Nhiều cuộc biểu tình phản đối chính sách của Tổng Thống Donald Trump đã diễn ra khắp nước Mỹ. Những cuộc biểu tình này được xem là lớn nhất toàn quốc kể từ khi ông Trump nhậm chức vào Tháng Giêng.
Những người biểu tình bày tỏ thất vọng vì cho rằng chính quyền của Tổng Thống Trump đang phá bỏ các thể chế dân chủ lâu đời ở Mỹ. Biểu tình diễn ra sau khi chính quyền Trump ra chiến dịch tinh giản chính phủ, tung đòn áp thuế với hơn 180 đối tác thương mại, làm thị trường chứng khoán lao dốc.
Trong suy nghĩ của những người biểu tình, mọi thứ đang ổn định thị bị các chính sách của ông Trump phá hỏng, làm ảnh hưởng tới cuộc sống của họ. Chắc chắn họ có lý, Elon Musk sa thải cả trăm ngàn nhân viên chính phủ, còn Trump áp thuế đẩy giá cao. Người giàu thì không sao nhưng các công ty nhỏ và người thu nhập trung bình thấp sẽ thấm đòn. Có thể ý tưởng của Trump là hay nhưng tiếc là không đúng thời điểm: Kinh tế toàn cầu chưa bình phục từ sau đại dịch COVID-19, cùng với chiến tranh nhiều nơi, đặc biệt là ở Ukraine.
Nhiều đảng viên Cộng Hòa tỏ ra hoang mang về đòn thuế của Tổng Thống Trump. Họ lo rằng đảng Cộng Hòa sẽ thất bại trong các cuộc bầu cử sắp tới vì chính quyền Trump có những chính sách thuế làm khó khăn cuộc sống người dân, làm mất lòng đồng minh và đối tác. “Thuế quan không chỉ tệ hại với kinh tế mà còn gây hại về mặt chính trị,” một đảng viên Cộng Hòa nói.
Tất nhiên không chỉ dân Mỹ mà các nước cũng phản đối chính sách thuế đối ứng của chính quyền Trump, cho rằng nó vô lý, không dựa trên logic nào. Nước phản đối mạnh nhất chính là Trung Quốc. Bắc Kinh tuyên bố sẽ áp thuế 34% với toàn bộ hàng hóa Mỹ từ ngày 10 Tháng Tư, động thái trả đũa chính sách thuế của Washington. Trung Quốc vốn có nền kinh tế lớn thứ 2 thế giới nên sự trả đũa của nước này đối với Mỹ hẳn sẽ gây bất ổn toàn cầu. Phố Wall chao đảo vì chính sách của ông Trump khiến giới đầu tư đổ xô sang cổ phiếu Trung Quốc, giúp chứng khoán Trung Quốc vọt lên. Nhiều người mỉa mai là khẩu hiệu “Make America Great Again” của ông Trump đang trở thành “Make China Great Again.” Và rằng có khi nhờ ông Trump mà nền kinh tế Trung Quốc sẽ sớm giành được vị trí số 1 thế giới!
Về phần mình, Tổng Thống Trump thừa nhận những khó khăn sau khi tung đòn áp thuế nhưng kêu gọi người Mỹ kiên nhẫn, cam kết đem lại thịnh vượng cho đất nước. Ông ta khẳng định rằng nước Mỹ thịnh vượng nhất vào cuối những năm 1800 và đầu 1900, thời điểm Mỹ áp đặt thuế cao như công cụ chính để tạo nguồn thu cho chính phủ liên bang. Nhiều người cho rằng Trump không nên đem chuyện năm 1800, năm 1900 để làm theo, vì mỗi thời mỗi khác, thế giới ngày xưa không giống như thế giới ngày nay. Và rằng Trump muốn nước Mỹ vĩ đại trở lại hay muốn nước Mỹ trở lại những ngày xưa xa lắc xa lơ?
Cho rằng mức thuế quan của Tổng Thống Trump không đại diện cho toàn bộ người Mỹ, Thống Đốc California là ông Gavin Newsom khẳng định sẽ tự tìm kiếm thỏa thuận với những đối tác ngoại quốc. Phần lớn hàng hóa Trung Quốc nhập vào Mỹ đi qua các hải cảng của California, và tiểu bang này có hoạt động thương mại đáng kể với Canada và Mexico. Có thể hiểu quan điểm của ông Newsom là mọi thứ đang tốt đẹp thì cứ để nó tốt đẹp, đừng nên thay đổi. Còn quan điểm của ông Trump là cần có những thay đổi mạnh mẽ để nước Mỹ không tiếp tục bị lợi dụng. Theo các cuộc thăm dò gần đây, những người ủng hộ các chính sách ông Trump đang thuộc về thiểu số. Điều này có thể hiểu rằng đa số người Mỹ đồng ý với quan điểm của ông Newsom hơn là với quan điểm của ông Trump.
California là tiểu bang đông dân nhất của Mỹ với dân số 40 triệu người, chiếm 14% GDP cả nước và là nền kinh tế lớn thứ 5 thế giới, cho nên hành động “bất tuân” của Thống Đốc Gavin Newsom hẳn có sức nặng đáng kể.
Nói về các chính sách của mình, Tổng Thống Trump khẳng định: “Đây là cuộc cách mạng kinh tế và chúng ta sẽ thắng.” Thôi thì ai cũng có cái lý của mình. Ông Trump có cái lý của ông Trump, ông Newsom có cái lý của ông Newsom. Có lẽ phải chờ đợi một thời gian để biết ai đúng ai sai. Một điều nữa là ông Trump kêu gọi người dân Mỹ kiên định, song ông hẳn hiểu rằng sự kiên định của người Mỹ chỉ có hạn, chứ không kéo dài được mãi.
Nếu ông Trump được ra tranh cử nhiệm kỳ thứ ba như ông khao khát, thì rất có thể đối thủ của ông sẽ là ông Newsom. Chắc chắn ông Trump sẽ không phải là người thắng cuộc nếu các chính sách của ông hôm nay gặp thất bại. Ông Trump từng nói rằng “thuế quan” là từ ông yêu thích nhất. Biết đâu ông sẽ phải nghĩ lại!
