Chính phủ sẽ phải đóng cửa từ 1 Tháng Mười, nếu Hạ viện Mỹ không thông qua được thỏa thuận ngân sách.
Nếu đêm nay, 30 Tháng Chín, Hạ viện Mỹ do đảng Cộng hòa kiểm soát không thông qua được nghị quyết cấp ngân sách ngắn hạn hoặc đạo luật ngân sách cho năm tài khóa tiếp theo, chính phủ sẽ đóng cửa.
Nếu chính phủ đóng cửa, mọi thứ có ngừng hoạt động không?
Việc chính phủ đóng cửa hoàn toàn có nghĩa là các cơ quan liên bang sẽ đóng cửa hoặc giảm hoạt động xuống chỉ còn những hoạt động được coi là thiết yếu. Các chương trình và cơ quan nhận được nguồn tài trợ bắt buộc hoặc tự cung tự cấp, chẳng hạn như Bưu điện, sẽ tiếp tục hoạt động. Chỉ những chương trình và cơ quan phụ thuộc vào phân bổ ngân sách hàng năm, sẽ hoạt động với túi tiền trống rỗng.
Các dịch vụ thiết yếu cần thiết cho an toàn công cộng như kiểm soát không lưu và thực thi pháp luật vẫn tiếp tục hoạt động.
Theo David Reich thuộc trung tâm ưu tiên chính sách và ngân sách phi đảng phái (the nonpartisan Center on Budget and Policy Priorities), các dịch vụ của cơ quan được kết nối trực tiếp nhất với công chúng có khả năng ngừng hoặc bị trì hoãn nghiêm trọng, chứng kiến “sự gián đoạn và bấp bênh nghiêm trọng” khi họ điều chỉnh để giảm số lượng nhân viên và hoạt động.
Các công viên quốc gia và bảo tàng Smithsonian sẽ đóng cửa và trong khi mọi người vẫn nhận được các khoản thanh toán An sinh xã hội, việc xác minh lợi ích, xử lý các khoản thanh toán vượt mức và cấp thẻ Medicare thay thế sẽ dừng lại.
Có thể có sự chậm trễ trong việc di chuyển bằng đường hàng không cùng với việc cắt giảm lực lượng lao động của Cục Quản lý An ninh Vận tải. Nếu bạn có bất kỳ câu hỏi nào về thuế của mình, sẽ không có ai ở đầu dây bên kia tại Sở Thuế vụ trả lời, vì cơ quan này sẽ không có người trực ở dịch vụ khách hàng.
Sự chậm trễ có thể xảy ra trong số những cơ quan thường thấy sự cắt giảm hoạt động, dù không đóng cửa, là Trung tâm Kiểm soát và Phòng ngừa Dịch bệnh (CDC), Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) và Viện Y tế Quốc gia NIH). Mặc dù các cơ quan này không để thiếu vaccine ngừa COVID-19, hay các loại vaccine khác, nhưng công suất bị giảm đi nhiều.
Bộ Y tế và Dịch vụ Nhân sinh, cơ quan quản lý CDC, FDA và NIH, sẽ cho 43% nhân viên của mình nghỉ việc tạm thời, theo kế hoạch dự phòng đóng cửa. Các cơ quan có trách nhiệm lập kế hoạch riêng về cách họ sẽ tiếp tục hoạt động nếu hết tiền.
Tuần trước, Văn phòng Ngân sách và Quản lý của Tòa Bạch Ốc nhắc nhở các quan chức cấp cao của cơ quan này xem xét và cập nhật kế hoạch đóng cửa. Một số cơ quan đã công bố kế hoạch khi trường hợp xấu nhất xảy ra. Theo Maya MacGuineas, chủ tịch Ủy ban cố vấn phi đảng phái về Ngân sách Liên bang, sẽ không thể biết rõ ràng cho đến khi mọi dịch vụ bị ngừng hoạt động. Bà nói: “Nhưng có một điều chắc chắn là rất nhiều người sẽ về nhà, không làm việc của mình và điều đó đương nhiên làm chậm quá trình thực hiện mọi việc”.
Bao nhiêu người lao động sẽ bị ảnh hưởng?
Theo Cơ quan Nghiên cứu Quốc hội, có khoảng 2.1 triệu nhân viên dân sự liên bang được “nghỉ xả hơi” hoặc được yêu cầu làm việc không lương. Ví dụ, Bộ Quốc phòng đang có kế hoạch giảm 55% lực lượng lao động dân sự và Cơ quan Bảo vệ Môi trường sẽ cho 99% nhân viên của mình nghỉ việc tạm thời.
Đối với một phần nhỏ nhân viên liên bang, tiền lương của họ được trả là thông qua các nguồn tài trợ khác chứ không phải từ các khoản phân bổ. Tuy nhiên, đối với phần lớn lực lượng lao động liên bang, những nhân viên thiết yếu rời khỏi các cơ quan nhân sự sẽ bị mất tiền lương.
Hãng đánh giá thị trường Moody’s tuần này cảnh báo viễn cảnh chính phủ Mỹ đóng cửa sẽ tác động tiêu cực đến nền kinh tế, trong đó có nợ nước ngoài, xếp hạng tín dụng và chi phí vay trong tương lai.
Ngân hàng Goldman Sachs dự báo tăng trưởng kinh tế cả nước trong quý IV có nguy cơ giảm 0.2 điểm phần trăm sau mỗi tuần chính phủ đóng cửa. Các chuyên gia của Goldman Sachs lo ngại tình trạng này sẽ kéo dài khoảng ba tuần, do các bên đến nay “chưa có bất kỳ dấu hiệu nào sẵn sàng nhượng bộ ngay lập tức” và bầu không khí chính trị đang bị chia rẽ sâu sắc.
Jacqueline Simon, giám đốc chính sách công của Liên đoàn Nhân viên Chính phủ Hoa Kỳ, công đoàn lớn nhất đại diện cho hơn 700,000 nhân viên chính phủ, cho biết đối với nhiều nhân viên liên bang, việc thiếu lương sẽ tạo ra khó khăn to lớn.
“Họ phải trả tiền thuê nhà, phải trả các khoản thế chấp, thanh toán bảo hiểm, thanh toán tiền mua xe, tiền hỗ trợ nuôi con”, cô nói. “Có tin đồn rằng các nhân viên liên bang đều là những chuyên gia được trả lương cao, ở đâu ra vậy!”
Simon cho biết, khoảng một phần ba số nhân viên mà công đoàn đại diện thuộc nhóm người kiếm được ít hơn $40,000 một năm và có thể không có đủ tài chính để tiếp tục làm việc mà không được trả lương.
Các nhân viên liên bang làm việc trong thời gian ngừng hoạt động được trả lại tiền, nhưng điều đó không giúp ích gì cho họ trong thời gian bấp bênh này.
Việc chính phủ đóng cửa thường không có tác động rộng rãi đến nền kinh tế trừ khi diễn ra liên tục trong nhiều tuần. Việc đóng cửa một phần năm 2018-2019 dưới thời chính quyền Trump đã dẫn đến thiệt hại kinh tế $1.2 tỷ mỗi tuần, đó là “trận đấu” dài nhất trong lịch sử quốc gia, kéo dài 35 ngày.
(theo abcnews, Reuters)
