Ngày 15 Tháng Mười Hai, các cuộc đàm phán giữa Ukraine và Mỹ về một kế hoạch hòa bình đã diễn ra tại Berlin.
Theo báo chí Phương Tây, các nhà đàm phán của Mỹ là Steve Witkoff và Jared Kushner đã gây sức ép lên phái đoàn Ukraine hầu buộc họ từ bỏ phần Donbas mà Ukraine đang kiểm soát.
Tổng Thống Zelensky nhấn mạnh Ukraine sẽ không công nhận Donbas thuộc về Nga, về mặt thực tế cũng như về mặt pháp lý. Có thể xem tuyên bố này của Tổng Thống Zelensky là lằn ranh đỏ của Ukraine cho mọi cuộc đàm phán trước việc Washington ra sức ép Kyiv từ bỏ Donbas để đạt được một thỏa thuận hòa bình với Nga.
Trước sự kiên quyết của Tổng Thống Zelensky, TT Donald Trump cho rằng “mọi người trừ Tổng Thống Zelensky đều yêu kế hoạch hòa bình của Mỹ.” Nói như thế, hẳn Tổng Thống Trump có ý rằng mọi người Ukraine đều đòng ý nhượng lãnh thổ cho Nga để cuộc chiếnmau mau kết thúc. Song rõ là Tổng Thống Trump nói càn, nói lấy được. Bởi lẽ cuộc khảo sát gần đây của Viện Xã hội học Quốc tế Kyiv cho thấy khoảng 75% người Ukraine phản đối bất kỳ kế hoạch nào bao gồm việc Ukraine rút quân khỏi Donbas, hạn chế qui mô Quân đội Ukraine và thiếu các bảo đảm an ninh cụ thể.
Trong tuyên bố mới nhất của mình, Tổng Thống Trump cho rằng thực tế là Ukraine đã “mất một phần lãnh thổ”. Dường như ông Trump nói thế là để biện bạch cho việc mình yêu cầu Ukraine phải nhượng đất cho Nga, và rằng Ukraine nên chấp nhận nhượng Donbas cho Nga như một cách thừa nhận cái thực tế là Donbas đang nằm trong tay Nga, dù chưa phải là hoàn toàn.
Ngày 16 Tháng Mười Hai, sau khi trao đổi với Thủ Tướng Đức Friedrich Merz, Tổng Thống Zelensky đã điện đàm với Tổng Thống Trump, tái khẳng định Ukraine không hề có ý định nhượng vùng Donbas, gồm Donetsk và Lugansk, cho Nga. Nói như thế, rõ là Tổng Thống Zelensky muốn Tổng Thống Trump gạt sang một bên chuyện đòi Ukraine phải nhượng lãnh thổ cho kẻ thù, đồng thời không nên để chuyện này được nhắc đến trong mọi cuộc đàm phán. Nghĩa là Ukraine có thể chấp nhận không vào NATO, có thể chấp nhận hạn chế qui mô quân đội nhưng không bao giờ chấp nhận mất đất cho Nga. Mỹ và Nga nên quên đi chuyện đó.
Khi được hỏi về các cuộc đàm phán giữa Mỹ, Ukraine và Âu Châu tại Đức, Tổng Thống Trump trả lời một cách lạc quan: “Tôi nghĩ chúng ta đang cận kề thỏa thuận hơn bao giờ hết. Hãy chờ xem có thể đạt được điều gì.” Song với lập trường không nhượng lãnh thổ cho Nga của Kyiv, người ta có quyền nghi ngờ khi Tổng Thống Trump cho rằng”chúng ta đang cận kề thỏa thuận hơn bao giờ hết”.
Tốt nhất là người ta nên làm theo lời của ông Trump: “Hãy chờ xem có thể đạt được điều gì”. Có cảm tưởng ông Trump cũng đang nghi ngờ về sự lạc quan của chính mình khi bảo mọi người chờ đợi. Thủ Tướng Thụy Điển Ulf Kristerson có lý khi cho rằng: “Vẫn còn nhiều câu hỏi khó giải đáp, như vấn đề lãnh thổ và Nga có thực sự muốn hòa bình hay không.”
Tóm lại, không hề có chuyện “mọi người trừ Tổng Thống Zelensky đều yêu thích kế hoạch hòa bình của Mỹ” như Tổng Thống Trump nói. Phải nói thế này mới đúng: “Mọi người trừ Tổng Thống Trump đều ghét kế hoạch hòa bình của Mỹ!”
