Bạn có bao giờ bị bối rối trước một vấn đề, chỉ để rồi giải pháp đột nhiên xuất hiện trong đầu sau một giấc ngủ trưa?
Lợi ích của giấc ngủ ngắn để nâng cao năng suất trí não. Các nhà khoa học hiện có bằng chứng để chứng minh trải nghiệm phổ biến này, cho thấy việc “chợp mắt” – ngủ yên 20 phút, có khả năng làm tăng đáng kể cơ hội nảy sinh ra ý tưởng hay.
Một nghiên cứu mới của các nhà nghiên cứu từ Universität Hamburg ở Đức, được công bố trên tạp chí PLOS Biology, đi sâu vào cách giấc ngủ tác động đến khả năng đạt được những đột phá sâu sắc này. Nhóm nghiên cứu thiết kế một thí nghiệm trong đó 90 người tham gia được giao một nhiệm vụ có vẻ đơn giản: quan sát một loạt các chấm chuyển động và phản hồi trên bàn phím. Lưu ý là hướng dẫn bỏ qua một mẹo ẩn giúp nhiệm vụ trở nên đơn giản hơn nhiều.
Sau bốn vòng đầu tiên, những người tham gia được ngủ một giấc ngắn 20 phút trong khi hoạt động não của họ được theo dõi tỉ mỉ bằng điện não đồ. Điều này cho phép các nhà nghiên cứu xem xét các giai đoạn ngủ của họ. Kết quả khá ấn tượng: sau giấc ngủ trưa, 70.6% số người nảy sinh ra giải pháp hay, nghĩ ra mẹo ẩn giúp đơn giản hóa vấn đề.
Vai trò quan trọng của giấc ngủ sâu
Nghiên cứu tiết lộ một sắc thái hấp dẫn: độ sâu của giấc ngủ rất quan trọng. Những người tham gia bước vào giai đoạn ngủ sâu có khả năng nghĩ ra sáng kiến tuyệt vời cao hơn đáng kể so với những người chỉ ngủ gật. Cụ thể, 85.7% số người đạt được giai đoạn ngủ sâu đầu tiên, được gọi là giấc ngủ N2, trải qua bước đột phá này.
Giấc ngủ N2, hay Giai Đoạn 2, là quá trình sâu hơn của giấc ngủ không chuyển động mắt nhanh, sau N1 (giấc ngủ ngắn). Nó được đặc trưng bởi sóng não chậm, nhiệt độ cơ thể giảm và cơ bắp thư giãn. Giấc ngủ N2 chiếm phần lớn thời gian ngủ trong đêm, thường khoảng 45-55%.
Như các nhà nghiên cứu nêu trong bài báo của họ, dữ liệu EEG khi ngủ cho thấy giấc ngủ N2, nhưng không phải giấc ngủ N1, làm tăng khả năng hiểu biết sâu sắc sau giấc ngủ trưa, cho thấy vai trò cụ thể của giấc ngủ sâu. Họ nhấn mạnh thêm điểm này, lưu ý cần phải ngủ sâu hơn để nắm rõ vấn đề.
Mặc dù nghiên cứu cụ thể này không so sánh trực tiếp những người ngủ trưa với những người không chợp mắt, một nghiên cứu trước đó của cùng tác giả, sử dụng cùng một nhiệm vụ nhưng không có thời gian nghỉ trưa, phát hiện ra chỉ có 49.6% người tham gia nảy sinh sáng kiến. Sự so sánh này cho thấy rõ ràng một giấc ngủ trưa, đặc biệt liên quan đến N2, đóng vai trò quan trọng trong việc tạo điều kiện cho những khoảnh khắc hiểu biết sâu sắc này.
Đồng tác giả Anika Löwe chia sẻ những quan sát của mình, nói rất nhiều người có được những nhận thức quan trọng sau một giấc ngủ trưa ngắn. Thật tuyệt khi không chỉ có dữ liệu về điều đó mà còn có hướng đi đầu tiên về những quá trình đằng sau hiện tượng này. Cô cũng nêu lên sự cộng hưởng mạnh mẽ giữa những phát hiện của họ với những người sáng tạo, nhiều người trong số đó có thể liên hệ bản thân với việc có được bước đột phá sau một giấc ngủ trưa.
Nicolas Schuck, một đồng tác giả khác, bày tỏ sự tò mò của nhóm, anh cho biết thật sự rất thú vị khi một khoảng thời gian ngủ ngắn lại giúp chúng ta tạo ra những ý tưởng mà trước đây chưa từng có.
Câu hỏi lớn tiếp theo đối với các nhà nghiên cứu là khám phá ra cơ chế cơ bản tại sao điều này lại xảy ra. Phát hiện hiện tại của họ, liên kết nó với độ dốc phổ EEG, cung cấp một đầu mối ban đầu đầy hứa hẹn cho các cuộc điều tra trong tương lai.
Nghiên cứu này đưa ra bằng chứng thuyết phục về lợi ích nhận thức của những giấc ngủ ngắn, sâu, đặc biệt khi phải giải quyết các vấn đề phức tạp. Nghiên cứu cho thấy việc cho phép não của bạn đi vào ngay cả một khoảng thời gian ít ỏi của giấc ngủ N2 cũng tăng cường đáng kể khả năng tạo ra các kết nối mới và đưa ra các giải pháp sáng tạo.
Vì vậy lần tới nếu bạn gặp một tình huống gì “hóc búa,” hãy “đánh một giấc” vào buổi trưa, ắt sẽ tìm thấy giải pháp!
