Nem nướng, một trong những món ăn chơi cũng được, mà ăn chính cũng chả sao, ăn xế cũng ngon mà ăn tối càng hấp dẫn. Nem nướng là phần đùi heo quết nhuyễn (như làm chả lụa), trộn thêm mỡ xắt hạt lựu, để khi ăn thịt được mềm mại, không khô, tẩm ướp gia vị đậm đà rồi xiên que hoặc vo tròn đem nướng trên lửa than. Vậy thôi, mà cũng có năm, bảy cách ăn, tùy địa phương, tùy khẩu vị.
Vùng cố đô thơ mộng là quê hương của món nem lụi Huế trứ danh. Nem lụi thì mỗi vùng đều có cách làm riêng biệt nhưng ở Huế, tính kỳ công và tỉ mỉ có phần nhỉnh hơn. Nem ngon được làm từ thịt heo tươi, quết dai nhuyễn, trộn bì thái mỏng như miến, mỡ xắt hạt lựu, ướp với thính gạo, gia vị muối đường. Sau đó đem bọc nem vào cây sả, nướng than đến khi cháy xém cạnh là được. Nước chấm nem lụi được làm từ đậu phộng xay nhuyễn, pha thêm chút nước mắm cho mặn mà, thêm chút gan heo, thịt heo băm nhuyễn, sau đó đun trên bếp, khi dùng thì vắt thêm chanh ớt… Nước chấm sền sệt, vị đậm đà và rất thơm. Người ta ăn nem lụi với bánh đa nem, hay còn gọi là bánh tráng dẻo, cuốn với rau sống, trái vả, dưa leo, rau thơm… Độ giòn dai, thơm ngon của nem lẫn chút vị sả ấm nồng, chút cay cay của ớt, thêm vị ngọt, béo, bùi bùi của nước chấm sền sệt, …mọi thứ hòa quyện lại với nhau tạo nên một hương vị hài hòa, tuyệt hảo của món nem xứ Huế.
Nhắc đến nem nướng, không thể không nhắc đến Ninh Hòa. Nem nướng Ninh Hòa là một trong những nơi nổi tiếng ngon đặc biệt. Người Ninh Hòa có câu “Mây hòn Hèo, heo Đất Đỏ”, ý chỉ nguyên liệu chính chế biến nem là thịt heo ở vùng Đất Đỏ. Đây là giống heo địa phương ngon có tiếng, tạo nên hương vị riêng biệt cho món nem. Nem được quết với rất nhiều tỏi băm, bí quyết làm nem dậy mùi và cực kỳ thơm. Nem sau khi quết đem xiên que nướng chín vàng, để nguội rồi người ta róc nem thành những miếng dài, cuốn với rau sống, bánh tráng. Nước chấm nem nướng khá cầu kỳ, làm từ gạo nếp nấu chín tán nhuyễn, sốt cà chua, gan heo bằm, tôm, thịt bằm, tỏi ớt, gia vị, nước mắm, đường. Chén nước chấm óng lên một màu vàng cam rất hấp dẫn, độ sệt vừa phải, béo, ngọt, chua, cay tròn vị, mặn mòi y như con người xứ biển nơi đây vậy. Nem Ninh Hòa sau này được biết đến nhiều hơn khi được bày bán ở Nha Trang, nên người ta còn gọi là nem nướng Nha Trang, ăn một lần, là nhớ mãi.
Người Ninh Hòa còn làm nem nướng từ nem chua. Tức là nem sau khi lên men, có thể ăn ngay, hoặc đem đi nướng, gọi là nem chua nướng. Nem có vị chua, giòn, dai, lẫn với mùi thịt nướng, cũng là một món ăn ngon và lạ miệng.
Ngoài Nha Trang, nem nướng Đà Lạt cũng nổi danh là món đặc sản địa phương đặc sắc. Đà Lạt khí hậu lạnh mát quanh năm, còn gì hấp dẫn hơn những quán nem nướng đỏ lửa, mùi thịt nướng thơm phức vàng ươm tỏa lan quanh những con dốc ngoằn nghoèo… Nem nướng Đà Lạt cũng xiên que tre, nướng than lửa hồng, ăn kèm với bánh ram chiên giòn rộm, cuộn bánh hỏi và bánh tráng phơi sương, hành tím củ cải bỏ chua, xà lách carol, lá hẹ non, các loại rau mùi thơm bản xứ tươi roi rói. Khác với Nha Trang, nước chấm ở đây làm từ đậu phộng và thịt băm xay nhuyễn, lúc nào cũng được ủ ấm trong cái nồi nhôm to, khách gọi mới múc ra chén, còn bốc hơi nóng ấm, vô cùng hấp dẫn. Cuốn một cuốn nem nướng kèm bánh ram, rau sống, chấm ngập trong chén nước chấm sánh mịn, từ từ đưa vào miệng, cắn một miếng, thì “ngon” không còn từ ngữ nào diễn tả được…
Từ miền Trung, nem nướng còn xuôi xuống miệt Nam Kỳ, lục tỉnh. Người miền Tây nêm nếm ngọt vị hơn một chút, thay vì xiên que thì vo tròn viên thịt, ăn chung với bún tươi, rau sống. Thịt sau khi trộn mỡ, ướp gia vị, người ta nặn thành viên vừa ăn, xếp lên bếp than hồng, dùng đũa trở đều đến khi nem chín vàng, mỡ tươm cháy rỏ xuống than nghe lèo xèo, lan tỏa mùi thơm nức mũi. Tô bún đã chuẩn bị sẵn, rau giá tươi rói, đặt vài viên nem lên mặt, rắc đậu phộng rang vàng, chút mỡ hành, vài cọng đồ chua, thêm khế hoặc chuối chát, cuối cùng chan nước mắm tỏi ớt pha chua ngọt vào trộn đều, ăn ngon nức nở!
Nem nướng không phải là món ăn xa lạ với nhiều người, nhưng mỗi lần thưởng thức, cái vị ngon, ngọt, đậm đà ấy luôn gây thương nhớ cho người dùng. Nem nướng có thể cuốn bún, bánh tráng, bánh hỏi, hoặc xếp nem vào tô, chan nước chấm và thưởng thức. Dù ăn theo cách nào thì nem nướng cũng đem đến cho thực khách hương vị thơm ngon và không thể nào quên được, nếu đã từng thử qua một lần…
