Sau khi Tổng Thống Ukraine Volodymyr Zelensky kêu gọi hợp tác với Kyiv để cùng khai thác khoáng sản của Ukraine, thì Âu Châu đáp lại lời kêu gọi này bằng cách đề xuất một thỏa thuận khoáng sản với Ukraine.
Rõ là với đề xuất này, Âu Châu muốn “giành” với Mỹ trước việc Tổng Thống Donald Trump muốn khai thác khoáng sản của Ukraine. Điều đáng nói là, so với cái thỏa thuận đầy bất công mà Washington đưa ra cho Kyiv, thì đề xuất này của Âu Châu là dựa trên cơ sở đôi bên cùng có lợi và tôn trọng lẫn nhau, nghĩa là dựa trên tinh thần bạn bè.
Hẳn là đối với một kẻ có đầu óc trục lợi như ông Trump, đề xuất này của Âu Châu chẳng khác gì gáo nước lạnh tạt vào mặt ông ta. Gáo nước lạnh đó xem ra rất cần thiết để giúp Trump hiểu ra rằng đã là bạn thì phải biết quí trọng nhau, chứ đừng bao giờ giở giọng đe nạt, hù dọa nhằm đạt cái lợi cho mình, còn bạn bè ra sao mặc kệ.
Trước việc Âu Châu muốn “giành ăn” với Mỹ, ông Trump sẽ phải mềm giọng với Kyiv, không dám đưa ra những lời lẽ khó nghe như vừa qua. Ông Trump phải hiểu rằng ông Zelensky không phải là hạng người cho ông dễ bắt nạt, để ép phải ký vào một thỏa thuận bất công mà ông ta không muốn ký. Nếu ông Trump bị kẻ khác ép phải ký một thỏa thuận bất lợi cho ông thì ắt ông cũng đâu muốn ký.
Một đại diện của Âu Châu là ông Stéphane Séjourné nói: “Âu Châu không bao giờ yêu cầu một thỏa thuận bất lợi cho bên nào.”
Tổng Thống Nga Vladimir Putin mới đây mời gọi Mỹ hợp tác với Nga để khai thác những mỏ khoáng sản ở các vùng lãnh thổ đã sáp nhập vào Nga. Rõ ràng lời mời gọi này của nhà độc tài nước Nga là một cách gián tiếp muốn ông Trump công nhận những vùng lãnh thổ đó là của Nga, chứ không phải của Ukraine. Nếu tỉnh táo, ông Trump sẽ lắc đầu từ chối đề nghị đó của Putin. Còn nếu ông Trump gật đầu, ông sẽ là kẻ mù quáng, nếu không nói là điên rồ. Bởi khi đó, trong mắt đồng minh, ông không còn là bạn, mà là kẻ thù.
Sau khi bản thỏa thuận trao đổi đất hiếm mà Mỹ đề xuất bị Tổng Thống Zelensky chỉ trích và từ chối ký, Mỹ đưa ra bản dự thảo mới nhất. Bản này được cựu Thủ Tướng Anh Boris Johnson đọc qua và cho rằng nó có lợi cho Ukraine hơn so với bản dự thảo đầu tiên.
Theo ông Johnson, ký kết là cách duy nhất để tiến lên phía trước. Tại Hội nghị Chiến lược Âu Châu Yalta thường niên, ông nói: “Tôi đã xem xét tài liệu này và thấy những điều tích cực cho Ukraine, dù nhìn theo cách nào đó thì nó là tống tiền.” Ông Johnson cho rằng “nó cam kết Mỹ sẽ hỗ trợ một nước Ukraine tự do, có chủ quyền và an ninh.” Và theo ông, “Người Ukraine đã đàm phán khá tốt.”
Được biết dự thảo mới nhất của thỏa thuận chỉ qui định Mỹ sẽ đưa ra cam kết tài chính để hỗ trợ Ukraine, không bao gồm các bảo đảm an ninh từ Mỹ (Mỹ muốn Âu Châu phải phụ trách việc này). Điều đáng chú ý là dự thảo mới nhất này đã loại bỏ yêu cầu trước đó của Washington về yêu sách trị giá 500 tỷ Mỹ kim đối với khoáng sản của Ukraine.
Vậy có thể nói trước sự “cứng đầu” của Kyiv, Washington đã buộc phải có những nhượng bộ, không còn có cái thái độ kiểu đè đầu người khác. Ngày 25 Tháng Hai, Tổng Thống Donald Trump nói rằng Tổng Thống Ukraine Volodymir Zelensky đã đồng ý với dự thảo khoáng sản với Mỹ, dù cho rằng ông và ông Zelensky “vẫn trong giai đoạn đàm phán.”.
Mong rằng một khi được ký kết, thỏa thuận trao đổi đất hiếm sẽ giúp Ukraine vượt qua giai đoạn khó khăn và tiến lên phía trước!
