Vào Tháng Mười Hai năm 2022, Carson, 25 tuổi, rất hào hứng với việc bắt đầu một công việc mới và chuyển ra khỏi tiểu bang sau khi hoàn thành bằng tốt nghiệp. Cô cũng đồng ý làm phù dâu trong đám cưới của một người bạn thân.
Tuy nhiên, khi những người dự đám cưới lên kế hoạch cho một chuyến du lịch dài ngày vào cuối tuần dành cho những người độc thân, Carson phải đặt vấn đề tài chính cá nhân lên hàng đầu.
Carson (không muốn nêu danh tính thật của mình, để bảo vệ sự riêng tư) nói với CNBC Make It: “Tôi đã đánh giá mọi thứ và nói chuyện với cha mẹ mình về điều đó và nhận ra rằng đây sẽ là một chuyến đi trị giá gần $3,000 chứ không ít gì.”
Giữa việc chuyển nhà và bắt đầu một công việc mới, Carson quyết định chuyến đi nằm ngoài ngân sách của mình và cô không sẵn sàng chi vài nghìn đôla qua thẻ tín dụng để tham dự, nhưng việc báo tin cho cô dâu không hề suôn sẻ. Khi cô dâu đề nghị Carson đi làm thêm để trả chi phí cho chuyến đi, “tôi há hốc mồm,” cô nhớ lại.
Carson bỏ qua chuyến du lịch độc thân, nhưng vẫn tham gia tiệc cưới, vì vậy cuối cùng cô vẫn chi vài trăm đôla cho một chiếc váy, chỗ ở, đồ ăn, đồ uống và quà cưới cho bạn. Tuy nhiên, cô dâu dường như không tha thứ cho cô vì đã bỏ lỡ bữa tiệc độc thân.
Dần dần, Carson nhận thấy sự liên lạc giữa cô và người bạn mới cưới bắt đầu giảm. Một năm trôi qua và bất chấp những nỗ lực của Carson, bao gồm cả việc chúc bạn mình một ngày kỷ niệm vui vẻ, cô vẫn không nhận được lời đáp trả. Cuối cùng cô đành chịu thua.
“Tôi nhận ra rằng cô ấy giữ mối hận thù đó mãi mãi và tôi không thực sự muốn làm bạn với một người không thể thông cảm trong hoàn cảnh đó và ít nhất không thể thông cảm cho tôi chút nào để quên đi chuyện cũ,” cô chia sẻ.
Hoàn cảnh như của Carson không phải là hiếm. Theo một cuộc khảo sát gần đây từ công ty Fintech Bread Financial, hơn 20% người Mỹ cho biết họ mất bạn vì nguyên nhân liên quan đến tiền bạc. Tuy nhiên, không phải lúc nào mọi chuyện cũng kết thúc bằng những chuyến đi một mình hoặc những rủi ro xảy ra qua Venmo.
Lindsay Bryan-Podvin, chuyên gia tài chính hành vi và nhà tư vấn của Bread Financial, nói với CNBC Make It: “Theo kinh nghiệm của tôi, hiếm khi lần đầu tiên vấn đề tiền bạc xuất hiện trong một tình bạn đó là lúc một tình bạn tan vỡ vì nó.”
Các chuyên gia đưa ra một số lý do phổ biến khiến tình bạn tan vỡ vì tiền bạc và cách để tránh khỏi:
Áp lực chi tiêu
Giống như Carson, nhiều người Mỹ phải đối mặt với áp lực từ bạn bè của họ trong việc tiêu tiền, cho dù đó là những việc lớn như những chuyến du lịch độc thân hay những việc nhỏ nhặt hơn, như bữa tối ở ngoài hay quần áo hợp thời trang.
Gần hai phần ba người được hỏi nói rằng họ đã vượt quá ngân sách dành cho các hoạt động xã hội với bạn bè. Đi ăn ngoài, tổ chức sinh nhật, mua quần áo và sản phẩm làm đẹp là ba cách hàng đầu mà những người được hỏi nói rằng họ bị bạn bè tác động để chi tiêu quá mức.
Một mặt, bạn muốn chia sẻ kinh nghiệm và làm những điều thú vị với bạn bè, nhưng mặt khác, bạn có sự bảo đảm về tài chính và các mục tiêu cần ưu tiên. Bryan-Podvin nói rằng tình bạn có thể tan vỡ vì những khoản chi tiêu đó khi bạn không trao đổi về ranh giới của mình về việc chi tiêu.
Cô nói rằng điều quan trọng nhất là phải minh bạch và rõ ràng về ranh giới tài chính của bạn.
Không phải tất cả bạn bè đều cần có thu nhập giống nhau hoặc giống nhau hoặc có cùng mục tiêu tài chính, nhưng những người bạn thực sự nên hiểu nguồn tài chính của bạn đến từ đâu khi họ mời bạn chi tiêu cho các hoạt động hoặc khuyến khích bạn mua thứ gì đó mà bạn có thể không cần, theo Bryan-Podvin.
Carson nói rằng cô đã nói rõ với bạn mình về lý do tại sao cô không thể thực hiện chuyến đi vì liên quan đến tiền bạc, nhưng trước đây họ không nói nhiều về tiền bạc và ranh giới. Họ sẽ chia đều các hóa đơn hoặc tự thanh toán khi đi chơi, nhưng không thảo luận về sự khác biệt về thu nhập vốn góp phần dẫn đến quan điểm trái ngược nhau của họ khi nói đến việc chi trả cho một chuyến du lịch độc thân.
″Với một người bạn quan tâm đến tôi, sức khỏe và mục tiêu tài chính của tôi, tôi tin tưởng rằng tôi có thể nói với bạn ấy, ‘Này, tôi không thể mua vé VIP với bạn để xem ca sĩ Beyoncé trình diễn đâu,'” Bryan-Podvin cho biết.
Truyền đạt những mong đợi
Một trường hợp phổ biến khác xảy ra khi bạn bè cùng tham gia vào một kế hoạch nhưng không rõ ràng về những kỳ vọng tài chính. Trong trường hợp của Carson, cô biết mình sẽ phải chi trả cho chuyến bay và phần Airbnb của mình cho chuyến đi độc thân và ban đầu nghĩ rằng cô có thể làm điều đó một cách hợp lý.
Sau đó, cô xem hành trình cho ngày cuối tuần và nhận ra rằng sẽ có một số chi phí khác, bao gồm hàng tạp hóa, đi chơi ở quán bar, trang phục phù hợp… Những khoản này dễ dàng tăng thêm vài trăm đô la vào khoản đóng góp $200 cho Airbnb của cô.
Bryan-Podvin nói: “Theo tôi, không có gì tệ hơn việc làm điều gì đó trong một nhóm bạn nhưng lại không rõ ràng về những kỳ vọng tài chính đó là gì và cuối cùng lại phải gánh một hóa đơn khổng lồ.”
Bạn bè của bạn có thể không cố lừa bạn chi tiêu quá mức, nhưng khi bạn cho rằng mọi người trong nhóm đều đồng ý về việc sẵn sàng và có khả năng thanh toán bất kể hóa đơn cuối cùng là gì, bạn đang khiến một số người lạc lối, Bryan-Podvin nói.
Cô nói thêm: “Nếu tỏ ra thẳng thắn và minh bạch về những cuộc trò chuyện đó, thì điều tôi nhận thấy là những người bạn thường phản ứng nhanh hơn là chúng ta nghĩ.”
Đó không phải là trường hợp của Carson, nhưng kinh nghiệm đã dạy cho cô một bài học quý giá khác: Những người bạn không tôn trọng giới hạn tài chính của bạn thường không phải là những người mà bạn nên kết thân.
“Nếu thấy người mà bạn chơi cùng chỉ muốn đi chơi với bạn vì bạn thường là người trả tiền, hãy xem lại mối quan hệ đó,” Bryan-Podvin nói.
