Các nhà kho, xe tải và cửa hàng của Nike thường xuyên là mục tiêu của các tổ chức tội phạm chuyên đánh cắp những đôi giày thể thao đắt tiền như Air Jordan và bán lại với giá cao.
Cơn ác mộng cho người khổng lồ!
Ngày càng khó để một đôi giày Air Jordan đi an toàn từ nơi sản xuất ra nó đến cửa hàng hoặc mái hiên trước nhà bạn! Những sản phẩm của Nike đang bị đánh cắp ở hầu hết công đoạn của chuỗi cung ứng, từ nhà máy, trung tâm phân phối, kho bãi đường sắt, toa tàu đến xe tải giao hàng FedEx và trong cửa hàng. Tình trạng này cho thấy các tội phạm bán lẻ đã vượt xa hành vi trộm cắp “vặt” như thế nào.
Tháng Sáu qua, cảnh sát Quận hạt Los Angeles đã thu giữ nhiều đôi giày Nike trị giá trên… $3 triệu bị đánh cắp từ một nhà kho gần Cảng Los Angeles. Có cả các đôi giày NOCTA x Nike Glide giá $160 chưa được bán ngoài thị trường (sản phẩm hợp tác giữa gã Nike và siêu sao hip-hop Drake). Vài tuần trước đó, cảnh sát cũng bắt giữ hàng chục tên thuộc một đường dây tội phạm đánh cắp số hàng hóa trị giá $750,000 từ một cửa hàng Nike.
Keith Lewis, phó chủ tịch điều hành của CargoNet chuyên theo dõi các hành vi trộm cắp thường cộng tác với cơ quan thực thi pháp luật, nhận định: “Vào lúc này, chuỗi cung ứng của Nike bị tấn công dữ đội nhất!”.
Nike có doanh thu hàng năm hơn $50 tỷ. Hành trình đến Mỹ của một đôi giày Air Jordan thường bắt đầu tại các nhà máy ở Việt Nam và Trung Quốc, hai quốc gia chuyên sản xuất gia công giày thể thao. Sau đó nó đi quanh co, dừng tại cảng, nhà kho và trung tâm phân phối trước khi đến cửa hàng và vào nhà riêng.
“Mỗi đôi giày Nike đều có nguy cơ bị đánh cắp ở mỗi điểm dừng” – Lewis nói. Giám đốc điều hành của các công ty bán lẻ như Target, Macy’s, BJ’s Wholesale Club và Ulta Beauty đổ lỗi cho các tổ chức tội phạm đã trộm cắp hàng của họ và gọi đây là “vấn đề cấp bách cần có giải pháp ngay lập tức”. Theo dữ liệu từ CargoNet, số báo cáo về trộm cắp hàng hóa trong chuỗi cung ứng Nike đã tăng 63% trong nửa đầu năm 2023 so với năm trước.
Các phiên bản giới hạn giày Nike đã trở thành mục tiêu hấp dẫn của bọn tội phạm trong những năm gần đây vì bán lại chúng với giá cao khá dễ dàng. Những chiếc Air Jordan và các mẩu giày đặc biệt khác thường xuyên đổi chủ với giá đội lên hàng trăm đôla so với giá gốc. Tháng Hai qua, Nike đề nghị trả tiền thuê cảnh sát bảo vệ ngoài giờ làm việc để chống trộm cắp tại một cửa hàng ở phía Đông Bắc Portland, tiểu bang Oregon nhưng Thị trưởng Portland bác đề xuất vì thiếu nhân viên. Cửa hàng cuối cùng phải đóng cửa.
Bọn trộm cắp cửa hàng lên kế hoạch rất bài bản. Chúng tìm hiểu cách bố trí cửa hàng và lập danh sách hàng có giá trị tại mỗi mục tiêu. Bọn trộm cắp kho bãi thuê người nắm nội dung của các container dựa trên thông tin trong vận đơn. Theo Liên đoàn Bán lẻ Quốc gia (National Retail Federation), đôi khi có sự câu kết giữa nhân viên của các cửa hàng bán lẻ hay kho bãi với bọn tội phạm. Lewis nói: “Những người tốt và kẻ xấu cùng chơi cờ thế, nhưng kẻ xấu luôn đi trước người tốt vài bước!”.
Trộm cắp đủ kiểu
Tháng Sáu năm nay, cảnh sát đã phát hiện một nhà kho chứa giày Nike bị đánh cắp trị giá hàng triệu đôla tại Los Angeles. Đại úy cảnh sát Alfonso Lopez cho biết một số container được đưa đến nhà kho từ Cảng Los Angeles.
“Nhiều container bị đánh cắp khi chuẩn bị đến điểm dừng cuối cùng. Những hàng hoá đánh cắp được rao bán qua mạng xã hội – Alfonso Lopez nói – Chuỗi cung ứng Nike sẽ bị tổn thương đến khi nào công ty vẫn còn hoạt động theo cách hiện nay: Cho phép tài xế xe tải, người môi giới và những người khác biết loại hàng hóa được vận chuyển trên trang web. Tội phạm có thể truy cập hệ thống và giả làm tài xế để nhận hàng. Kể từ khi chuỗi cung ứng của Nike chuyển sang trực tuyến, số vụ gian lận và đánh cắp hàng hóa đã tăng lên. Chúng tôi chỉ phản ứng khi trộm cắp đã hoàn thành. Vì vậy các công ty cần chủ động hơn trong cách đối phó với bọn tội phạm”.
Lực lượng đặc nhiệm của Lopez phát hiện những tên trộm làm việc cho các tổ chức tội phạm đánh cắp nhiều thứ khác, từ pin mặt trời đến chocolate và cà phê. Hầu hết được bán lại trên internet hoặc cửa hàng ký gửi. Trộm tại kho bãi là một cách làm khác. Tháng Chín năm ngoái, bọn trộm ăn cắp số giày thể thao Nike trị giá $800,000 từ một bãi chứa container được bảo vệ an toàn ở Memphis, Tennessee, nơi Nike có các trung tâm phân phối lớn nhất. Ít nhất 20 container bị đột nhập và hai kẻ tình nghi bị bắt giữ.
Đáng chú ý nhất là mẫu giày mới Jordan 11 Cherry Red trị giá $225 sắp bán ra thị trường vào Tháng Mười Hai nhưng đã được bán trên các chợ mạng vài ngày sau vụ trộm. Theo các quan chức thực thi pháp luật và các chuyên gia, cách dễ nhất để bán lại hàng hóa đánh cắp là đưa lên các chợ mạng. Chính vì vậy mà Tháng Sáu qua, Quốc hội đã thông qua luật ngăn chặn bọn tội phạm mua và bán các mặt hàng bị đánh cắp hoặc làm giả trên các chợ này. Luật buộc người quản lý chợ phải theo dõi và lưu thông tin tất cả người bán có 200 giao dịch trở lên và kiếm được ít nhất $5,000 trong 12 tháng.
Một cách trộm cắp đỡ động não hơn là xông vào các cửa hàng theo kiểu… bầy đàn! Cảnh sát Nick Stewart thuộc Sở cảnh sát Quận hạt Los Angeles cho biết cửa hàng Nike ở Đông Los Angeles đã báo cáo thiệt hại khoảng $750,000 do bị trộm cắp trong hơn một năm mà thủ phạm chính là một nhóm tội phạm. Tháng Sáu, cảnh sát đã bắt giữ một số tên trong đường dây này.
“Nike là một trong những nhà bán lẻ bị trộm cắp nhiều nhất ở Los Angeles – Stewart nói – Bọn tội phạm săn tìm các sản phẩm mới nhất. Chúng đi vào cửa hàng theo nhóm với những chiếc túi lớn cầm theo, vét những hộp giày và một tên sẽ ra hiệu khi phải chạy ra ngoài. Đôi khi, chúng tấn công nhiều cửa hàng khác nhau cùng lúc để gây rối cảnh sát”. Cách nay một năm, lực lượng đặc nhiệm của Stewart hầu như không quan tâm đến loại trộm cắp cửa hàng, nhưng nay họ đã suy nghĩ lại vì thiệt hại không hề nhỏ và mang tính tổ chức. “Chúng tôi đã chứng kiến nhiều cửa hàng phải đóng cửa và chuyển ra khỏi cộng đồng. Điều đó là không tốt!” – ông nói, dẫn lại từ Wall Street Journal.