IQ, hay chỉ số thông minh, một con số cố định được cho là tiết lộ mức độ thông minh của một người. Nhưng trí tuệ rất đa dạng.
Lý thuyết trí thông minh đa dạng coi trí thông minh của con người là những phạm trù khác nhau, mỗi người đều có năng khiếu và thiên hướng khác nhau. Về lý thuyết, “các trí thông minh khác nhau của một người được coi là mang tính cá nhân, nghĩa là mỗi người trong chúng ta có thể có những điểm mạnh và điểm yếu. Có những người mạnh ở điểm này, nhưng không xuất sắc về điểm khác, và ngược lại,” Robert Yeilding, nhà tâm lý học lâm sàng được cấp phép ở California, cho biết.
Nhìn vào trí thông minh theo cách này có thể giúp xác định điểm mạnh và điểm yếu của cá nhân mỗi người. Yeilding nói: “Đa trí thông minh có thể rất hữu ích để đánh giá về bản thân với những điểm mạnh và thiên hướng cho nghề nghiệp tiềm năng.”
Mỗi loại trí thông minh đều có điểm mạnh riêng – nhưng mạnh ở một loại không có nghĩa là bạn sẽ yếu ở tất cả lĩnh vực cụ thể khác. Mọi người đều có thể có nhiều trí thông minh, nhưng câu hỏi đặt ra là bạn có điểm gì mạnh hơn so với những điểm khác.
Giờ thì hãy xem bạn có khả năng và thiên hướng của loại trí thông minh nào.
1.Trí thông minh ngôn ngữ
Hai loại trí thông minh đầu tiên, ngôn ngữ và toán học logic, là những khả năng thường được đo bằng bài kiểm tra IQ. Trí thông minh ngôn ngữ có nghĩa là bạn giỏi ngôn từ – bạn có thể giỏi viết, diễn thuyết hoặc đọc hiểu.
Bạn có thể phân tích thông tin và tạo ra các sản phẩm của mình thông qua ngôn ngữ. Điều thú vị là một người có trí thông minh ngôn ngữ cao có thể quyết định trở thành nhà thơ, nhưng họ cũng có thể quyết định trở thành người dẫn chương trình tin tức truyền hình hoặc các game shows – cả hai là những kiểu người rất, rất khác nhau. Một nhà thơ là người hướng nội và sống nội tâm, trong khi một người dẫn chương trình tin tức trên truyền hình lại là người hướng ngoại, năng động và lôi cuốn. Nhưng cả hai đều dựa vào trí thông minh ngôn ngữ để thực hiện công việc của mình.
2.Trí tuệ logic toán học
Nếu bạn là một thiên tài về các con số và thực sự giỏi các câu đố toán học thì bạn có trí thông minh logic-toán học cao. Những người có trí thông minh này có khả năng phân tích thông tin và tạo ra các sản phẩm dựa trên con số. Người có trí thông minh logic-toán học cao có thể trở thành lập trình viên máy tính hoặc người phá mã. Những người làm việc với các phương trình, tính toán, chứng minh khoa học và các vấn đề trừu tượng cũng có trí thông minh logic-toán học cao. Trí thông minh về ngôn ngữ và logic-toán học là những trí thông minh học thuật được ưu tiên nhiều ở hầu hết các trường học.
3.Trí tuệ không gian
Bạn có thể “nhìn thấy” hình ảnh ba chiều trong tâm trí mình không? Nếu bạn giỏi môn hình học không gian hoặc hiểu biểu đồ, bản đồ và đồ thị, hoặc nếu bạn có con mắt tinh tường trong việc hình dung các hình ảnh và mô hình trong đầu thì bạn có trí thông minh không gian cao.
Trí thông minh không gian là khả năng thao tác và tạo ra các hình ảnh không gian. Người có trí thông minh không gian cao có thể bị thu hút bởi ngành kiến trúc, hầu hết mọi loại hình nghệ thuật hoặc thiết kế đồ họa. Những người chơi cờ có thể hình dung ra một số nước đi phía trước cũng là những người có trí thông minh không gian tốt – vì vậy nếu bạn đang tìm kiếm một sở thích mới thì đây có thể là sở thích dành cho bạn. Trí thông minh này cũng vượt trội ở những người có khả năng điều hướng các không gian có quy mô lớn hơn, chẳng hạn như bầu trời hoặc biển cả.
4.Trí thông minh âm nhạc
Những người có trí thông minh âm nhạc cao không chỉ là những ca sĩ hay người chơi guitar giỏi, mà còn đặc biệt có năng khiếu cảm nhận nhịp điệu, cao độ, giai điệu và âm sắc. Ngoài việc là một nhạc sĩ, những người có trí thông minh này còn có thể là nhạc trưởng, nhạc sĩ hoặc thậm chí là kỹ thuật viên hay kỹ sư âm thanh.
5.Trí thông minh vận động cơ thể
Nếu bạn giỏi sử dụng một phần cơ thể (chẳng hạn như bàn tay) hoặc toàn bộ cơ thể để làm việc, thì bạn có loại trí thông minh này. Đó là khả năng sử dụng cơ thể của chính mình để tạo ra sản phẩm hoặc giải quyết vấn đề.
Điều thú vị là, một lần nữa, tùy thuộc vào những gì sẽ kết hợp, bạn có thể là một bác sĩ phẫu thuật chỉnh hình, người cần trí thông minh vận động cơ thể rất cao để thực hiện phẫu thuật, hoặc một vũ công ba lê hay một vận động viên, người cũng cần sở hữu khả năng nhận thức cao và trí thông minh vận động cơ thể. Đó là lý do tại sao có nhiều hơn một trí thông minh có thể mở ra con đường nghể nghiệp đa dạng trong cuộc sống; sự kết hợp của trí thông minh, cùng với những đặc điểm tính cách, có thể khiến một người có nhiều khả năng trở thành thợ mộc và người khác trở thành cầu thủ bóng rổ.
6.Trí thông minh tương tác
Bạn có phải là người bạn mà mọi người tìm đến khi họ gặp vấn đề cần thảo luận không? Bạn có sở hữu kiến thức bản năng về cách đọc tâm trạng của người khác không? Nếu có, thì bạn có thể có trí thông minh cá nhân cao, đó là khả năng tương tác với người khác một cách hiệu quả.
Trí thông minh tương tác là khả năng nhận biết và hiểu được tâm trạng, mong muốn và động lực của người khác. Hầu hết tất cả chúng ta trong nghề nghiệp của mình đều được hưởng lợi từ trí thông minh tương tác cao. Vì vậy, cho dù bạn là người quản lý cửa hàng hay cộng tác với đồng nghiệp trong văn phòng thì thông tin này sẽ hữu ích. Một số ngành nghề, chẳng hạn như nhà trị liệu và giáo viên, thậm chí còn yêu cầu điều này.
7.Trí thông minh nội tâm
Nếu bạn thực sự giỏi trong việc hiểu bản thân và nắm bắt được con người thật của mình thì bạn có trí thông minh nội tâm cao. Trí thông minh nội tâm là khả năng nhận biết tâm trạng, mong muốn, động cơ và ý định của chính bạn.
Giống như trí thông minh tương tác giữa các cá nhân, tất cả chúng ta đều được hưởng lợi từ loại trí thông minh này. Nhưng có một số nghề nghiệp mà nó đặc biệt hữu ích – bất kỳ ai làm việc cho chính mình, chẳng hạn như doanh nhân, người làm nghề tự do, hoặc tự mình làm việc, chẳng hạn như nhà văn, nhạc sỹ sáng tác đều cần loại trí thông minh này.
8.Trí thông minh về tự nhiên
Trí thông minh về tự nhiên là khả năng nhận biết và phân biệt những thứ được tìm thấy trong thế giới tự nhiên, như thực vật, động vật hay sự hình thành thời tiết. Những người làm việc với thực vật và động vật, hoặc nghiên cứu các khía cạnh của tự nhiên và môi trường thường có trí thông minh này. Bạn sẽ biết cách ghi nhớ mọi thứ trong tự nhiên, chẳng hạn như sự khác biệt giữa nấm độc và nấm ăn được, hay đặc điểm của các dạng mây khác nhau.
Vậy, bạn có trí thông mình về lĩnh vực nào?
(theo Reader’s Digest)