Không có dấu hiệu nào cho thấy Chính quyền Joe Biden nhân nhượng và nhẹ tay với Trung Quốc. Hôm thứ Năm 3-6-2021, Tổng thống Joe Biden đã ký một lệnh hành pháp, nâng danh sách công ty Trung Quốc mà người Mỹ không được phép hợp tác đầu tư từ 48 lên 59.
Tháng 11 năm ngoái, Tổng thống Trump đã ký sắc lệnh cấm người Mỹ hợp tác làm ăn và đầu tư vào 48 công ty thuộc quản lý của Bộ Quốc phòng Trung Quốc, trong đó có Hangzhou Hikvision Digital Technology, nhà sản xuất hệ thống giám sát video, cũng như loạt công ty nhà nước trong lĩnh vực kỹ thuật, đóng tàu, năng lượng hạt nhân… Sắc lệnh mới của Tổng thống Biden tiếp tục nhấn mạnh vào các công ty công nghệ chuyên lĩnh vực giám sát và theo dõi.
Trong số công ty mà ông Biden liệt kê hôm thứ Năm có Huawei. Chính quyền Trump từng nỗ lực loại công ty này khỏi thị trường Mỹ, cấm bán hầu hết công nghệ của họ trong lãnh thổ Hoa Kỳ, và thúc giục đồng minh áp dụng chính sách tương tự. Trong một thời gian, Mike Pompeo, cựu ngoại trưởng cùng nhiều quan chức Mỹ đã dọa ngưng làm việc với đồng minh nếu họ hội họp với tình báo Mỹ mà sử dụng hệ thống Huawei. Ba công ty viễn thông Trung Quốc – China Unicom, China Telecom và China Mobile – dĩ nhiên có mặt trong danh sách cấm.
Năm 2019, các nhà lập pháp Hoa Kỳ đã thúc giục Ủy ban Truyền thông Liên bang (FCC) xem xét giấy phép hoạt động của China Unicom và China Telecom tại Mỹ; đồng thời ra lệnh chặn ứng dụng gọi điện viễn liên của China Mobile, với lý do Chính phủ Trung Quốc có thể sử dụng quyền kiểm soát đối với công ty để theo dõi cuộc gọi của công dân Mỹ. Năm ngoái, FCC đã “điểm mặt” Huawei và ZTE và xem họ là mối đe dọa đối với an ninh quốc gia Hoa Kỳ. Tháng 9-2020, FCC ước tính chi phí để “tách và thay thế” thiết bị từ các công ty này ra khỏi hệ thống mạng của Mỹ là 1,8 tỷ USD.
Danh sách công ty Trung Quốc bị cấm giao dịch với Mỹ có thể còn dài. “Chúng tôi mong rằng trong những tháng tới, chúng tôi sẽ bổ sung các công ty khác”, một quan chức Tòa Bạch Ốc nói với Yahoo News hôm thứ Năm. Động thái này là một phần trong cam kết của Chính quyền Biden từ chối tạo điều kiện cho các hành vi vi phạm nhân quyền ở Trung Quốc. Trong nhiều năm, chính phủ Trung Quốc đã sử dụng công nghệ nhận dạng khuôn mặt, máy quét và thiết bị theo dõi như một phần của nỗ lực giám sát sâu rộng.
Lệnh cấm người Mỹ đầu tư vào các công ty Trung Quốc của Tổng thống Biden bắt đầu từ ngày 2-8-2021. Lệnh cho phép các nhà đầu tư hiện tại trong các công ty trên thoái vốn trong một năm. Theo lệnh mới, Bộ Tài chính Hoa Kỳ sẽ phụ trách việc theo dõi thực thi. Chính quyền Trump trước đây giao quyền cho Bộ Quốc phòng. Dĩ nhiên Trung Quốc không hài lòng trước động thái này của Chính quyền Biden. Phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Trung Quốc Uông Văn Bân (Wang Wenbin) nói với các phóng viên ở Bắc Kinh: “Hoa Kỳ nên tôn trọng pháp quyền và thị trường, sửa chữa những sai lầm của mình và ngừng các hành động phá hoại trật tự thị trường tài chính toàn cầu cũng như quyền và lợi ích hợp pháp của các nhà đầu tư”.
Để lệnh cấm đầu tư thực sự hiệu quả, Tổng thống Biden cần thuyết phục đồng minh châu Âu, Nhật Bản và Hàn Quốc cùng các nước khác. Trong chuyến công du nước ngoài đầu tiên trên cương vị tổng thống phó hội tại Hội nghị thượng đỉnh G-7 (từ ngày 11 và 13-6-2021), sau đó là cuộc họp với thành viên NATO (14-6-2021), Tổng thống Biden có thể sẽ đề cập vấn đề này.
***
Các công ty Trung Quốc bị cấm giao dịch với Mỹ (nguồn: WH)
AERO ENGINE CORPORATION OF CHINA
AEROSPACE CH UAV CO., LTD
AEROSPACE COMMUNICATIONS HOLDINGS GROUP COMPANY LIMITED
AEROSUN CORPORATION
ANHUI GREATWALL MILITARY INDUSTRY COMPANY LIMITED
AVIATION INDUSTRY CORPORATION OF CHINA, LTD.
AVIC AVIATION HIGH-TECHNOLOGY COMPANY LIMITED
AVIC HEAVY MACHINERY COMPANY LIMITED
AVIC JONHON OPTRONIC TECHNOLOGY CO., LTD.
AVIC SHENYANG AIRCRAFT COMPANY LIMITED
AVIC XI’AN AIRCRAFT INDUSTRY GROUP COMPANY LTD.
CHANGSHA JINGJIA MICROELECTRONICS COMPANY LIMITED
CHINA ACADEMY OF LAUNCH VEHICLE TECHNOLOGY
CHINA AEROSPACE SCIENCE AND INDUSTRY CORPORATION LIMITED
CHINA AEROSPACE SCIENCE AND TECHNOLOGY CORPORATION
CHINA AEROSPACE TIMES ELECTRONICS CO., LTD
CHINA AVIONICS SYSTEMS COMPANY LIMITED
CHINA COMMUNICATIONS CONSTRUCTION COMPANY LIMITED
CHINA COMMUNICATIONS CONSTRUCTION GROUP (LIMITED)
CHINA ELECTRONICS CORPORATION
CHINA ELECTRONICS TECHNOLOGY GROUP CORPORATION
CHINA GENERAL NUCLEAR POWER CORPORATION
CHINA MARINE INFORMATION ELECTRONICS COMPANY LIMITED
CHINA MOBILE COMMUNICATIONS GROUP CO., LTD.
CHINA MOBILE LIMITED
CHINA NATIONAL NUCLEAR CORPORATION
CHINA NATIONAL OFFSHORE OIL CORPORATION
CHINA NORTH INDUSTRIES GROUP CORPORATION LIMITED
CHINA NUCLEAR ENGINEERING CORPORATION LIMITED
CHINA RAILWAY CONSTRUCTION CORPORATION LIMITED
CHINA SATELLITE COMMUNICATIONS CO., LTD.
CHINA SHIPBUILDING INDUSTRY COMPANY LIMITED
CHINA SHIPBUILDING INDUSTRY GROUP POWER COMPANY LIMITED
CHINA SOUTH INDUSTRIES GROUP CORPORATION
CHINA SPACESAT CO., LTD.
CHINA STATE SHIPBUILDING CORPORATION LIMITED
CHINA TELECOM CORPORATION LIMITED
CHINA TELECOMMUNICATIONS CORPORATION
CHINA UNICOM (HONG KONG) LIMITED
CHINA UNITED NETWORK COMMUNICATIONS GROUP CO., LTD.
CNOOC LIMITED
COSTAR GROUP CO., LTD.
CSSC OFFSHORE & MARINE ENGINEERING (GROUP) COMPANY LIMITED
FUJIAN TORCH ELECTRON TECHNOLOGY CO., LTD.
GUIZHOU SPACE APPLIANCE CO., LTD
HANGZHOU HIKVISION DIGITAL TECHNOLOGY CO., LTD.
HUAWEI INVESTMENT & HOLDING CO., LTD.
HUAWEI TECHNOLOGIES CO., LTD.
INNER MONGOLIA FIRST MACHINERY GROUP CO., LTD.
INSPUR GROUP CO., LTD.
JIANGXI HONGDU AVIATION INDUSTRY CO., LTD.
NANJING PANDA ELECTRONICS COMPANY LIMITED
NORTH NAVIGATION CONTROL TECHNOLOGY CO., LTD.
PANDA ELECTRONICS GROUP CO., LTD.
PROVEN GLORY CAPITAL LIMITED
PROVEN HONOUR CAPITAL LIMITED
SEMICONDUCTOR MANUFACTURING INTERNATIONAL CORPORATION
SHAANXI ZHONGTIAN ROCKET TECHNOLOGY COMPANY LIMITED
ZHONGHANG ELECTRONIC MEASURING INSTRUMENTS COMPANY LIMITED
