Nghiên cứu chứng minh sức hấp dẫn và lôi cuốn của sự chân thành trong mọi mối quan hệ và vì sao người trung thực thường tạo được thiện cảm và sự thu hút ngay từ lần gặp đầu tiên.
Đánh giá gián tiếp cho phép chúng ta nhìn nhận những người nói dối và người nói thật theo cách khác nhau, ngay cả khi chúng ta không có sự nghi ngờ. Người nói thật hấp dẫn nhờ sự cởi mở (vì họ không phải che dấu điều gì) và ấm áp được cảm nhận.
Chúng ta thường đưa ra những đánh giá về uy tín của một người một cách có ý thức và vô thức, khi chúng ta định hướng môi trường xã hội của mình, cả về mặt cá nhân lẫn công việc. Một nghiên cứu mới cung cấp một số hiểu biết thú vị về cách giúp chúng ta nhạy bén hơn trong việc tiếp cận người khác.
Ten Brinke và cộng sự (2025) vừa nghiên cứu mối liên hệ giữa việc nói thật và sự hấp dẫn.
Họ bắt đầu bằng cách chỉ ra một thực tế mà nhiều người từng trải nghiệm: Dù ai cũng biết rằng sự lừa dối tồn tại trong giao tiếp hàng ngày, nhưng con người lại rất hiếm khi nhận ra rằng người khác đang nói dối. Kết quả của nghiên cứu cho thấy chúng ta có thể phát hiện những lời nói dối tốt hơn mình tưởng chỉ bằng bản năng con người. Theo nhóm nghiên cứu, dù chúng ta không chủ động nghi ngờ hay cố gắng đánh giá ai có đang nói dối hay không, thì vẫn có sự khác biệt trong cách chúng ta nhìn nhận họ – người trung thực và người nói dối.
Kết quả cho thấy những người nói thật thường được đánh giá là hấp dẫn hơn so với người nói dối quanh co. Nhóm tác giả lý giải rằng điều này đến từ cảm nhận về sự cởi mở và ấm áp mà người trung thực mang lại. Đáng chú ý, hiệu ứng “sự thật hấp dẫn” này thể hiện rõ rệt hơn khi đối tượng được đánh giá là phụ nữ, trong khi giới tính của người đánh giá là nam giới không tạo ra sự khác biệt.
Về mặt hành vi, Ten Brinke và cộng sự nhận thấy rằng con người có xu hướng bị thu hút và muốn ở gần những ai trung thực, ngay cả khi họ không cố gắng đánh giá mức độ đáng tin cậy. Cụ thể, người tham gia nghiên cứu không chỉ cảm thấy hấp dẫn hơn với người nói thật, mà còn cảm thấy ít thiện cảm hơn với người nói dối, đặc biệt là trong những câu hỏi then chốt cho thấy sự thật hoặc sự gian dối, so với các câu hỏi nền tảng mà ai cũng trả lời trung thực.
Họ thậm chí còn nhận thấy rằng mục tiêu được coi là hấp dẫn hơn khi nói thật so với khi nói dối về cùng một chủ đề. Và một lần nữa, phụ nữ được coi là hấp dẫn hơn khi họ trung thực so với khi nói dối, và tính trung thực không ảnh hưởng đến mức độ hấp dẫn của nam giới.
Mong muốn trung thực và phát hiện lừa dối
Ten Brinke và cộng sự phát hiện ra rằng nhận thức về sự cởi mở và ấm áp đã làm trung gian cho mối quan hệ giữa tính trung thực của mục tiêu và mức độ hấp dẫn được nhận thức, mà, như một cơ chế để giải thích các tác động, phải hoạt động bên ngoài sự cân nhắc có ý thức. Thật vậy, họ lưu ý rằng hành vi khó chịu hoặc không hợp tác, và cung cấp ít chi tiết, đã được xác định là dự đoán sự lừa dối (trích dẫn DePaulo và cộng sự, 2003).
Xét đến vai trò của sự hấp dẫn trong các tương tác giữa các cá nhân, chúng ta có thể có động lực cao hơn để tiếp cận những người nói thật so với những người nói dối. Điều này không chỉ dẫn đến những mối quan hệ tích cực với những người bạn và đối tác mới chân thành, đáng tin cậy mà còn giúp chúng ta tránh khỏi những tổn thất, hậu quả, và đôi khi là nỗi đau khổ của sự lừa dối.
Chân thành tạo nên ấn tượng ban đầu tuyệt vời
Những kết quả này cung cấp cái nhìn sâu sắc quý giá về khả năng bẩm sinh của chúng ta trong việc nhận thức nhiều hơn những gì mắt thấy tai nghe, đồng thời cũng có liên quan đến bất kỳ ai có xu hướng nói dối. Từ việc phóng đại sự việc, thêm thắt chi tiết đến né tránh sự thật, rõ ràng là chúng ta minh bạch hơn chúng ta nghĩ. Và xét đến mối liên hệ giữa nhận thức và sự gắn kết xã hội, sự trung thực không chỉ là chính sách tốt nhất mà còn là cách tốt nhất để gắn kết với người khác và phát triển các mối quan hệ chân thực, tin cậy và bền vững.
Trung thực trong mối quan hệ
Trung thực là nền tảng vững chắc cho mọi mối quan hệ, từ bạn bè đến gia đình và tình yêu, giúp tạo ra sự gắn kết sâu sắc và lâu dài.
Một nghiên cứu cho thấy, các mối quan hệ dựa trên sự trung thực có tỷ lệ bền vững cao hơn 35% Ở đó là những người bạn trung thực trong việc chia sẻ khó khăn, dẫn đến sự hỗ trợ lẫn nhau trong cuộc sống.
Trong gia đình, khi cha mẹ trung thực về quyết định tài chính, con cái sẽ học được cách quản lý tiền bạc một cách trách nhiệm, giảm thiểu xung đột về sau.
Tóm lại, mọi người có xu hướng tiếp cận những người tin rằng trung thực. Những người nói thật hấp dẫn nhờ sự cởi mở và ấm áp.
Đánh giá gián tiếp cho phép chúng ta nhìn nhận ra người nói dối và người nói thật theo cách khác nhau, ngay cả khi không có sự nghi ngờ.
Làm thế nào để sống trung thực hơn mỗi ngày?
-Có cái nhìn thẳng thắn, chính trực
Luôn tin vào sự thật và điều đúng đắn, hợp với lương tâm.
-Lời nói đi đôi với việc làm
Người dối trá hiếm khi chứng minh lời họ nói bằng hành động. Ngược lại, người trung thực hiểu rằng điều quan trọng phải hành động để chứng minh điều mình nói là đúng. Họ luôn đặt chữ tín của mình lên hàng đầu trong bất kỳ hoàn cảnh nào.
-Có nguyên tắc sống của bản thân
Người trung thực thường đặt cho mình những quy tắc riêng mà không phải ai cũng thực hiện được. Dù có dùng tiền hay bất kỳ chiêu trò nào cũng không thể bắt họ làm trái quy tắc mà họ đã đặt ra. Trung thực với họ là tôn thờ sự thật, giữ chữ tín với người khác và với chính bản thân.
-Nhận lỗi và công khai khuyết điểm của bản thân
Chúng ta chẳng có ai là hoàn hảo, đều có ưu điểm, nhược điểm riêng. Phần lớn mọi người đều “tốt khoe, xấu che” nhưng người trung thực biết thừa nhận khuyết điểm của bản thân, không cố gắng che giấu nó để hoàn thiện bản thân mình hơn.
(tổng hợp từ Psychology Today)
