Một nghiên cứu mới cho thấy liệu pháp testosterone không làm tăng nguy cơ đau tim nặng và đột quỵ nếu được được làm đúng cách.
Không tăng nguy cơ đau tim và đột quỵ
Theo một nghiên cứu nhằm kiểm tra mối quan tâm lâu dài của các nhà quản lý sức khoẻ và bác sĩ, liệu pháp bổ sung testosterone không làm tăng nguy cơ đau tim nặng, đột quỵ hoặc tử vong đối với nam giới nếu được thực hiện bài bản. Năm 2014, Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) đã yêu cầu các nhà sản xuất testosterone theo toa phải ghi nhãn bên ngoài là “sản phẩm có nguy cơ gây đông máu và tăng nguy cơ đau tim và đột quỵ” sau khi một số nghiên cứu và một nhóm tư vấn của cơ quan kết luận: Điều trị bằng testosterone có thể làm tăng nguy cơ mắc các biến chứng tim mạch nặng.
Nhưng các tác giả cảnh báo phát hiện của nghiên cứu không áp dụng chung cho tất cả mọi người dùng liệu pháp này (một cảnh báo không thừa khi lượng thuốc kê toa testosterone đang tăng khá ở Mỹ). Nghiên cứu, được công bố cuối tuần trước trên tạp san New England Journal of Medicine, cũng phát hiện những nguy cơ tim mạch khác không phải đau tim nặng và đột quỵ khi dùng testosterone.
Nghiên cứu mới thử nghiệm lâm sàng trên khoảng 5,200 nam giới do các nhà nghiên cứu tại bệnh viện Cleveland Clinic tiến hành (được tài trợ bởi các nhà sản xuất thuốc do AbbVie đứng đầu) đã không tìm thấy sự gia tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch nặng đối với nam giới trung niên trở lên có lượng testosterone thấp (những người đăng ký tham gia thử nghiệm đang có bệnh tim mạch hoặc có nguy cơ mắc bệnh này). Tuy nhiên, nghiên cứu cho thấy có một số triệu chứng xuất hiện như tắc phổi hoặc vón cục máu đông ảnh hưởng đến phổi; rung tâm nhĩ, rối loạn nhịp tim; chấn thương thận cấp tính và huyết áp tăng nhẹ ở những người đàn ông được điều trị bằng testosterone.
Chính vì vậy mà tiến sĩ Michael Domanski, bác sĩ tim mạch và giáo sư tại Trường Y (School of Medicine) thuộc University of Maryland, thành viên của Ủy ban cố vấn FDA nơi chịu trách nhiệm đề xuất yêu cầu ghi nhãn của FDA, khuyến cáo:
“Các bác sĩ và bệnh nhân cần điều trị bằng testosterone nên cân nhắc các triệu chứng có thể có như giảm ham muốn tình dục, rối loạn chức năng tình dục và mệt mỏi ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống. Nói rõ hơn là có thể có một số rủi ro nhỏ khi sử dụng loại thuốc này nhưng lợi ích nhiều hơn. Rủi ro lâu dài là không rõ ràng vì những người tham gia thử nghiệm dùng thuốc trung bình dưới hai năm trong khi nhiều người theo liệu pháp này nhiều năm”.
Kết quả nghiên cứu mới không áp dụng cho các vận động viên dùng liều cao steroid đồng hóa (anabolic steroid), phiên bản tổng hợp của testosterone để xây dựng cơ bắp và tăng hiệu suất. Tiến sĩ Steven Nissen, chủ tịch nghiên cứu kiêm giám đốc học thuật tại viện Heart and Vascular Institute thuộc Cleveland Clinic lưu ý: “Chúng tôi không muốn nghiên cứu mới thúc đẩy việc lạm dụng testosterone”.
Tin tốt nhưng cần thận trọng
Những người tham gia thử nghiệm ngẫu nhiên có kiểm soát (randomized controlled trial) ở độ tuổi từ 45 đến 80 và có lượng testosterone thấp được đo trong hai lần xét nghiệm máu sau khi nhịn ăn và bị một triệu chứng nào đó do thiếu hụt testosterone. Hơn 60% người tham gia ngừng sử dụng testosterone theo toa hoặc gel giả dược trước khi thử nghiệm kết thúc, dù hầu hết được tiếp tục theo dõi sau đó. Hơn một nửa số người tham gia mắc bệnh tim mạch nhẹ. Số còn lại có ít nhất một trong ba yếu tố nguy cơ gồm tăng huyết áp, tiểu đường hoặc cholesterol cao. Gần một nửa từ 65 tuổi trở lên (tức có nguy cơ mắc bệnh tim mạch tăng) và khoảng 79% là người da trắng.
Theo Viện Khoa học Dữ liệu Con người IQVIA (IQVIA Institute for Human Data Science), số đơn thuốc testosterone đã tăng lên 8.6 triệu trong năm 2022 so với 6.2 triệu trong năm 2015. Các phòng khám “Low T” đã tiếp thị rộng rãi liệu pháp thay thế testosterone cho nam giới trên internet và các phương tiện truyền thông xã hội với hứa hẹn “giúp phục hồi năng lượng và sinh lực”.
Các sản phẩm testosterone được FDA chấp thuận dùng cho nam giới bị thiểu năng sinh dục (hypogonadism) vì testosterone tiết ra không đủ do rối loạn di truyền, khối u và các tình trạng bệnh lý cụ thể khác luôn kèm theo cảnh báo “tính an toàn và hiệu quả của bổ sung testosteron chưa được chứng minh đối với những người có lượng testosterone thấp do tuổi già”.
Tiến sĩ Bradley Anawalt, bác sĩ nội tiết kiêm giáo sư tại Trường Y (School of Medicine) thuộc University of Washington (không tham gia nghiên cứu), nói: “Dù sao, kết quả nghiên cứu mới cũng giúp loại bỏ nỗi lo về những rủi ro lớn đối với những người đủ điều kiện dùng liệu pháp testosterone. Còn những phát hiện về thuyên tắc phổi và rung tâm nhĩ cần được nghiên cứu thêm”.
Dù vậy, tiến sĩ Shalender Bhasin, Giám đốc Chương trình Nghiên cứu Sức khỏe Nam giới: Lão hóa và Chuyển hóa (Research Program in Men’s Health: Aging and Metabolism) tại bệnh viện Brigham and Women’s Hospital ở Boston, cũng là thẩm tra viên nghiên cứu mới, khuyến cáo: “Bệnh nhân nên được đánh giá nguy cơ đông máu trước khi dùng testosterone và huyết áp nên được theo dõi” – dẫn lại từ Wall Street Journal.