làm ra các protein của virus có thể giúp cơ thể sản sinh ra phản ứng miễn dịch.” Điều đó có nghĩa là phương pháp chế ra vaccine này có thể thực hiện nhanh chóng, tiết kiệm khoảng thời gian thiết yếu khi một căn bệnh mới như dịch Covid-19 bùng phát và bắt đầu lây nhiễm cho hàng chục ngàn người.
Xem thêm: Sẽ có vaccine ngừa coronavirus trong vài tháng tới?
Thử nghiệm thuốc trị Covid-19
Các nhà khoa học của NIH cũng đã bắt đầu thử nghiệm loại thuốc chống virus có tên remdesivir – do Công ty Gilead Technologies ở California sản xuất. Remdesivir vốn được dùng để trị virus Ebola – nay được thử nghiệm để điều trị các bệnh nhân nhiễm virus SARS-CoV-2.
Đây là lần thử nghiệm đầu tiên một loại thuốc trị bệnh viêm phổi Covid-19, được tiến hành ở bệnh viện của Đại học Nebraska.
Bệnh nhân đầu tiên tình nguyện thử nghiệm nghiên cứu mang tính đột phá này là một hành khách của con tàu du lịch Diamond Princess, đã được xác định dương tính với virus SARS-Cov-2 và được đưa về Mỹ chữa trị. Những người khác, dương tính với virus SARS-CoV-2 và đang được cách ly để điều trị cũng sẽ tham gia nghiên cứu này.
Thuốc remdesivir chứng tỏ có hiệu quả đáng khích lệ trên động vật bị nhiễm hai chủng virus có liên quan, một là virus gây bệnh suy hô hấp cấp SARS và một gây ra hội chứng hô hấp Trung Đông MERS.
Các tình nguyện viên được chọn ngẫu nhiên sẽ được tiêm thuốc remdesivir hoặc thuốc giả giống thuốc (placebo) vào tĩnh mạch trong 10 ngày; được xét nghiệm máu, mẩu niêm mạc mũi và cuống họng mỗi hai ngày để theo dõi lượng virus trong cơ thể. Chỉ cần thuốc tỏ ra có hiệu quả trong việc kiềm chế lượng virus SARS-CoV-2 trong máu không tăng lên thì thuốc đã giúp kiềm chế sự lây lan của dịch.
Xem thêm Chuyên trang Dịch cúm Covid-19
